Pomniki przyrody w gminie Chojnów – podsumowanie.

Gmina wiejska Chojnów to największa i najbardziej wysunięta na zachód gmina powiatu legnickiego (dolnośląskie). To typowo rolniczy obszar – w strukturze użytkowania gruntów użytki rolne zajmują 69%, lasy 20%. Gmina może się pochwalić dużą ilością pomnikowych drzew (25 szt.), większość z nich zlokalizowana jest w zabytkowych parkach podworskich. Ponad połowa z pomnikowych okazów posiada własne imiona, prawie wszystkie oznakowane zostały odpowiednia tabliczką. Temat pomnikowych egzemplarzy drzew gminy Chojnów podejmowany był już czterokrotnie na tym blogu, dzisiejszy wpis to podsumowanie informacji oraz zdjęcia, opis i lokalizacja pozostałych okazów. Poznawanie gminy pod kątem ustawowo chronionych drzew rozpoczniemy od północy, następnie będziemy się przesuwać wokół Chojnowa zgodnie z ruchem wskazówek zegara.

Rokitki to najbardziej wysunięta na północ wieś gminy Chojnów. Pomnikiem przyrody jest tu okaz dębu szypułkowego „Bogacz”, rosnący w rogu ogrodzenia dawnej fermy, 40 m od domu nr 79A/1,2,3.

GPS N 51°20′42.8″ , E 15°53′17.4″

Dąb mierzy w obwodzie 420 cm, wysokość drzewa to 28 m.

W pobliskich Zamienicach, na zachodnim skraju wsi, znajduje się zdewastowane dawne założenie parkowe. Ochroną pomnikową objęto tu rosnące na skraju parku (obok przystanku autobusowego) dwie topole białe o nazwie „Kumy”.

GPS N 51°19′35″ , E 15°55′32″

Grubszy okaz mierzy w obwodzie 555 cm, drugi 470 cm; wysokość ok. 28 m.

Pomnikowy platan klonolistny rośnie w pobliżu kościoła w Zamienicach. Obwód okazu wynosi 525 cm, wysokość 24 m. Na pniu z rozległym ubytkiem przy ziemi widoczna jest jeszcze szczątkowo tabliczka, niemal w całości wchłonięta przez korę.

GPS N 51°19′19.4″ , E 15°57′16.9″

Na wschodnim krańcu wsi Biała, przy zakręcie drogi w kierunku Jaroszówki, rośnie pomnikowa lipa „Kukułka”.

GPS N 51°18′18.1″ , E 15°57′45.9″

Obwód pierśnicowy pomnikowej lipy wynosi 320 cm, wysokość 20 m, wiek z tabliczki 150 lat.

W Niedźwiedzicach pomnikami przyrody są dwa dęby szypułkowe i lipa drobnolistna. „Birkut” to dąb o obwodzie 410 cm rosnący przy stawach hodowlanych, drugi dąb obwodzie 420 cm stoi nad Skorą. Pomnikowa lipa „Babcia” o obwodzie 540 cm znajduje się na terenie kościoła. Zdjęcia i dokładny opis w artykule „Pomniki przyrody we wsi Niedźwiedzice„.

W Goliszowie, przy stawach hodowlanych (działka 843/6), rośnie ponoć pomnikowy okazu wiązu polnego o nazwie „Radomir” (obwodzie 400 cm). Tablice informujące o zakazie wstępu ze względu na szalejący tu zjadliwy wirus ptasiej grypy, skutecznie zniechęciły mnie do poszukiwań tego okazu.

W Pawlikowicach można podziwiać pomnikową aleję złożoną z sędziwych dębów szypułkowych o nazwie „Pasterze”. Ponadto we wschodniej części Pawlikowic (Pątnowie), na skraju założenia parkowego rośnie dąb „Tatar” o obwodzie 525 cm. Więcej informacji oraz zdjęcia w artykule „Pomniki przyrody w Pawlikowicach„.

W Strupicach rosną dwa pomnikowe drzewa: platan klonolistny i buk pospolity w odmianie purpurowej. Obydwa zlokalizowane są na terenie dawnego założenia pałacowo – parkowego.

Bliżej pałacu rośnie olbrzymi platan o obwodzie 570 cm i wysokości ponad 20 m.

GPS N 51°12′42.6″ , E 15°58′15.9″

Pomnikowy buk rośnie w pobliżu, za ogrodzeniem gospodarstwa. Obwód okazu wynosi 670 cm, wysokość 18 m.

GPS N 51°12′41.7″ , E 15°58′18.5″

Budziwojów to kolejna wieś z interesującym zespołem pałacowo – parkowym.

W parku rośnie wiele okazów dębów o walorach pomnikowych. Ochroną pomnikową objęto tu dwa dęby szypułkowe: „Protazy” (obwód 420 cm) i „Gerwazy” (obwód 440 cm).

Na „Protazym” (obwód 420 cm) rosnącym bliżej pałacu zachowała się resztka tabliczki.

GPS N 51°14′01.7″ , E 15°57′11.6″

Okazałe dęby porastają również brzegi pobliskich stawów.

Piotrowice – Konradówka to sołectwo rozdzielone rzeką Skorą. W Konradówce rośnie pomnikowy tulipanowiec oraz buk w odm. czerwonolistnej; był również pomnikowy dąb, ale zdjęto z niego ochronę pomnikową. W Piotrowicach możemy podziwiać 3 sędziwe dęby szypułkowe: jeden o obwodzie 550 cm, „Huzar” (420 cm obwodu pierśnicowego) i jeden z najgrubszych na Dolnym Śląsku dębów – „Młynarz”, o obwodzie 785 cm. Zdjęcia drzew dostępne w artykule „Pomnikowe drzewa w Konradówce i Piotrowicach„.

W Okmianach pomnikami przyrody są jesion wyniosły „Jacek” oraz lipa drobnolistna „Trzygłowa”. Opisałem je dokładnie wraz z innymi atrakcjami w artykule „Pomniki przyrody w Okmianach„.

W Starym Łomie znajduje się pałac (budynek nr 53), wokół którego (po wschodniej i południowej stronie) rosną 4 pomnikowe dęby szypułkowe o obwodach od 380 do 400 cm.

GPS N 51°18′59.4″ , E 15°48′04.6″ (pałac)

Stary Łom - pomnikowe dęby

Jeden z dębów znajduje się w opłakanym stanie, w zasadzie nadaje się tylko do zniesienia ochrony pomnikowej i wycięcia.

W Biskupinie rośnie dąb „Maciej”, ustanowiony pomnikiem przyrody całkiem niedawno, bo 25.04.2013 r. Drzewo rośnie przy skrzyżowaniu w centrum wsi.

GPS N 51°19′18.01″ , E 15°51′01.31″

Obwód okazu wynosi 457 cm, wysokość dębu 25 m.

Pomnikowe drzewa w mieście Chojnów opisałem w artykule „Pomniki przyrody w Chojnowie„.

Pomniki przyrody w Bielawie (pow. dzierżoniowski, dolnośląskie).

Bielawa to średniej wielkości dolnośląskie miasto (30 tys. mieszkańców) położone kilka kilometrów od centrum Dzierżoniowa. Zasadnicza część miasta leży na Przedgórzu Sudeckim, ale granice administracyjne obejmują również fragment Gór Sowich ze szczytem Kalenica (964 m n.p.m.). Zabudowania miasta rozciągają się na długości 8,5 km wzdłuż potoku Bielawica, od krawędzi Gór Sowich (Nowa Bielawa) aż pod przedmieścia Dzierżoniowa. Do 1924 r. Bielawa była bardzo dużą wsią, utrzymującą się z produkcji rolnej i tkactwa. Największy rozkwit miejscowości miał miejsce w XIX w. W krajobrazie ówczesnej Bielawy pojawiły się pierwsze manufaktury, a następnie olbrzymie hale z mechanicznymi krosnami produkującymi wyroby bawełniane. Zabudowę wsi uświetniły piękne wille i pałace bogatych fabrykantów, które otaczano ogrodami lub założeniami parkowymi. Zachowany do czasów współczesnych starodrzew tych parków, to dzisiejsze pomniki przyrody Bielawy.

Największy (ponad 9 ha) w Bielawie teren zieleni urządzonej – Park Miejski – to dawne założenie parkowe przylegające do zamku rodziny von Seidlitz – Sandreczki. W parku znajduje się staw, sieć alejek poprowadzonych przez rzadki, głównie liściasty drzewostan,  z dwoma pomnikowymi dębami. Jeden z nich rośnie w północno – zachodnim narożniku, obok budynku Parkowa 2a.

Drzewo mierzy w obwodzie 446 cm, w pobliżu dębu umieszczono dość oryginalną tabliczkę.

Drugi pomnikowy dąb o obwodzie 418 cm rośnie wewnątrz parku.

Przy wspomnianym wcześniej dawnym zamku (ul. Wolności 92) rośnie pomnikowa lipa szerokolistna o obw. 436 cm.

Grupa 4 pomnikowych miłorzębów znajduje się przed budynkiem przy ul. Wolności 117. Obwody poszczególnych drzew wynoszą 237, 228, 165, 190 cm.

Pomnikowe cisy rosną w otoczeniu Pałacu Bielawa przy ul. Piastowskiej 23/24.

Bardzo ciekawy drzewostan znajduje się w otoczeniu willi „Leśny Dworek” przy ul. Nowobielawskiej 89.

Ochroną pomnikową objęto 3 okazy drzew. Bliżej ogrodzenia, tuż obok siebie, rośnie pomnikowy jesion wyniosły (obw. 289 cm) i choina kanadyjska (obw. 227 cm).

Nieco wyżej znajduje się okaz jedlicy (daglezji) zielonej o obwodzie 300 cm.

Ciekawe założenia parkowe otaczają wille położone wzdłuż ul. Korczaka (Kamieniczki). To dawna dzielnica sanatoryjna Bielawy. Przy posesji nr 1-3 znajdziemy pomnikowy okaz cisa o obw. 106 cm.

Do niedawna tuż przy ścianie Hotelu Dębowy (ul. Korczaka 4) rósł pomnikowy buk o obw. 370 cm. Decyzją Rady Miejskiej  z dnia 24 lutego 2016 r. zniesiono ochronę pomnikową z tego drzewa i okaz wycięto. Dwa pomnikowe buki rosną wyżej, przy posesji nr 9. Pierwszy o pojedynczym pniu posiada mierzy w obwodzie 438 cm.

Drugi, wielopniowy okaz mierzy w obw. 196 cm (na wys. 1m).