Archiwa tagu: Lubań

Pomnikowe drzewa przy ul. Bocznej w Lubaniu.

Opublikowany przez
Odpowiedz

Peryferyjny, nieco zapomniany zakątek przy ul. Bocznej w Lubaniu, skrywa fascynującą historię. Tu bowiem w otoczeniu parku stał pałac, tzw. Majątek Górny we wsi Uniegoszcz, niem. Bertelsdorf (obecnie większa część Uniegoszczy leży w granicach administracyjnych miasta Lubań). O najstarszej historii tego pałacu niewiele wiadomo; w XVIII w. musiał już być znaczącą rezydencją, bowiem we wrześniu 1707 roku, przez blisko dwa tygodnie kwaterował wraz ze swoim dworem późniejszy król Polski Stanisław
Leszczyński, korzystając chętnie z gościny, jakiej udzielił mu Just Wilhelm von
Almesloe.

Tuż przed II wojną światową utworzono w pałacu dom starców, prowadzony przez miejscowe siostry magdalenki (być może dlatego otaczający park nazywany jest poklasztornym). Po wojnie nieremontowany popadł w całkowitą ruinę i został rozebrany w latach 1962-1972. Obecnie po pałacu pozostały jedynie fundamenty przysypane gruzem, niewielkie fragmenty ścian oraz zawalone wejścia do piwnic (więcej zdjęć oraz szerzej o historii tego miejsca tutaj).

Park otaczający skąpe resztki pałacu jest bardzo zaniedbany – porośnięty samosiejkami, zaśmiecony, o zatartym układzie kompozycyjnym. Cennym walorem są stare drzewa, głównie rodzimych gatunków. Można tu odnaleźć pokaźnych rozmiarów buki, jawory, graby, dęby; z obcych gatunków można wymienić sosnę wejmutkę i platana klonolistnego.

Kilka drzew uhonorowano statusem pomnika przyrody. Wewnątrz parku rośnie 160 – letni klon jawor „Mnich” o obwodzie 341 cm i wysokości 23 metry.

Pomnikowy dąb szypułkowy „Leszek” rośnie na obrzeżu parku, w jego południowej części.

Obwód okazu wynosi 377 cm, wysokość drzewa 24 m, wiek ok. 200 lat.

Obok rośnie oznaczony tabliczką dąb, którego brak w oficjalnym spisie pomników przyrody. Być może ze względu na dość rachityczny wygląd, zniesiono ochronę pomnikową tego okazu.

W rogu parku, poza zwartym zadrzewieniem, można odnaleźć pomnikowy egzemplarz platana klonolistnego o nazwie „Makary”. Drzewo posiada pień o obwodzie 507 cm, wysokość okazu 20 m, wiek 160 lat.

Stare dęby rosną nad brzegiem przepływającej w pobliżu Kwisy. Status pomnika przyrody posiada dąb o obwodzie 395 cm i wieku 220 lat.

 W pobliżu rośnie najgrubszy i najstarszy pomnikowy dąb w Lubaniu o imieniu „Ludwig”. Wiek tego drzewa oszacowano na 400 lat, obwód okazu 533 cm, wysokość 24 m.

Przy „Ludwigu”, na przedłużeniu ulicy Bocznej (droga gruntowa), ma początek szpaler wiekowych kasztanowców białych.

Spacerując nim wzdłuż Kwisy, dotrzemy do olbrzymiej wierzby, wartej objęcia ochroną pomnikową.

Informacje związane z historią pałacu pochodzą ze znakomitej monografii Piotra Dumanowskiego – „Uniegoszcz  – Dziedzictwo Przeszłości”.

Pomnikowe drzewa w centrum Lubania.

Opublikowany przez
2

Lubań to duże, uprzemysłowione miasto nad Kwisą w województwie dolnośląskim, siedziba władz miejskich, gminnych i powiatowych. Miasto może się pochwalić wyjątkowo bogatym zespołem zabytków – perełką jest renesansowy ratusz uważany za jeden z najpiękniejszych na Śląsku..

Lubań to również miasto pomników przyrody – ochroną pomnikową objęto tutaj ponad 50 drzew, jest też jeden pomnik przyrody nieożywione j. Poświęciłem im już kilka artykułów (1, 2, 3, 4), dzisiejszy wpis obejmie okazy rosnące w historycznych granicach miasta oraz w bezpośrednim sąsiedztwie murów obronnych.

Nasza wędrówkę rozpoczniemy przy Baszcie Brackiej z 1318 r. zbudowanej z kamienia bazaltowego w dolnej partii, w górnej zaś z cegły.

W jej sąsiedztwie znajduje się niewielkie założenie parkowe, rośnie w nim pomnikowa leszczyna turecka „Leila” o obwodzie 167 cm. Niestety, mimo przeprowadzonych zabiegów pielęgnacyjnych drzewo jest w złym stanie zdrowotnym i usycha.

Dalej idziemy na północ ulicą Podwale, wzdłuż zachowanego odcinka murów miejskich. Okazały budynek z bazaltu to Dom Solny z 1539 r., pełnił on rolę magazynu soli i zboża, a w XIX w. więzienia miejskiego.

Nieco dalej, za zakrętem, kolejny ciekawy zabytek – Dom pod Okrętem (Urząd Skarbowy), nazywany tak ze względu na płaskorzeźbę umiejscowioną nad wejściem przedstawiającą żaglowiec.

W pobliżu, po zewnętrznej stronie murów, rośnie pomnikowy klon jawor „Żeglarz”.

Obwód okazu wynosi 275 cm, wysokość 24 m, szacowany wiek 140 lat.

Spacerujemy dalej wzdłuż.najlepiej zachowanego odcinka murów obronnych. Już z daleka widoczny jest potężny 200 – letni dąb szypułkowy „Bastion” o obwodzie 478 cm.

Kolejny zabytek na trasie to potężny, neogotycki kościół p.w. Św. Trójcy.

Od kościoła maszerujemy w kierunku ratusza i po ok. 100 m skręcamy w lewo do widocznej Wieży Trynitarskiej na Placu Lompy. Wieża to dawna dzwonnica kościoła parafialnego, wzmiankowanego w dokumentach z 1320 r.

Na skwerze rosną 3 okazy surmii żółtokwiatowej „Mojry”, dwa z nich o obwodzie 220 i 233 cm posiadają status pomnika przyrody (wiek ok. 140 lat).

Schodzimy niżej, do wschodniego odcinka średniowiecznych murów przy ulicy Granicznej. Rośnie tu pomnikowy 160 – letni klon jawor „Strażnik” o obwodzie 346 cm.

Ostatnie pomnikowe – drzewo klon pospolity „Bartek” w odmianie Schwedlera – rośnie przy garażach, w rogu ul. Tkackiej.

Okaz mierzy 37 cm, wysokość drzewa 24 m, wiek 180 lat.

Przechodząc przez teren parkingu w kierunku ul. Lwóweckiej dotrzemy z powrotem do parku przy Baszcie Brackiej. Jak widać z powyższego zwiedzanie zabytków architektonicznych Lubania, można wspaniale połączyć z poznawaniem walorów przyrodniczych centrum miasta.