Pomnikowe drzewa w Nowej Rudzie (pow. kłodzki, dolnośląskie).

Nowa Ruda to średniej wielkości miasto (posiada status gminy miejskiej) położone w Sudetach Środkowych, w dolinie rzeki Włodzicy, w niewielkim Obniżeniu Noworudzkim. Osią miasta rozciągniętego południkowo jest droga wojewódzka nr 381 Wałbrzych – Kłodzko. Przez kilka stuleci gospodarka Nowej Rudy zdominowana była przez eksploatację węgla kamiennego, po transformacji gospodarczej kopalnie węgla zamknięto (ostatnią w 2000 r.). Wieloletnia działalność górnicza jednak odcisnęła piętno w krajobrazie i środowisku przyrodniczym miasta.

Do niedawna w Nowej Rudzie nie było ani jednego pomnika przyrody. Ten stan zmieniła Uchwała nr 480/LV/14 Rady Miejskiej Nowej Rudy z dnia 5 listopada 2014 r. powołująca do ochrony pomnikowej okazałego buka pospolitego, zlokalizowanego przy ul. Mostowej, naprzeciw posesji nr 1 (dzielnica Drogosław).

GPS  N 50°35’52.85″ , E 16°30’44.75″

pomnikowy buk Krzysztof z Nowej Rudybuk Krzysztof z Nowej RudyNowa Ruda - pomnikowy bukpomnikowy buk z Nowej Rudy

Pomnikowy buk pospolity któremu nadano nazwę „Krzysztof” rośnie na skraju zarośniętego parku magnackiej rodziny Stillfriedów. Obwód pnia tego okazu mierzony na wys. 130 cm wynosi 525 cm, wysokość drzewa 38 m, rozpiętość korony 28 m, szacunkowy wiek ok. 170 lat.

Drugi pomnik przyrody w Nowej Rudzie powołano na mocy Uchwały nr 347/XXXVIII/17 z dnia 27 września 2017 r. Ochroną pomnikową postanowiono objąć dąb szypułkowy o nazwie „Stanisław” rosnący w dzielnicy Słupiec, obok skrzyżowania ulicy Radkowskiej, Słupieckiej, Kłodzkiej i Eugeniusza Kwiatkowskiego.

GPS N 50°32’45.2″ , E 16°33’04.2″

dąb Stanisław z Nowej Rudypomnikowy dąb w Nowej Rudzie

„Stanisław” mierzy w obwodzie 386 cm, wysokość dębu 26 metrów, szacunkowy wiek 154 lata.

pień dębu Stanisław z Nowej Rudytablica przy dębie Stanisław

Pomniki przyrody gminy wiejskiej Nowa Ruda opisano w artykule „Pomniki przyrody w gminie Nowa Ruda

Park przypałacowy w Kolsku (pow. nowosolski, lubuskie).

Kolsko o wieś (siedziba gminy) położona w powiecie nowosolskim (lubuskie), przy drodze nr 315 Nowa Sól – Wolsztyn. W centrum miejscowości (przy ul. Piastowskiej)  znajdują się dwa sąsiadujące ze sobą obiekty zabytkowe: XVIII-wieczny kościół św. Jana Chrzciciela oraz pałac rodu von Klitzing, w którym dziś mieści się Zespół Edukacyjny.

pałac i kościół w Kolsku

Pałac w stylu późnego klasycyzmu powstał w pierwszej połowie XIX w., w 1867 r. do dworu dobudowano nowe skrzydło o cechach neogotyckich.

pałac w Kolsku

Równocześnie z rozbudową pałacu założono niewielki (obecnie 3,5 ha) park krajobrazowy, wykorzystując częściowo zastany drzewostan. Zasadniczym elementem kompozycyjnym założenia był ciek wodny zasilający ozdobny staw.

mostek w parku przypałacowym w Kolsku

W drzewostanie parku dominują gatunki liściaste z wyróżniającymi się okazami dębów szypułkowych. Warstwę runa oraz wiele drzew gęsto oplata bluszcz pospolity, nadając parkowi specyficzny klimat. Na południowym obrzeżu założenia (wzdłuż ulicy Parkowej) zachował się fragment alei grabowej.

park przypałacowy w Kolsku - dęby porośnięte bluszczemgraby na skraju parku w KolskuKolsko - aleja parkowa

Ochroną pomnikową w kolskim parku objęto 4 drzewa: dąb szypułkowy oraz 3 platany klonolistne. Pomnikowe okazy niestety nie zostały w żaden sposób oznakowane, mimo tego nie są trudne do odnalezienia i zidentyfikowania. Dąb o statusie pomnika przyrody posiada charakterystyczne zgrubienie u podstawy pnia.

park przypałacowy w Kolsku - pomnikowy dąbKolsko - pomnikowy dąb

Obwód tego okazu wynosi 440 cm, wysokość drzewa 26 metrów.

park przypałacowy w Kolsku - pień pomnikowego dębu

Idąc w kierunku wschodnim natrafimy na pomnikowy okaz platana klonolistnego o obwodzie 465 cm i wysokości ok. 26 metrów.

park przypałacowy w Kolsku - pomnikowy platan Ipark w Kolsku - pomnikowy platan Ipark przypałacowy w Kolsku - pień pomnikowego platana I

W założeniach parkowych platany klonolistne najczęściej sadzone są jako solitery, rozwijają wtedy szerokie korony i ukazują w pełni swój majestat. Jakim zamysłem kierował się projektant parku w Kolsku sadząc obok siebie dwa platany – to chyba pozostanie tajemnicą. Równie osobliwy był pomysł, by tylko jedno z tych drzew objąć ochroną pomnikową.

park przypałacowy w Kolsku - pomnikowy platan II

Para platanów rośnie blisko strumienia, pomnikowy okaz mierzy w obwodzie 296 cm, wysokość drzewa 24 metry.

pomnikowy platan II w Kolskupark przypałacowy w Kolsku - pień pomnikowego platana II

Ostatni pomnikowy platan rośnie na skraju parku, przy zabudowaniach gospodarczych na tyłach ulicy Krótkiej.

park przypałacowy w Kolsku - pomnikowy platan III

Okaz mierzy w obwodzie 400 cm (ok. 22 m wysokości), posiada charakterystyczny, bardzo długi konar wyrastający z dolnej części pnia.

park w Kolsku - pomnikowy platan IIIpomnikowy platan III w Kolskupark przypałacowy w Kolsku - pień pomnikowego platana III

Na uwagę zasługuje kilka innych drzew nie będących pomnikami przyrody, rosnących na terenie przyszkolnym. Poniżej okazały dąb zlokalizowany w pobliżu plenerowej siłowni.

Kolsko - okazały dąb rosnący przy boisku szkolnymokazały dąb przy boisku szkolnym w Kolskupień okazałego dębu rosnącego przy boisku szkolnym w Kolsku

Pomnikowe wymiary osiągnął również kasztanowiec biały rosnący na skraju parku.

Kolsko - okazały kasztanowiec

Pomnikiem przyrody był w przeszłości (na drzewie wisi tabliczka, ale brak drzewa w rejestrze) wspaniały dąb rosnący obok szkoły, tuż przy ul. Piastowskiej.

okazały dąb przy ul. Piastowskiej w Kolskupień dębu rosnącego przy ul. Piastowskiej w Kolsku