Czartowski Kamień k. Kudowy Zdroju.

Góry Stołowe są zwykle jednoznacznie kojarzone ze skałami piaskowcowymi wieku kredowego. Leżące prawie poziomo warstwy skał osadowych tworzą najpiękniejsze, masowo odwiedzane przez turystów atrakcje: Szczeliniec Wielki, Błędne Skały, Skalne Grzyby… A jednak opisywany w dzisiejszym artykule pomnik przyrody nieożywionej, leżący na granicy Parku Narodowego Gór Stołowych zbudowany jest z granitu. Występujące w południowo – zachodniej części Gór Stołowych granity kudowskie są rezultatem waryscyjskiej (karbońskiej) intruzji magmy.

Jedną z najbardziej okazałych wychodni granitu kudowskiego jest Czartowski Kamień, zlokalizowany po prawej stronie szosy z Kudowej – Zdroju (Czermnej) do Pstrążnej, ok. 300 m poniżej hotelu St. George.

GPS N 50°27′55″, E 16°16′15″

Czartowski Kamień ma kształt zwartego masywu skalnego o średnicy ok. 100 m i wysokości sięgającej 30 m. Wyrasta ze zbocza porośniętego lasem świerkowo – bukowym, utrudniającym trochę fotografowanie.

Po drugiej stronie Czartowskiego Kamienia, od strony niewielkiego potoku – dopływu Czermnicy, widoczne są ślady po działalności kamieniołomu.

Z Czartowskim Kamieniem związane są ludowe legendy tłumaczące pochodzenie nazwy.

Pomniki przyrody w gminie Oborniki Śląskie.

(Edytowano 04.05.2022 r.) Gmina miejsko – wiejska Oborniki Śląskie położona jest w północno – wschodniej części województwa dolnośląskiego, w powiecie trzebnickim. Chociaż 30% powierzchni gminy zajmują lasy, w kilku wsiach zachowały się parki podworskie wpisane do rejestru zabytków, to na opisywanym terenie do 2015 r. występowały tylko 3 pomniki przyrody. Dopiero Uchwały Rady Miejskiej opublikowane w 2015, 2016 i 2021 r. podniosły liczbę pomnikowych obiektów w gminie do 11 szt. Przyrodę ożywioną reprezentuje obecnie 9 sędziwych dębów szypułkowych (jedno drzewo powaliła wichura), nieożywioną – jeden głaz narzutowy. Na wcześniej powołanych pomnikach przyrody można jeszcze zobaczyć nietypowe tabliczki, którymi oznakowano drzewa.

Ogromny dąb szypułkowy o nazwie „Cesarz” rośnie przy ul. Wyszyńskiego, naprzeciw posesji nr 42.

GPS N 51°18′22.05″, E 16°54′52.59″

Oborniki Śląskie - dąb Cesarz zimą

Obwód pnia wynosi 680 cm, wysokość drzewa 21 m, wiek ok. 500 lat.

pomiar obwodu dębu Cesarzpień dębu Cesarz z Obornik Śląskich

Drugi pomnikowy dąb rośnie u zbiegu ulic Siemianickiej, Wolności i Rycerskiej.

GPS N 51°18′49.65″, E 16°54′52.69″

dąb przy ul. Wolności w Obornikach Śl. zimąOborniki Śl. - pomnikowy dąb przy ul. Wolności zimą

Drzewo charakteryzuje się pochyloną sylwetką i sporym ubytkiem w dolnej części pnia. Okaz mierzy w obwodzie 656 cm, wysokość dębu 21 metrów.

ubytek w pniu pomnikowego dębuW pobliżu, naprzeciw Stadionu Miejskiego przy ul. Wolności, rośnie powołany do ochrony pomnikowej w maju 2021 r. dąb szypułkowy o nazwie „Bór”.

GPS N 51°18′54.2″, E 16°55′07.5″

pomnikowy dąb Bór w Obornikach Śląskich

Drzewo mierzy w obwodzie 490 cm, wysokość okazu 17 metrów.

Oborniki Śląskie - pień dębu Bór Oznaczony tabliczką jest również dąb rosnący przy ul. Trzebnickiej, choć nie figuruje w rejestrze pomnikowych drzew.

GPS N 51°17′46.85″, E 16°55′52.92″

W sąsiadującym z Obornikami Śl. Kuraszkowie (ul. Lipowa 22) rośnie pomnikowy „Dąb Napoleoński”. Jeden z grubych konarów uległ obłamaniu i dla zapewnienia „bezpieczeństwa i statyki drzewa”, dąb został bardzo mocno przycięty.

GPS N 51°18′44.75″, E 16°56′17.22″

pień ogromnego dębu w KuraszkowieNiestety, nadmierne przycięcie korony spowodowało znaczną utratę aparatu asymilacyjnego, skutkiem tego nastąpiła śmierć drzewa! Tak kończą się nieprofesjonalne zabiegi wykonywane przez ludzi nie mających elementarnej wiedzy w zawodzie arborysty. „Dąb Napoleoński” mierzył w obwodzie 546 cm, obecna wysokość drzewa nie przekracza 10 metrów.

Dąb Napoleoński w 2022 r.

Na mocy Uchwały nr X/73/15 Rady Miejskiej w Obornikach Śląskich z dnia 28 maja 2015 r. status pomnika przyrody zyskał dąb szypułkowy o nazwie „Kazimierz”. Drzewo zlokalizowane jest na terenie leśnym, na północ od grobli oddzielającej duże stawy hodowlane w miejscowości Wilczyn, za potokiem Lubniówka.

GPS N 51°16′48.2″, E 16°56′29.8″

Wilczyn - pomnikowy dąb Kazimierz

Dąb mierzy w obwodzie 590 cm, wysokość drzewa 19 m, wiek ok. 155 lat.

Wilczyn - pomiar obwodu dębu Kazimierz

Nie wiem w jakim stanie zdrowotnym znajdował się „Kazimierz” w chwili powołania na pomnik przyrody, ale obecnie posiada silnie zredukowaną koronę z trzema (jeszcze) żywymi gałęziami. Co ciekawe, kilka metrów obok niego rośnie zdrowy dąb, o podobnym obwodzie nie będącym pomnikiem przyrody.

Wilczyn - pomiar obwodu dębu sąsiadującego z Kazimierzem

Drogą Uchwały nr XXIX/204/16 z dnia 30 czerwca 2016 r. powołano do ochrony pomnikowej 5 dębów szypułkowych: trzy w miejscowości Paniowice, dwa w miejscowości Jary. Niestety jeden z paniowickich dębów uległ powaleniu, w dobrym stanie znajdują się dwa pozostałe, rosnące przy drodze gruntowej biegnącej od żwirowni w kierunku ujścia Widawy do Odry. Pierwszy dąb o obwodzie 424 cm i wysokości ok. 20 metrów rośnie po lewej (południowej) stronie wspomnianej wyżej drogi. Obok leży powalony pomnikowy dab o obwodzie 400 cm.

GPS N 51°12′05.3″, E 16°55′41.5″

Paniowice - pomnikowy dąb o obwodzie 424 cmPaniowice - pień pomnikowego dębu o obwodzie 424 cm

Drugi pomnikowy dąb znajduje się 300 m dalej, po prawej (północnej) stronie drogi. Drzewo mierzy w obwodzie 378 cm, wysokość okazu – 18 metrów.

GPS N 51°12′03.5″, E 16°55′26.3″

Paniowice - pomnikowy dąb o obwodzie 378 cmPaniowice - pień pomnikowego dębu o obwodzie 378 cm

Pomnikowe dęby w Jarach znajdują się na granicy lasu (oddz. 212a), przy leśnej drodze będącej przedłużeniem ul. Dębowej. Obwód dębu 406 cm, wysokość drzewa ok. 20 m.

GPS N 51°16′33.9″, E 16°52′09.5″

Jary - pomnikowy dąb o obwodzie 406 cmJary - pień pomnikowego dębu o obwodzie 406 cm

Drugi dąb o obwodzie 395 cm i wysokości 20 m znajduje się ok. 100 metrów na zachód od pierwszego, na ogrodzonym terenie.

Jary - pomnikowy dąb o obwodzie 395 cmJary - pień dębu o obwodzie 395 cm

Jedyny pomnik przyrody nieożywionej w gminie Oborniki Śląskie – głaz narzutowy o nazwie Płaski Kamień – znajduje się w lesie w pobliżu wsi Osolin. 

GPS N 51°20′10.9″, E 16°50′35″pomnikowy eratyk Płaski Kamień

Więcej informacji na temat pomnikowego głazu w artykule „Płaski Kamień k. Osolina„.