Pomniki przyrody w gminie Miękinia (pow. średzki, dolnośląskie).

Tereny gminy miejsko – wiejskiej Miękinia położone są w środkowej części województwa dolnośląskiego, w powiecie średzkim. Od wschodu gmina graniczy z Wrocławiem, od północy granicę stanowi rzeka Odra, od zachodu z gminą Środa Śląska, od południowego wschodu z gminą Kąty Wrocławskie i od południa z gminą Kostomłoty. Użytki rolne stanowią 69% powierzchni opisywanego obszaru, użytki leśne to 17% – te dane świadczą o rolniczym charakterze gminy. Ochroną pomnikową objęto tu 4 obiekty przyrodnicze – 3 pojedyncze egzemplarze drzew oraz jedną grupę 3 pomnikowych dębów z Wojnowic, opisanych dokładnie w poprzednim artykule.

Wojnowice - pomnikowy dąb nr 1 na tle zamku

Wojnowice - pomnikowy dąb o obwodzie 422 cmWojnowice - pomnikowy dąb nr 3 o obwodzie 459 cm

Obwody poszczególnych okazów to: 393 cm, 422 cm, 459 cm, wysokość drzew to 31 metrów.

Wojnowice - pień pomnikowego dębu o obwodzie 393 cmWojnowice - pień pomnikowego dębu nr 2 na tle zamkuWojnowice - pień pomnikowego dębu nr 3 o obwodzie 459 cm

Pojedynczy okaz dębu szypułkowego znajduje się w sąsiednim Mrozowie, w północno – wschodniej, nieogrodzonej części parku przypałacowego. Drzewo rośnie w mocno zakrzaczonym terenie, kilkanaście metrów od ulicy Parkowej (przy skrzyżowaniu z ulicą Odrzańską).

GPS N 51°11’18” , E 16°47’33.3”

Mrozów - pomnikowy dąbpomnikowy dąb z Mrozowa

Drzewo znajduje się w złym stanie zdrowotnym, widoczne są rany po odłamanych gałęziach, z dziupli w dolnej części pnia wysypuje się mursz. Obwód dębu wynosi 424 cm, wysokość okazu 24 metry.

korona pomnikowego dębu z Mrozowapień pomnikowego dębu z Mrozowauszkodzenie pnia pomnikowego dębu z Mrozowa

Na obrzeżu wsi Gąsiorów (ok. 180 m od ostatnich zabudowań), po lewej stronie drogi do Księgienic, rośnie dąb szypułkowy o statusie pomnika przyrody, który uzyskał już w lutym 1976 r.

GPS N 51°14’32.4” , E 16°44’49.5”

Gąsiorów - pomnikowy dąbpomnikowy dąb z Gąsiorowa

Pień tego drzewa o obwodzie 499 cm oprócz typowej dla pomników przyrody tabliczki posiada oznakowanie żółtego szlaku turystycznego. Dąb posiada asymetryczną koronę rozwiniętą w kierunku jezdni i zdrowy pień. Wysokość okazu to 19 metrów.

Gąsiorów - pień pomnikowego dębupień pomnikowego dębu z Gąsiorowa

Ostatni w tym zestawieniu pomnik przyrody – cis pospolity – rośnie obok przystanku autobusowego we wsi Czerna, na terenie piknikowo – rekreacyjnym.

GPS N 51°13’30” , E 16°48’00.1”

Czerna - pomnikowy cis pospolitypomnikowy cis ze wsi Czernapomnikowy cis pospolity ze wsi Czerna

Drzewo wysokie na 9 metrów jest silnie rozgałęzione, z ledwo widocznym i trudnym do sfotografowania pniem o obwodzie 198 cm. Tabliczkę „Pomnik Przyrody” przymocowano do słupka umieszczonego przy cisie.

Czerna - tabliczka na słupie przy pomnikowym cisieCzerna - pień pomnikowego cisa

Pomnikowy cis pospolity z Goraja (gm. Przytoczna, lubuskie).

Cis pospolity (Taxus baccata) to długowieczne, zimozielone drzewo iglaste lub krzew o powolnym wzroście. Szacuje się, że mogą żyć nawet 3000 lat, najstarszy europejski cis rosnący w Fortingall w Szkocji liczy sobie ponad 2000 lat. W Polsce cisy o rekordowym wieku znajdują się w Sudetach na Dolnym Śląsku, okaz z Henrykowa Lubańskiego może się pochwalić 1300-letnią metryką, drugi w rankingu rośnie w Bystrzycy k. Wlenia i liczy sobie ponad 820 lat, o kolejnych można poczytać w artykule „Dolnośląskie cisy„. Województwo lubuskie posiada własnego rekordzistę i nie jest to okaz z Zielonej Góry, któremu niesłusznie przypisuje się wiek 600-700 a nawet 800 lat, więcej w artykule „Pomniki przyrody przy konkatedrze św. Jadwigi w Zielonej Górze„. Najstarszym lubuskim cisem jest okaz rosnący we wsi Goraj w gminie Przytoczna (pow. międzyrzecki), na skraju dawnego założenia parkowego, naprzeciw budynku nr 11a.

GPS N 52°34′45.3″ , E 15°44′19.2″

otoczenie pomnikowego cisa z Gorajapomnikowy cis z Goraja

Drzewo posiada krótki i prosty pień o walcowatym kształcie. Koronę tworzą gęste, rozłożyste konary, w dolnej części sięgającej poziomu gruntu.

pomnikowy cis ze wsi Goraj

cis z Goraja

Sfotografowanie pnia tego cisa nie należy do łatwych zadań. Gdy wsuniemy się pod okap utworzony z nisko zwisających gałęzi, natrafimy na drewniany płotek.

płotek otaczający pomnikowy cis z Gorajapłotek otaczający cis z Goraja

pień cisa z Goraja

Sam pomiar obwodu pnia o regularnym kształcie nie przedstawia już większych problemów. Miarka owinięta wokół pierśnicy w sierpniu 2022 r. pokazała 331 cm. Cis z Goraja jest najgrubszym przedstawicielem tego gatunku w województwie lubuskim i równocześnie (wg autorów książki „Drzewa Polski”) w całej północno – zachodniej części Polski. Ci sami autorzy oszacowali wiek tego drzewa na 500 lat, wysokość okazu 11 metrów.

pień pomnikowego cisa z Gorajapomiar obwodu cisa z Goraja

Gdy spojrzymy na górną część pnia to ujrzymy plątaninę gałęzi i pajęczyn, nadających drzewu aury tajemniczości i odrobiny grozy.

gałęzie pomnikowego cisa z Goraja

Sędziwy cis został oznakowany wiekową już tabliczką z lat 90-tych XX w. Status pomnika przyrody drzewo uzyskało już w marcu 1966 r., aktualna podstawa prawna to Rozporządzenie Nr 46 Wojewody Lubuskiego z dnia 19 maja 2006 r. w sprawie ustanowienia pomników przyrody.

tabliczka na cisie w Goraju

Goraj z pomnikowym cisem to ważne miejsce dla miłośników wiekowych drzew, leżące na pograniczu Pojezierza Lubuskiego i Puszczy Noteckiej.