Pomnikowe dęby z Mielna (pow. gnieźnieński, gm. Mieleszyn).

W rankingu najgrubszych dębów woj. wielkopolskiego króluje Rus z Rogalina (949 cm), na drugim miejscu uplasował się Bartek z Kotwasic (888 cm), a trzecie miejsce należy do dębu zlokalizowanego we wsi Mielno, w gminie Mieleszyn (pow. gnieźnieński). Drzewo rośnie w towarzystwie trzech innych pomnikowych egzemplarzy Quercus robur, które w 2010 r. zostały wybrane w konkursie „Siedem Cudów Natury Powiatu Gnieźnieńskiego”.

dąb Mieliński i Wincentydąb Mieliński, Wincenty i Hektorpomnikowe dęby z Mielna

Do opisywanych dębów najłatwiej trafić z drogi ekspresowej S-5, zjazd  Mieleszyn, na rondzie również za drogowskazem Mieleszyn i po przejechaniu 800 m znajdziemy się w Mielnie. Na skrzyżowaniu obok sklepu spożywczego ustawiono drogowskaz, skręcamy w kierunku jeziora i po 150 m wypatrujemy kolejnego drogowskazu zamontowanego przy schodach.

drogowskaz do pomnikowych dębów w Mielnie

schody z drogowskazem do pomnikowych dębów z Mielna

Po pokonaniu kilkunastu schodów wychodzimy na polanę z trzema wiekowymi dębami, czwarty znajduje się po lewej stronie, przy ogrodzeniu posesji nr 5.

Mielno - polana z pomnikowymi dębamiMielno - grupa pomnikowych dębów

Gdy podejdziemy bliżej ujrzymy tablicę oznajmiającą, że widoczne przed nami dęby uzyskały w 2015 r. nazwy: Dąb Mieliński, Wincenty i Hektor. Nadane imiona nawiązują do Piotra Mielińskiego – właściciela Mielna w XV w. i jego synów.

GPS N 52°39’36.1” , E 17°36’47.5”

Mielno - tablica przed pomnikowymi dębamiMielno - tablica z imionami pomnikowych dębów

Przyjrzyjmy się sylwetce najgrubszego, rekordowego dębu. Mieliński posiada długi i prosty pień, który na wysokości ok. 10 – 11 metrów rozgałęzia się na dwa potężna przewodniki. Z niższych rozgałęzień zachował się tylko jeden konar, z reszty po wyłamaniu pozostały tylko krótkie kikuty.

1. sylwetka dębu Mieliński2. pokrój dębu Mieliński

3. dąb Mieliński

4. dąb Mieliński na tle zabudowań folwarcznych

5. Mielno - dąb Mieliński

Dawniej koronę Mielińskiego budowały dwa główne przewodniki, jeden z nich dziuplasty i osłabiony działalnością grzybów uległ obłamaniu.

6. pomnikowy dąb Mieliński z Mielna

7. kikut po obłamanym konarze

W dolnej części pnia występują są zgrubienia i kikuty po wyłamanych gałęziach. Od strony zachodniej widoczne są dziuple zasłonięte częściowo przez betonowo – ceglane plomby.

8. pień pomnikowego dębu Mieliński9. dziuple w pniu dębu Mieliński10. uszkodzona część pnia dębu Miliński

11. betonowo - ceglana plomba w pniu dębu Mieliński

Wielkość dębu Miliński widoczna jest najlepiej z dolnej części niewielkiego zbocza na którym rośnie. Pomiar obwodu pnia wykonany w październiku 2023 r. dał wynik 878,5 cm, wysokość drzewa 23 metry, szacowany wiek to ok. 500 lat. W rejestrze GDOŚ opisywany okaz mierzy w obwodzie aż 905 cm, jednak jest to pewnie błędny wynik pomiaru dokonanego od dołu stoku. W sieci można również znaleźć mało wiarygodne informacje o ponadtysiącletnim wieku Milińskiego, prawdopodobnie nie są one podparte żadnymi badaniami naukowymi

12. potężny pień dębu Mieliński13. pień dębu Mieliński14. pomiar obwodu dębu Mieliński

Kilkanaście metrów poniżej dębu Miliński rośnie skromniejszych wymiarów dąb o nazwie Wincenty. Drzewo to, podobnie jak cała grupa wiekowych dębów została objęta ochroną pomnikową już w 1957 r. na mocy Orzeczenia nr 122/23 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z dnia 29 sierpnia 1956 r. o uznaniu za pomnik przyrody.dąb Mieliński i Wincenty

Mielno - pomnikowy dąb o obwodzie 502 cm

Mielno - pomnikowy dąb Wincenty

Drzewo charakteryzuje się długą i wyraźną listwą piorunową, prowadzącą od podstawy pnia do głównych rozgałęzień w koronie.

Mielno - pomnikowy dąb z listwa piorunowąMielno - listwa piorunowa na pomnikowym dębie

Obwód pnia dębu Wincenty zmierzony na wysokości pierśnicy wynosi 502,5 cm, wysokość drzewa 25 metrów. Pień drzewa został oznakowany typową tabliczką starego typu.

Mielno - tabliczka na pomnikowym dębieMielno - pomiar obwodu pomnikowego dębu

W grupę trzech pomnikowych dębów wchodzi jeszcze Hektor. Jego pień o obwodzie 499 cm w sezonie wegetacyjnym ukryty jest w zaroślach. Niestety drzewo jest całkowicie uschnięte, nie jest widoczna żadna żywa gałąź.

Mielno - uschnięty dąb HektorMielno - dąb Hektordąb Hektor z MielnaMielno - pień dębu Hektor

Ostatnie pomnikowe drzewo w Mielnie rośnie w narożniku działki, za ogrodzeniem posesji nr 5.

Mielno - czwarty pomnikowy dąbMielno - korona pomnikowego dębu

Drzewo mierzy w obwodzie 500 cm, wysokość okazu 20 metrów, szacunkowy wiek 250 – 300 lat.

Mielno - pomnikowy dąb o obwodzie 500 cmMielno - pień dębu o obwodzie 500 cm

Jedynym pomnikiem przyrody nieożywionej w gminie Mieleszyn jest ogromny głaz narzutowy o nazwie „Tarcza Olbrzyma”. Będzie on tematem kolejnego artykułu.

Pomnikowy dąb we wsi Nowe Prażuchy (gm. Ceków – Kolonia, wielkopolskie).

Niejednokrotnie w poszukiwaniu pomnikowych okazów przemierzam kilometry leśnych ostępów, przedzieram się przez zarośnięte parki wiejskie, błądzę po nieznanych terenach, a i tak nie zawsze mam pewność, że sfotografowane drzewa są tymi właściwymi, ze statusem pomnika przyrody. W przypadku bohatera dzisiejszego artykułu wszystkie wspomniane wyżej problemy nie istnieją: drzewo rośnie przy głównej drodze i widoczne jest z daleka, można do niego bezpiecznie zjechać i zaparkować w pobliżu, jest fotogeniczne o każdej porze dnia i roku. Co to za cudowny pomnik przyrody? To wspaniały dąb szypułkowy rosnący samotnie po prawej (wschodniej) stronie drogi nr 470 z Kalisza do Turku, ok. 1 km na północ od stacji paliw Orlen na krańcu Cekowa. Administracyjnie działka z pomnikowym dębem należy do wsi Nowe Prażuchy w gminie Ceków – Kolonia (pow. kaliski, wielkopolskie).

GPS N 51°54′32″, E 18°18′15″

pomnikowy dąb przy trasie Kalisz - Turekpomnikowy dąb przy trasie Ceków - MalanówNowe Prażuchy - pomnikowy dąb szypułkowypomnikowy dąb w gminie Ceków - Kolonia

Dąb charakteryzuje się krótkim pniem ze skręconymi włóknami i szeroką koroną; jego sylwetka jest typowa dla drzew rosnących na otwartym terenie.

pomnikowy dąb w Nowych PrażuchachNowe Prażuchy - pomnikowy dąb

Obwód pnia mierzony na wysokości pierśnicy wynosi 728 cm, wysokość okazu 18 metrów, szacunkowy wiek 300 – 350 lat. Drzewo posiada status pomnika przyrody na mocy Decyzji nr 387 Wydziału Rolnictwa, Gospodarki Żywnościowej i Leśnictwa Urzędu Wojewódzkiego w Kaliszu z dnia 5 kwietnia 1980 r. w sprawie uznania za pomniki przyrody.  W chwili powołania dąb mierzył 620 cm, w 2006 r. – 700 cm, w 2016 r. – 709 cm.

Paweł Lenart obok pomnikowego dębu w Nowych Prażuchach

pień pomnikowego dębu w Nowych Prażuchach

Nowe Prażuchy - pomiar obwodu pomnikowego dębu

Opisywany egzemplarz Quercus robur cechuje dobra kondycja zdrowotna, niemniej wiek odcisnął na nim swoje piętno. Po pniu wije się skręcona listwa piorunowa sięgająca części odziomkowej, gdzie rozwija się ubytek wgłębny. Od strony południowo – wschodniej widoczny jest stosunkowo świeży ślad po wyłamanym konarze.

listwa piorunowa na pomnikowym dębie w Nowych Prażuchachdziupla u podstawy pnia w pomnikowym dębieślad po odłamanym konarze

Dąb szypułkowy w Nowych Prażuchach jest jedynym, ale jakże cennym pomnikiem przyrody w gminie Ceków – Kolonia. Drzewo to opisał również Paweł Lenart w artykule: „Pomnikowy dąb szypułkowy w Nowych Prażuchach„.