Jeszcze do niedawna gmina miejsko – wiejska Bolków (pow. jaworski, dolnośląskie) nie posiadała na swoim terenie ani jednego pomnika przyrody. Ten niechlubny stan rzeczy zmieniła Uchwała nr XX/140/20 Rady Miejskiej w Bolkowie z dnia 30 czerwca 2020 r. nadająca status pomnika przyrody kasztanowcowi zwyczajnemu w unikalnej odmianie Laciniata (więcej o nim w artykule „Pomnikowy kasztanowiec z Bolkowa„). Równe trzy lata trzeba było czekać, by Rada Miasta Bolków Uchwałą nr LVI/406/23 z dnia 30 czerwca 2023 r. objęła ochroną pomnikową kolejne drzewo. Tym wybrańcem okazał się dąb szypułkowy rosnący obok boiska, na tyłach Szkoły Podstawowej w Lipie (Lipa 69, naprzeciw kościoła parafialnego).
GPS N 50°58′15.4″ , E 16°01′11.0″
![Lipa Jaworska - pomnikowy dąb zimą Lipa Jaworska - pomnikowy dąb zimą](https://www.pomniki-przyrody.pl/wp-content/uploads/2024/07/Lipa-Jaworska-pomnikowy-dab-zima.jpg)
![Lipa Jaworska - pomnikowy dąb latem Lipa Jaworska - pomnikowy dąb latem](https://www.pomniki-przyrody.pl/wp-content/uploads/2024/07/Lipa-Jaworska-pomnikowy-dab-latem.jpg)
Na mocy cytowanej wyżej Uchwały pomnikowy dąb uzyskał oficjalną nazwę „Lipowiak z Krainy Wygasłych Wulkanów„.
![pomnikowy dąb w Lipie Jaworskiej zimą pomnikowy dąb w Lipie Jaworskiej zimą](https://www.pomniki-przyrody.pl/wp-content/uploads/2024/07/pomnikowy-dab-w-Lipie-Jaworskiej-zima.jpg)
![pomnikowy dąb w Lipie Jaworskiej latem pomnikowy dąb w Lipie Jaworskiej latem](https://www.pomniki-przyrody.pl/wp-content/uploads/2024/07/pomnikowy-dab-w-Lipie-Jaworskiej-latem.jpg)
Obwód pomnikowego okazu podany w Uchwale – 516 cm pokrywa się z grubsza z pomiarami wykonanymi przez autora – 525 cm. Wysokość drzewa to ok. 30 metrów, szacunkowy wiek ok. 250 – 300 lat.
![Lipa Jaworska - pień pomnikowego dębu zimą Lipa Jaworska - pień pomnikowego dębu zimą](https://www.pomniki-przyrody.pl/wp-content/uploads/2024/07/Lipa-Jaworska-pien-pomnikowego-debu-zima.jpg)
![pień pomnikowego dębu ze wsi Lipa Jaworska pień pomnikowego dębu ze wsi Lipa Jaworska](https://www.pomniki-przyrody.pl/wp-content/uploads/2024/07/pien-pomnikowego-debu-ze-wsi-Lipa-Jaworska.jpg)
![Lipa Jaworska - pomiar obwodu pomnikowego dębu Lipa Jaworska - pomiar obwodu pomnikowego dębu](https://www.pomniki-przyrody.pl/wp-content/uploads/2024/07/Lipa-Jaworska-pomiar-obwodu-pomnikowego-debu.jpg)
![pień pomnikowego dębu na tle boiska szkolnego w Lipie pień pomnikowego dębu na tle boiska szkolnego w Lipie](https://www.pomniki-przyrody.pl/wp-content/uploads/2024/07/pien-pomnikowego-debu-na-tle-boiska-szkolnego-w-Lipie.jpg)
![Lipa Jaworska - pień pomnikowego dębu latem Lipa Jaworska - pień pomnikowego dębu latem](https://www.pomniki-przyrody.pl/wp-content/uploads/2024/07/Lipa-Jaworska-pien-pomnikowego-debu-latem.jpg)
Kondycję zdrowotną opisywanego drzewa należy uznać za bardzo dobrą – korona dębu charakteryzuje się nieznacznym posuszem, na pniu brak jest widocznych ubytków i owocników grzybów pasożytniczych. W ostatnim czasie okaz przechodził zabiegi pielęgnacyjne, widoczne są ślady po cięciach sanitarnych.
![pomnikowy dąb w Lipie - ślady po cięciach sanitarnych pomnikowy dąb w Lipie - ślady po cięciach sanitarnych](https://www.pomniki-przyrody.pl/wp-content/uploads/2024/07/pomnikowy-dab-w-Lipie-slady-po-cieciach-sanitarnych.jpg)
Warto również zwrócić uwagę na okazały jesion wyniosły rosnący również na terenie otaczającym boisko szkolne, w szpalerze drzew przy placu zabaw.
![Lipa Jaworska - okazały jesion przy boisku szkolnym Lipa Jaworska - okazały jesion przy boisku szkolnym](https://www.pomniki-przyrody.pl/wp-content/uploads/2024/07/Lipa-Jaworska-okazaly-jesion-przy-boisku-szkolnym.jpg)
Wiosną 2024 r. status pomnika przyrody uzyskał jeszcze jeden dąb szypułkowy, któremu nadano nazwę Zbyszek. Aktem powołującym jest Uchwała nr LXIV/479/24 Rady Miejskiej w Bolkowie z dnia 26 marca 2024 r. Drzewo rośnie na skraju lasu, przy samej granicy administracyjnej miasta Bolków, w zagłębieniu terenu, tuż obok cieku wodnego o nazwie Dopływ spod Gorzanowic, ok. 2 km na północ od Zamku Bolków. Nie należy sugerować się lokalizacją podaną w Uchwale, w rzeczywistości drzewo rośnie ok. 200 m na północ od wskazanego punktu GPS, w zasadzie już na terenie wsi Gorzanowice.
GPS N 50°56′22.3″ , E 16°05′28.7″
![korona dębu Zbyszek z Bolkowa korona dębu Zbyszek z Bolkowa](https://www.pomniki-przyrody.pl/wp-content/uploads/2024/07/korona-debu-Zbyszek-z-Bolkowa.jpg)
![pień dębu Zbyszek z Bolkowa pień dębu Zbyszek z Bolkowa](https://www.pomniki-przyrody.pl/wp-content/uploads/2024/07/pien-debu-Zbyszek-z-Bolkowa.jpg)
Pomnikowy dąb rośnie na korzystnym stanowisku – obniżenie terenu osłania go częściowo od silnych wiatrów, a płynący obok strumień zaopatruje korzenie w niezbędną do życia wodę.
![dąb Zbyszek o obwodzie 630 cm dąb Zbyszek o obwodzie 630 cm](https://www.pomniki-przyrody.pl/wp-content/uploads/2024/07/dab-Zbyszek-o-obwodzie-630-cm.jpg)
![dąb Zbyszek z Bolkowa dąb Zbyszek z Bolkowa](https://www.pomniki-przyrody.pl/wp-content/uploads/2024/07/dab-Zbyszek-z-Bolkowa.jpg)
Obwód opisywanego drzewa wynosi 630 cm, wysokość ok. 28 metrów, szacunkowy wiek to ok. 300 – 350 lat.
![pień pomnikowego dębu Zbyszek z Bolkowa pień pomnikowego dębu Zbyszek z Bolkowa](https://www.pomniki-przyrody.pl/wp-content/uploads/2024/07/pien-pomnikowego-debu-Zbyszek-z-Bolkowa.jpg)
Stan zdrowotny drzewa należy uznać za zadowalający, na głównym rozwidleniu znajduje się kilka uschniętych konarów, niepokojący jest spory ubytek odziomku.
![konary dębu Zbyszek konary dębu Zbyszek](https://www.pomniki-przyrody.pl/wp-content/uploads/2024/07/konary-debu-Zbyszek.jpg)
![ubytek w odziomku dębu Zbyszek ubytek w odziomku dębu Zbyszek](https://www.pomniki-przyrody.pl/wp-content/uploads/2024/07/ubytek-w-odziomku-debu-Zbyszek.jpg)
Mimo powolnego tempa należy docenić działalność Rady Miejskiej mającej na celu powiększanie listy pomników przyrody w gminie Bolków. Jeszcze tyle cennych tworów czeka na status pomnika. Ze swojej strony proponuję powołać do ochrony pomnikowej m.in.: sędziwe lipy rosnące obok kościoła w Świnach, ogromny dąb przy moście w Sadach, czy też odsłonięcie law poduszkowych powyżej Orlenu w Bolkowie.