Głaz narzutowy Kamienny Dom we wsi Szczepankowo (gm. Dąbrowa, kujawsko – pomorskie).

W Szczepankowie, niewielkiej wsi wsi w gminie Dąbrowa (pow. mogileński, kujawsko – pomorskie), oprócz uroczej alei modrzewiowej znajduje się jeszcze jeden pomnik przyrody – tym razem nieożywionej. Jest nim ogromny głaz narzutowy o nazwie Kamienny Dom, leżący w lesie na wschód o zabudowań sioła, w oddz. 71 c Leśnictwa Niedźwiedzi Kierz, Nadleśnictwo Gołąbki. Do pomnikowego eratyku najlepiej trafić z opisanej w poprzednim artykule alei modrzewiowej, czyli skrzyżowania drogi nr 254 z drogą do Annowa. Od końca alei, czyli od granicy lasu jedziemy jeszcze ok. 1,3 km do skrzyżowania z leśnymi drogami i drogowskazem do głazu.

skrzyżowanie z drogowskazem do Kamiennego Domudrogowskaz do Kamiennego Domu

Skręcamy w lewo i dalej leśnym duktem ok. 900 m do znajdującego się po lewej stronie szlabanu i ustawionej obok tablicy z mapą i opisem pomnikowego głazu.

szlaban przy drodze do Kamiennego Domu

Mijamy szlaban i stąd już tylko krótka (ok. 100 m) ścieżka doprowadzi nas do olbrzymiego narzutniaka.

GPS N 52°48’13” , E 17°54’51”

otoczenie głazu Kamienny Dom

Zanim przystąpimy do głębszej eksploracji geostanowiska najlepiej zapoznać się treścią zamieszczoną na tablicy dydaktycznej. Przedstawiono tu parametry fizyczne głazu oraz związaną z nim legendę.

tablica obok głazu Kamienny Dom

tablica przy głazie Kamienny Domtreść tablicy przy głazie Kamienny Dom

Kamienny Dom uzyskał status pomnika przyrody nieożywionej już w 1955 r. na mocy Komunikatu Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy w sprawie uznania za pomniki przyrody. Obecnie obowiązująca podstawa prawna do jego ochrony to Rozporządzenie nr 11/91 Wojewody Bydgoskiego z dnia 1 lipca 1991 r. w sprawie uznania za pomniki przyrody tworów przyrody na terenie województwa bydgoskiego.

pomnikowy eratyk Kamienny Domlas koło Szczepankowa - pomnikowy głaz Kamienny Dom

głaz narzutowy Kamienny Domlas koło Szczepankowa - głaz Kamienny Dom

Wymiary pomnikowego eratyku to: obwód – 13,18 metra, wysokość – 2,9 metra, długość – 3,9 metra. Niestety brakuje informacji dotyczącej materiału budującego głaz, w publikacji „Zabytkowe głazy narzutowe na obszarze Polski, cz. IV” jest mowa o diorycie, ale ze znakiem zapytania.

pomnikowy głaz Kamienny Domgłaz Kamienny Dom koło Szczepankowa

Nazwa narzutniaka wiąże się z miejscową legendą. W tutejszym lesie miał zamieszkiwać zły czarownik, który zwabiał dzieci i zamieniał je w kamienie. Brat dwojga z zaczarowanych dzieci rozpoznał rodzeństwo i w ten sposób zdjął klątwę, jednocześnie zamieniając czarownika wraz z domem w wielki głaz.

pomnikowy głaz narzutowy Kamienny Dom

Pierwotnie opisywany eratyk był większy, widoczne są jeszcze ślady odłupywania.

ślad po próbie rozłupania głazuślad po próbie rozłupania pomnikowego głazu

W gminie Dąbrowa znajduje się jeszcze jeden pomnik przyrody nieożywionej, jest nim Źródło Świętego Huberta, które będzie tematem kolejnego artykułu.

Aleja modrzewiowa w Szczepankowie (gm. Dąbrowa, kujawsko – pomorskie).

Aleje przydrożne są cennym elementem krajobrazu, o dużym znaczeniu ekologicznym, estetycznym, historycznym; to także ważne ostoje bioróżnorodności. Do obsadzania zadrzewień przydrożnych najczęściej stosowane były/są gatunki liściaste: lipa, jesion, klon zwyczajny lub jawor, dąb, topole, kasztanowiec, robinia biała. Ze względu na większą wrażliwość na zanieczyszczenia i często stożkowaty kształt korony bardzo rzadko możemy podziwiać nasadzenia złożone z gatunków iglastych – dlatego tak unikalne są aleje modrzewiowe. Na tym blogu kilka razy opisywałem już aleje lub szpalery modrzewiowe, jednak ta subiektywnie najpiękniejsza znajduje się we wsi Szczepankowo, w gminie Dąbrowa (pow. mogileński, kujawsko – pomorskie).

1. Aleja Modrzewiowa w Szczepankowie

Początek alei znajduje się w północnej części wsi Szczepankowo, przy skrzyżowaniu drogi 254 z lokalną drogą do Annowa. Został on oznakowany stosowną tablicą.

GPS N 52°48’31.5” , E 17°55’58.5”

2. Szczepankowo - początek alei modrzewiowej3. Początek alei modrzewiowej w Szczepankowie4. Szczepankowo - tablice na początku alei modrzewiowej5. Szczepankowo - tablica na początku alei modrzewiowej

Obecnie aleję tworzy 27 modrzewi europejskich o obwodach pni mieszczących się w przedziale 154 – 254 cm i wysokości 9 – 30 metrów. Wiek najstarszych modrzewi może wynosić ok. 170 lat.

6. Aleja modrzewiowa w Szczepankowie7. Pomnikowa aleja modrzewiowa w Szczepankowie8. Szczepankowo - pomnikowa aleja modrzewiowa9. Szczepankowo - aleja modrzewiowa10. Pomnik przyrody - aleja modrzewiowa w Szczepankowie11. Środkowy fragment pomnikowej alei modrzewiowej w Szczepankowie

Opisywana aleja uzyskała status pomnika przyrody już w 1955 r. na mocy Komunikatu Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy w sprawie uznania za pomniki przyrody. Obowiązująca obecnie podstawa prawna do jej ochrony to Rozporządzenie nr 11/91 Wojewody Bydgoskiego z dnia 1 lipca 1991 r. w sprawie uznania za pomniki przyrody tworów przyrody na terenie województwa bydgoskiego.

12. Środkowy fragment alei modrzewiowej w Szczepankowie13. Środkowy fragment pomnikowej alei w Szczepankowie14. Aleja modrzewiowa we wsi Szczepankowo15. Końcowy fragment pomnikowej alei modrzewiowej w Szczepankowie

Koniec alei znajduje się przy granicy ściany lasu, tu również ustawiono stosowną tablicę.

16. Końcowy fragment pomnikowej alei w Szczepankowie17. Koniec pomnikowej alei modrzewiowej w Szczepankowie18. Koniec pomnikowej alei w Szczepankowie

Z tego miejsca niedaleko już do kolejnego pomnika przyrody – tym razem nieożywionej. Jest nim ogromny głaz narzutowy o nazwie Kamienny Dom, więcej informacji w kolejnym artykule.