Długosz królewski (Osmunda regalis) to gatunek wieloletniej, ściśle chronionej paproci, umieszczonej na czerwonej liście roślin i grzybów Polski, w grupie gatunków narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia VU). W naszym kraju bardzo rzadko spotykany na niżu, w górach nie występuje. Preferuje wilgotne i cieniste siedliska: w olsach, na skraju torfowisk, wód i rowów odwadniających.
Turyści odwiedzający Kotlinę Kargowską, jak i wczasowicze wypoczywający na Pojezierzu Sławskim bądź w okolicach Wolsztyna i Babimostu mogą poznać bliżej tę unikalną paproć. Wystarczy podjechać do Karszyna – niewielkiej wsi zlokalizowanej na przy granicy województwa lubuskiego i wielkopolskiego, oddalonej o 5 km od Kargowej (pow. zielonogórski, lubuskie). Na południowym krańcu wsi znajduje się leśniczówka, a przy niej początek/koniec ścieżki dydaktycznej „Zakątki Karszyna” – trasy w kształcie pętli o długości ok. 3,6 km. Ta doprowadzi nas do siedliska długosza królewskiego chronionego tutaj jako powierzchniowy pomnik przyrody.
Przebieg ścieżki oznakowany jest zielonym liściem na tle białej strzałki kierunkowej. Miejscami oznakowanie nie jest aż tak wyraźne jak na poniższym zdjęciu, jednak ścieżkę poprowadzono szerokimi duktami i ciężko się zgubić. Dziwi brak jakichkolwiek tablic edukacyjnych (stan na lipiec 2019 r.), przez co zatraca się charakter dydaktyczny ścieżki .
Po przejściu połowy trasy, zauważymy ustawioną po lewej stronie leśnej drogi tablicę, informującą o istnieniu w tym miejscu użytku ekologicznego o powierzchni 1,1 ha „Otulina Długosza”.
Kilkadziesiąt metrów dalej ujrzymy kolejną tablicę z napisem „Powierzchniowy pomnik przyrody – Długosz Królewski”. Aż się prosi o ustawienie drugiej – z opisem gatunku i zdjęciami chronionej paproci.
Zanim odnajdziemy pierwsze okazy długosza warto spojrzeć na wiekowe, niegdyś żywicowane sosny.
Na chronionej powierzchni ponad 4 ha znajduje się kilka podłużnych, zatorfionych zagłębień. Stanowiska długosza znajdują się w wąskim, zadrzewionym już pasie o maksymalnej szerokości 5 – 6 metrów od krawędzi wspomnianych zagłębień.
Długosz królewski to paproć o wysokości 50 – 160 cm, o długich liściach mogących osiągnąć 2 metry.
W obrębie powierzchniowego pomnika przyrody oraz w jego sąsiedztwie naliczyć można prawie 400 okazów tej pięknej paproci.
Gdy wrócimy z powrotem na drogę, warto rozejrzeć się w poszukiwaniu rosnącej na skraju lasu splecionej pary (trójki ?) drzew: sosny i dwupniowego buka.
Dalsza droga prowadzi przez gospodarczy obszar sosnowego lasu. Po dojściu do asfaltowej drogi, należy skręcić w prawo by dotrzeć do punktu wyjścia.
Nie dość że pomnik przyrody, to jeszcze fajny spacer po lesie!