Pomnikowy jesion na Górze Zamkowej w Chełmie (lubelskie).

Zlokalizowana  w centrum Chełma Góra Zamkowa (Górka, Góra Chełmska, Górka Katedralna) stanowi najstarszą część tego miasta. Już w X w. istniał tu gród obronny, na jego miejscu w XIII w. wybudowano zamek. Relikty tych budowli były i nadal są przedmiotem badań archeologicznych. Ze wzgórza roztacza się znakomity widok na północna i zachodnią część miasta.

Centralną część wzniesienia zajmuje zespół pokatedralny, w skład którego wchodzą m.in.: Bazylika Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, Klasztor Bazylianów, Pałac Biskupów Greckokatolickich, Dzwonnica.

Teren wokół Góry Zamkowej posiada murowane ogrodzenie, wejście znajduje się na przedłużeniu chełmskiego rynku, a wjazd od ul. Lubelskiej.

schody na Górę Zamkową w Chełmie

Pokonując schody wchodzimy na część wzgórza o charakterze parkowym. W drzewostanie dominują kasztanowce i jesiony wyniosłe, niektóre okazy o obwodzie kwalifikującym je do ochrony pomnikowej.

Wędrując alejką w kierunku Bazyliki mijamy niewielkie jeszcze Dęby Pamięci, m.in. Dąb Jana Pawła II.

Niedaleko dzwonnicy rośnie pomnikowy okaz jesionu wyniosłego w odmianie jednolistnej.

Drzewo mierzy w obwodzie 235 cm, wysokość okazu 18 metrów.

Z Zamkowej Góry warto zejść na chełmski rynek i dalej do Chełmskich Podziemi Kredowych. Po drodze będziemy mijać pomnikowy okaz ajlantu gruczołowatego, o którym napiszę więcej w następnym artykule.

Pomnikowy jesion z Przemętu (pow. wolsztyński, wielkopolskie).

Historia osadnictwa na terenie dzisiejszego Przemętu (pow. wolsztyński, wielkopolska) sięga XII w. p.n.e. W XI w. wybudowano tu gród piastowski, który rozwinął się do funkcji miasta. 3 lipca 1408 roku król Władysław II Jagiełło zgodził się oddać Przemęt cystersom, potrzebował pieniędzy na zbliżającą się wojnę z Krzyżakami. Długa historia zakonników w Przemęcie trwała do 1805 roku. Cystersi pozostawili po sobie zespół klasztorny z XVII w., w którego skład wchodzi m.in. monumentalny kościół pw. św. Jana Chrzciciela.

W pobliżu kościoła (ul. Klasztorna) znajduje się zbudowana z głazów narzutowych kapliczka z figurką Matki Boskiej.

Tuż obok (70 m na południe od prezbiterium kościoła) rośnie okazały jesion wyniosły.

GPS N 52°00′34″ , E 16°17′35″

Pień tego drzewa o obwodzie 540 cm na wysokości 2,5 m rozwidla się na 3 główne przewodniki. Wysokość drzewa – 25 m, szacunkowy wiek to 250 lat.

W szpalerze drzew rosnących przy ul. Klasztornej znajduje się kilka innych jesionów wyniosłych, jednak żaden z nich nie dorównuje temu pomnikowemu.