Województwo wielkopolskie na tle innych regionów Polski wyróżnia się ogromną ilością pomnikowych dębów. Niekwestionowaną sławą cieszą się słynne dęby rogalińskie – największe w Europie skupisko pomnikowych dębów. Dąb „Rus” rosnący w rogalińskim parku może się pochwalić imponującym obwodem 938 cm i jest najgrubszym dębem Wielkopolski. Drugi pod względem rozmiaru pnia dąb szypułkowy w województwie wielkopolskim zlokalizowany jest w zachodniej części wsi Kotwasice (pow. turecki, gm. Malanów), obok posesji 135. Drzewo nosi imię „Bartek” i mimo wyjątkowo majestatycznej sylwetki należy do mało znanych dębów o rekordowych obwodach pierśnicowych.
GPS N 51°58′35.1″, E 18°20′28.7″
Nazwa kotwasickiego okazu „Bartek” nawiązuje do najsłynniejszego polskiego dębu z Zagnańska, wbrew pozorom drzewa te łączy wiele podobieństw. „Bartek” z Kotwasic charakteryzuje się krótkim, masywnym pniem, z którego na wysokości kilku metrów wyrastają mocarne konary.
Status pomnika przyrody opisywany dąb uzyskał już w 1957 r. na mocy Orzeczenia nr 417 Prezydium WRN z 30.05.1957 r. Co ciekawe w dokumencie tym określono jego gatunek jako dąb bezszypułkowy! Błąd ten powielono w Uchwale nr III/18/2018 Rady Gminy Malanów z dnia 20 grudnia 2018 r. powołując do ochrony pomnikowej również dąb bezszypułkowy! Jednak już nawet pobieżna analiza wyglądu liści i owoców pozwala bezsprzecznie stwierdzić, iż mamy do czynienia z dębem szypułkowym.
Pomiar obwodu dokonany przez Pawła Lenarta i udokumentowany fotograficznie przez autora tego artykułu wyniósł aż 888 cm (wrzesień 2021 r.). Wysokość drzewa to 25 metrów, szacunkowy wiek – 450 lat. „Bartek” charakteryzuje się bardzo szybkim przyrostem: w 1957 r. jego obwód wynosił 535 cm, w 2006 r. już 825 cm, w 2013 r. – 844 cm, w 2016 r. – 856 cm.
Stan zdrowotny drzewa wydaje się być zadowalający. Taki wniosek można wyciągnąć podziwiając piękną koronę z niewielką ilością posuszu. Jednak masywny konar skierowany w stronę budynku niebezpiecznie odszczepia się od pnia i grozi jego wyłamaniem. Mają temu zapobiec zastosowane podpory oraz wiązania linowe w koronie.
Od strony wschodniej na pniu drzewa widoczna jest szeroka listwa piorunowa. Ta uschnięta część drzewa zaczyna być atakowana przez grzyby, m.in. żółciaka siarkowego.
W 2018 r. dąb „Bartek” z Kotwasic zdobył 4. miejsce w konkursie na Drzewo Roku organizowanym przez Klub Gaja. Jego sylwetka w uproszczonej formie widnieje w centralnej części herbu gminy Malanów. Więcej informacji na temat kotwasickiego „Bartka” w artykule Pawła Lenarta: „Pomnikowy dąb szypułkowy “Bartek” w Kotwasicach„.
