Płaski Kamień k. Osolina (gm. Oborniki Śląskie, dolnośląskie).

Na mocy Uchwały nr XLII/338/21 Rady Miejskiej w Obornikach Śląskich z dnia 25 listopada 2021 r. do szacownego grona dolnośląskich pomników przyrody nieożywionej dołączył głaz narzutowy leżący w oddz. 228k Nadleśnictwa Oborniki Śląskie (leśnictwo Cieplice). I choć eratyk zlokalizowany jest raptem 200 m od końca ul. Modrzewiowej w Osolinie, to administracyjnie leży na terenie działki ewidencyjnej nr 511/228 wsi Wielka Lipa – Osola (gmina Oborniki Śląskie, pow. trzebnicki, dolnośląskie). Do pomnikowego głazu można również trafić z szosy 342, skręcając w pierwszą drogę leśną odchodzącą w prawo (na zachód) po opuszczeniu Osolina.

GPS N 51°20′10.9″, E 16°50′35″pomnikowy eratyk Płaski Kamień

Cytowana wyżej Uchwała ustanowiła również oficjalną nazwę dla pomnikowego głazu – Płaski Kamień, nawiązuje ona wprost do jego kształtu.pomnikowy głaz koło Osolina

Opisywany eratyk leży kilkanaście metrów od skrzyżowania leśnych dróg, 200 m na południe od czerwonego szlaku turystycznego, na miejscu praktycznie pozbawionym drzew – tym samym jest dobrze widoczny w terenie, mimo niewielkiej wysokości. Jedynie w lecie może być przysłaniany przez krzaki lub wysoką trawę.

otoczenie Płaskiego KamieniaPłaski Kamień k. Osolinagłaz narzutowy Płaski Kamień

Obwód pomnikowego narzutniaka wynosi 12,25 m; wymiary: 4,64 m x 2,90 m x 1,01 m. Jak każdy eratyk został przywleczony w plejstocenie przez lądolód skandynawski.

pomnikowy głaz narzutowy Płaski Kamieńpomnik przyrody nieożywionej Płaski Kamieńpomnikowy eratyk w gminie Oborniki Śląskie

Materiałem budującym głaz jest szary granit skandynawski.

zbliżenie powierzchni Płaskiego Kamieniapowierzchnia Płaskiego Kamienia

Pomnikowy głaz został prawidłowo oznakowany stosowną tabliczką, przymocowaną do drewnianego kołka.

tabliczka przed Płaskim Kamieniem

O pozostałych pomnikach przyrody w gminie można poczytać w artykule „Pomniki przyrody w gminie Oborniki Śląskie„.

Pomnikowe drzewa przy Pustelni bł. Salomei w Grodzisku (gm. Skała, małopolskie).

Pustelnia bł. Salomei w Grodzisku wraz z sąsiadującym kościołem p.w. Wniebowzięcia NMP tworzą jeden z bardziej atrakcyjnych punktów turystycznych w północnej Ojcowskiego Parku Narodowego. To miejsce o wielowiekowej historii otoczone sędziwymi drzewami o statusie pomników przyrody. Turyści pieszy mogą do niego trafić kierując się znakowanym szlakiem czerwonym prowadzącym od zamku w Ojcowie w kierunku Pieskowej Skały, zmotoryzowani zaś drogą z miasta Skała do przysiółka Grodzisko.

GPS  N 50°13′46″, E 19°49′29″

Pierwsze pomnikowe drzewo – dąb szypułkowy – znajduje się na pagórze, tuż powyżej parkingu.pomnikowy dąb nad parkingiem w GrodziskuGrodzisko - pomnikowy dąb

Dąb mierzy w obwodzie 393 cm, wysokość okazu 21 metrów.Grodzisko - pień pomnikowego dębupień pomnikowego dębu w Grodzisku

Z pagóra z pomnikowym dębem widać dobrze wieżę kościoła pw. Wniebowzięcia NMP.

kompleks Pustelni bł. Salomei w Grodzisku

Kompleks zabytkowych budynków z Pustelnią bł. Salomei otoczony jest murem na którym posadowiono figury historycznych postaci związanych z tym miejscem. Na teren kościelny dostaniemy się przechodząc przez barokową bramę.

tablica Parafia Ojców-Grodzisko
wzgórze z kompleksem Pustelni bł. Salomei

Przy bramie rośnie pierwszy z trzech pomnikowych klonów jaworów.

pomnikowy jawor przed wejściem na teren kościoła NMP w GrodziskuGrodzisko - pomnikowy klon jawor

pomnikowy jawor przed wejściem na teren Pustelni w Grodzisku

Pozostałe dwa klony jawory chronione w formie pomników przyrody rosną na zboczu, tuż poniżej muru otaczającego kościół. Poszczególne okazy mierzą w obwodzie 324, 383, 390 cm, wysokość drzew odpowiednio 16, 20, 18 metrów.

Grodzisko - pomnikowy jaworkorona pomnikowego jawora

pomnikowy jawor przy murze otaczającym kościół NMP w Grodzisku

pomnikowy jawor rosnący na zboczu wzgórza z kompleksem Pustelni bł. SalomeiGrodzisko - pień pomnikowego jawora

Barokowy kościół pw. Wniebowzięcia NMP powstał na miejscu zespołu klasztornego z XIII w., w którym przebywała siostra Bolesława Wstydliwego – Salomea wraz siostrami klaryskami. W XIV wieku klaryski przeniesiono do Krakowa, a opuszczone budynki popadły w ruinę. Odbudowano je w XVII wieku w stylu barokowym przy okazji procesu beatyfikacyjnego Salomei.wnętrze kościoła NMP w Grodzisku

Za kościołem widać budynek z trzema domkami modlitwy czyli grotami – kaplicami, ze słabo zachowanymi freskami. Przed nimi w 1686 roku ustawiono granitowy obelisk upamiętniający zwycięską bitwę Jana III Sobieskiego pod Wiedniem. Stoi on na grzbiecie słonia wykutego z wapienia, z którego trąby dawniej tryskała woda.

kościół NMP w Grodziskuobelisk w kompleksie Pustelni bł. Salomei

Poniżej znajduje się punkt widokowy z panoramą na Dolinę Prądnika, obok schody prowadzące do niewielkiego domku – pustelni bł. Salomei, w której według tradycji żyła błogosławiona.

szosa 773 w Dolinie Prądnika

tablica przed pustelnią bł. Salomei