Pomnikowy dąb z Dąbrówki (gm. Sieradz, łódzkie).

Bardzo rzadko zdarza mi się opisywać martwe drzewo będące pomnikiem przyrody. Najczęściej po uschnięciu pomnikowego egzemplarza, dąży się do najszybszego zniesienia ochrony ze względu na utratę wartości przyrodniczych i/lub zapewnienia bezpieczeństwa powszechnego. Kolejnym krokiem jest całkowite wycięcie drzewa, bądź przycięcie go postaci kilkumetrowego kikuta, zwanego świadkiem. Szansę na powolny rozkład mają pomnikowe okazy drzew rosnące na terenach niezabudowanych, te zgodnie z Ustawą o Ochronie Przyrody (art. 40) podlegają ochronie aż do ich samoistnego, całkowitego rozpadu. Czy ogromny dąb znajdujący się w parku podworskim w miejscowości Dąbrówka, w gminie Sieradz (łódzkie) zlokalizowany jest na terenie niezabudowanym? Raczej nie – obok stoi blok mieszkalny po PGR. Zanim więc drzewo padnie pod naporem piły łańcuchowej, spróbuję opisać pomnikowy okaz i zostawić kilka zdjęć dla potomnych.

GPS N 51°32’45.6” , E 18°43’02.7”

pomnikowy dąb na skraju parku w Dąbrówce

Dąbrówka - martwy, pomnikowy dąb

Jeszcze 10 lat temu dąb z Dąbrówki Sieradzkiej opisywany był przez Andrzeja Webera (na stronie Rejestru Polskich Drzew Pomnikowych) jako wysokie drzewo (31 metrów), o szybkich przyrostach w obwodzie, z szeroką koroną podtrzymywaną przez dwa główne przewodniki. Autor wpisu wyrażał obawę, czy ubytek kominowy manifestujący się potężną, przelotową dziuplą nie zaburzy statyki drzewa.

Dąbrówka - dziupla w pniu pomnikowego dębuDąbrówka -dziupla w pomnikowym dębie

Niestety, w 2020 r. wyłamał się główny konar i dąb utracił większość korony. Pozostały mniejszy przewodnik prawdopodobnie przegrał walkę o dostęp do światła słonecznego i nie był w stanie wyżywić ogromnego drzewa. W konsekwencji doszło do jego obumarcia.

Dąbrówka - zniszczona korona pomnikowego dębuDąbrówka - uschnięty konar pomnikowego dębu

Przed opisywanym dębem ustawiono tablicę poświadczającą przeprowadzenie w 2020 r. zabiegów pielęgnacyjnych na pomnikowych drzewach w gminie. Ciekawe, czy były wykonane przed, czy po katastrofie? Mogły jej zapobiec, czy tylko posprzątano skutki?

Dąbrówka - Paweł Lenart przed pomnikowym dębemDąbrówka - tabliczka przed pomnikowym dębem

Dąb posiada (jeszcze) status pomnika przyrody na mocy Rozporządzenia Wojewody Sieradzkiego z dnia 3 lutego 1998 r. w sprawie uznania za pomnik przyrody. Jego pień został oznakowany stosowną tabliczką. Obwód drzewa na wysokości pierśnicy wynosił w 2020 r. imponujące 745 cm! Dalszy przyrost został przyhamowany śmiercią okazu.

pień pomnikowego dębu z Dąbrówki

Pomnikowy dąb przy ul. Cegielnianej w Złoczewie (pow. sieradzki, łódzkie).

O Złoczewie – niewielkim mieście w powiecie sieradzkim (łódzkie) – usłyszymy/przeczytamy najczęściej w kontekście złoża węgla brunatnego zalegającego na obszarze położonym na południe od miejscowości. Tocząca się od wielu lat dyskusja na temat możliwości i opłacalności eksploatacji tego paliwa kopalnego zakończyła się 7 stycznia 2025 r. odmową wydania koncesji przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska spółce PGE GiEK. Zresztą PGE od lat nie była zainteresowana wydobyciem ze Złoczewa, dzięki czemu jest szansa na uniknięcie drastycznych zmian w środowisku i krajobrazie gminy. Ale nie węglem Złoczew stoi, miasto warto odwiedzić dla pałacu otoczonego parkiem w stylu angielskim i kilku zabytkowych kościołów. Miłośnik sędziwych, pomnikowych drzew też znajdzie powód, by zjechać na chwilę z pobliskiej drogi ekspresowej S-8 i podziwiać dąb o obwodzie ponad 6 metrów, z charakterystycznym, podłużnym ubytkiem.

pomnikowy dąb ze Złoczewa

Drzewo znajduje się w północnej części Złoczewa, przy ulicy Cegielnianej. W centrum miasta należy skręcić w ulicę Blaszkowską (kierunek Błaszki), następnie przy drogowskazie z napisem „Grójec Wielki 4 km” w lewo, w ul. Cegielnianą. Po przejechaniu 330 m pomnikowy dąb należy wypatrywać po lewej stronie drogi.

GPS N 51°25’36.1” , E 18°35’04.1”

Złoczew - pomnikowy dąbZłoczew - pomnikowy dąb od strony pola

Opisywany w tym artykule dąb został objęty ochroną pomnikową na mocy Rozporządzenia Wojewody Sieradzkiego z dnia 3 lutego 1998 r. w sprawie uznania za pomnik przyrody. Pień drzewa został oznakowany stosowną tabliczką.

Złoczew - pień pomnikowego dębu

Złoczew - pomnikowy dąb o obwodzie 614 cm

Charakterystyczny dla tego okazu jest podłużny ubytek sięgający wysokości 6 metrów, odsłaniający puste wnętrze pnia.

potężny ubytek pnia pomnikowego dębu ze ZłoczewaZłoczew - pień pomnikowego dębu od strony dziupliZłoczew - pień pomnikowego dębu od strony ubytkuZłoczew - dziupla w pniu pomnikowego dębu

Pomiar obwodu pnia wykonany w czerwcu 2025 r. dał wynik 614 cm, wysokość drzewa 25 metrów.

pień pomnikowego dębu ze ZłoczewaZłoczew - pomiar obwodu pomnikowego dębupomiar obwodu pomnikowego dębu ze Złoczewa