Archiwa tagu: pomnikowe głazy

Pomnikowe eratyki w Łosiowie (gm. Lewin Brzeski. opolskie).

Opublikowany przez
Odpowiedz

Łosiów to miejscowość oddalona o 11 km na południe od Brzegu (gm. Lewin Brzeski, pow. brzeski, opolskie), której zabudowa rozciąga się wzdłuż drogi krajowej 94. Położona jest na Wale Łosiowskim, stanowiącym pasmo niewielkich wzniesień o kulminacji 182 m n.p.m. Forma ta powstała w okresie topnienia lądolodu zlodowacenia środkowopolskiego, którego wody osadzały piaski i żwiry w zastoiskowym basenie, powstałym w rozszerzeniu ujściowym odcinka Nysy Kłodzkiej. Oprócz drobnego materiału lodowiec pozostawił większe głazy, które odsłania się często podczas większych prac ziemnych. Dwa takie głazy – pamiątki po lądolodzie skandynawskim – stanowią pomniki przyrody nieożywionej Łosiowa.

Pierwszy pomnikowy eratyk wykopano podczas prac remontowych na dworcu PKP w Łosiowie i przeniesiono w okolice pobliskiej Górki Miłości (ul. Kolejowa).

GPS N 50°47′22″ , E 17°33′07.6″

Obwód pomnikowego głazu wynosi 670 cm, wysokość 117 cm, szerokość 165 cm, najdłuższa średnica to 265 cm. Narzutniak zbudowany jest z szaroróżowego granitognejsu.

Obok dużego głazu leży drugi, znacznie mniejszych rozmiarów. Jego obwód wynosi 130 cm, wysokość/szerokość 41/50 cm, najdłuższa średnica to 70 cm. Eratyk zbudowany jest również z szaroróżowego granitognejsu.

W pobliżu Górki Miłości znajduje się również kilka pomnikowych drzew. Tuż przy głazie rośnie pomnikowy klon jawor o obwodzie 241 cm.

Bliżej torów rosną dwie lipy: drobno- i szerokolistna. 

Szerokolistna posiada znaczny ubytek w dolnej części pnia, którego obwód wynosi 508 cm. Przybliżony wiek to ok. 230 lat.

Obwód pomnikowej lipy drobnolistnej to 325 cm, wiek ok. 135 lat.

Jeszcze jedna pomnikowa lipa drobnolistna rośnie przy parkingu, metr od ogrodzenia boiska.

Obwód pierśnicowy okazu wynosi 320 cm, wiek ok. 130 lat

Drugi pomnikowy głaz znajduje się w zabytkowym parku, przylegającym do pałacu z przełomu XIX i XX w. (teren OODR, ul. Główna).

Obwód głazu wynosi 546 cm, wysokość 242 cm, szerokość 94 cm, najdłuższa średnica 252 cm. Głaz zbudowany jest z szarego, gruboziarnistego granitu sztokholmskiego, poprzecinanego żyłami.

Miejscowa nazwa tego eratyku to Łosiowski Kamień.

Prawdopodobnie przy nim zostali rozstrzelani francuscy więźniowie, którzy pracowali w majątku podczas II wojny światowej. Wgłębienia na powierzchni głazu mają być śladami po kulach.

Park z pomnikowym głazem to miejsce z bogactwem pomnikowych drzew, w tym wielu rzadkich, egzotycznych gatunków. Więcej o założeniu parkowym w następnym artykule.

Pomnikowe głazy narzutowe w Niemodlinie (pow. opolski).

Opublikowany przez
Odpowiedz

Niemodlin to miasto w powiecie opolskim (położone 25 km na zachód od Opola), siedziba gminy miejsko – wiejskiej. To bardzo stara osada, która prawa miejskie uzyskała w 1283 r. Charakterystyczny dla Niemodlina jest wydłużony, wrzecionowaty rynek o długości ponad 400 m, wokół którego stoją dawne mieszczańskie kamienice.

Po zachodniej stronie rynku stoi kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny –  gotycka budowla z poł. XIII-XIV w. z przekształceniami barokowymi.

W średniowieczu miasto otaczały fortyfikacje miejskie z dwoma bramami: nyską i opolską, obie wyburzono w XIX w. Zachowany odcinek kamienno – ceglanych murów miejskich można podziwiać w południowej części miasta.

Do wschodniej części murów miejskich przylegały obwarowania niemodlińskiego zamku, którego początki sięgają 1313 r.

Zamek wielokrotnie przebudowywano nadając mu styl renesansowy, później barokowy.

Zamek otacza park z wieloma drzewami o walorach pomnikowych.

19.09.2017 r. Uchwałą nr XXVIII/164/16 Rady Miejskiej w Niemodlinie z dnia 1 września 2016 r. powołano do życia szereg nowych pomników przyrody, w tym 7 drzew (3 cisy pospolite, dąb czerwony, platan klonolistny, buk czerwony i klon pospolity) rosnących na terenie parku otaczającym niemodliński zamek. Więcej informacji oraz zdjęcia ustanowionych pomników przyrody w artykule „Park przy zamku w Niemodlinie„.

Naprzeciw zamku, u wylotu ul. Drzymały, stoją dwa pokaźnych rozmiarów głazy narzutowe.

GPS N 50°38′28.9″, E 17°37′20.7″

Głazy te Rozporządzeniem Nr 0151/P/38/05 Wojewody Opolskiego z dnia 26 października 2005 r. chronione są jako pomniki przyrody nieożywionej. Co ciekawe, zarówno w rozporządzeniu, jak i w innych publikacjach wymieniane są trzy głazy.

Wysokość wyższego głazu wynosi prawie 3 m, niższego ok. 1.5 m. Obwód obydwu to ok. 5,5 – 6 m.

Materiałem budującym oba eratyki jest skandynawski granit o intensywnie czerwonej barwie. Głazy te zostały przywleczone przez lądolód skandynawski, który w plejstocenie kilkukrotnie nasuwał się na na tereny obecnej Polski.

Na obszarze gminy Niemodlin znajduje się wiele innych nieprzeciętnych obiektów przyrodniczych. W pobliskim Szydłowcu Śląskim (5 km od Niemodlina) rośnie najstarszy na Opolszczyźnie dąb szypułkowy – Dąb Pücklera. W arboretum w Lipnie odnajdziemy pomnikowe okazy drzew egzotycznych, w Zespole Przyrodniczo – Krajobrazowym Lipno obejmującym wspomniane arboretum znajduje się pomnikowy głaz narzutowy oraz kilkanaście innych pomnikowych drzew. Opiszę je dokładnie w kolejnych artykułach.