Pomniki przyrody w Boguszowie – Gorcach.

Miasto Boguszów-Gorce położone jest w zachodniej części Sudetów Środkowych, w odległości 5,5 km od Wałbrzycha. Tworzy zespół miejski, który powstał w wyniku połączenia kilku, niegdyś samodzielnych osad: Boguszowa, Gorc, Starego Lesieńca i Kuźnic Świdnickich. Miejscowość szczyci się najwyżej położonym w Polsce rynkiem (591,58 m n.p.m.).

W rejestrze pomników przyrody Boguszowa – Gorc figurują 4 drzewa. Tylko jedno – dąb szypułkowy – rośnie w centrum miasta, na terenie przyległym do sklepu „Biedronka”, przy ul. Buczka 7.

GPS N 50°45′20.16″, E 16°12′19.70″

Okaz mierzy 374 cm w obwodzie, wysokość drzewa 30 metrów.

Cenny, choć jeszcze skromnych rozmiarów jest Dąb Papieski o numerze 415, rosnący przy kościele Św. Trójcy.

Obok rośnie piękny, dwupienny okaz buka pospolitego – warty objęcia ochroną pomnikową.

Wspaniałe założenia alejowe, złożone głównie z kasztanowców, można podziwiać na starym, poniemieckim cmentarzu (więcej o nim tutaj).

Pomnikowa lipa drobnolistna o obwodzie 393 cm rośnie przy drodze leśnej na stokach Chełmca, będącej przedłużeniem ul. Kilińskiego.

GPS N 50°46′10.06″, E 16°12′17.50″

W kompleksie leśnym (na zboczach Dzikowca) rosną również dwa kolejne pomnikowe drzewa – buk pospolity i klon jawor. Najłatwiej do nich trafić z ul. Hanki Sawickiej kierując się na ujęcie wody, następnie skręcając po 300 m w lewo.

GPS N 50°44′18″, E 16°11′27″

Buk mierzy w obwodzie 381 cm, jawor 291 cm. Obydwa drzewa są podobnej wysokości ok. 31 metrów.

W Boguszowie – Gorcach można odnaleźć kilka drzew oznakowanych tabliczką, lecz nie posiadających obecnie statusu pomników przyrody. Do nich należy sędziwa lipa rosnąca przy ul. Łącznej.

Pozostałości alejowego założenia można zaobserwować u wylotu ul. Kolejowej.

Park – arboretum w Gołuchowie.

Gołuchów to duża wieś gminna o zabudowie małomiasteczkowej, położona w powiecie pleszewskim (woj. wielkopolskie), niedaleko Kalisza (ok. 20 km). Największą atrakcją miejscowości jest renesansowy zamek z XVI w., gruntownie przebudowany przez Izabelę Czartoryską w latach 1875-1885. Obecnie w zamku mieści się oddział Muzeum Narodowego w Poznaniu, z ekspozycją zabytkowych wnętrz i dzieł sztuki.

Równocześnie z odbudową zamku rozpoczęto prace związane z urządzaniem parku w stylu angielskim. Dziś teren parku – arboretum obejmuje powierzchnię blisko 160 ha, rośnie tu 600 gatunków i odmian drzew i krzewów. Osią parku jest prawie 3 km odcinek rzeczki Ciemna, płynącej przez malowniczą dolinę, miejscami o dość stromych stokach.

Atrakcyjność parku powiększają stawy, mostki, liczne budowle o charakterze muzealnym oraz zagroda z żubrami. Obok cennych, niejednokrotnie bardzo rzadkich okazów drzew i krzewów ustawiono tabliczki z krótkim opisem gatunku.

Na terenie gołuchowskiego parku ochroną pomnikową objęto ponad 30 egzemplarzy drzew, głównie dębów szypułkowych. Nawet nie próbowałem ich wszystkich odnaleźć (teren bardzo rozległy; zauroczony pięknem wczesnojesiennej scenerii, skupiłem się na doskonaleniu umiejętności rozpoznawania gatunków drzew i krzewów. Niemniej zrobiłem trochę fotografii pomnikowych okazów, które prezentuję poniżej.

Przy wejściu do zamku rośnie stara, mocno już doświadczona lipa.

Obok pomnikowy okaz dębu szypułkowego.

Nieco poniżej, przy alejce, znajduje się grupa wiekowych dębów szypułkowych.

Na północ od zamku rośnie najbardziej okazały egzemplarz dębu. Ten pomnik przyrody nosi imię „Jan”, na cześć hrabiego Działyńskiego – męża Izabeli Czartoryskiej.

Obok na trawniku rośnie niewielki, ale jakże cenny po kanonizacji Karola Wojtyły Dąb Papieski.

Przy alejce między stawami rośnie pomnikowa topola holenderska.

Idąc dalej wschodnią częścią parku mijam grupę dębów czerwonych, platanów, kłęk kanadyjski, dąb kaukaski… Odnalazłem tylko jeden okaz dębu oznakowanego stosowną tabliczką.

Skupienie pomnikowych dębów odnajduję po drugiej stronie Ciemnej, w leśnej części parku.

Wracając zachodnią częścią parku napotykam kolejne pomnikowe dęby szypułkowe.

Będąc w Gołuchowie warto pokusić się o odnalezienie olbrzymiego eratyku o nazwie Kamień św. Jadwigi. Więcej o tym pomnikowym głazie narzutowym w następnym artykule.