Pomniki przyrody w gminie Wielgomłyny (pow. radomszczański, łódzkie).

Gmina Wielgomłyny położona jest w południowej części województwa łódzkiego, w powiecie radomszczańskim. Wschodnią granicę gminy wyznacza meandrująca Pilica, jednocześnie rzeka stanowi fragment granicy pomiędzy województwem łódzkim i świętokrzyskim. Gmina ma charakter typowo rolniczy – użytki rolne zajmują aż 73% powierzchni. Pod względem turystycznym i wypoczynkowym najciekawsze są wsie położone nad Pilicą. Otoczone lasami, z dala od przemysłu, rozwijają się jako miejscowości agroturystyczne. Warte uwagi są również nielicznie parki podworskie z XIX w. Tworzone często z zachowaniem starego drzewostanu, posiadają sędziwe egzemplarze drzew, chronione jako pomniki przyrody.

Najbardziej znanym pomnikiem przyrody w gminie Wielgomłyny jest Dąb Wolności o obwodzie 752 cm.

Rośnie on w centrum miejscowości, w pobliżu kościoła i klasztoru w Wielgomłynach. Opisałem go dokładnie w poprzednim artykule, do którego odsyłam zainteresowanych.

Najgrubszy dąb szypułkowy w woj. łódzkim rośnie w rogu parku w Krzętowie. Można by pomyśleć, że drzewo to będzie stanowić znakomite uzupełnienie oferty agroturystycznej tej wsi. Nic z tych rzeczy – wejścia do zabytkowego parku wzbraniają ustawione co kilkadziesiąt metrów tablice. Opisywałem już wiele założeń parkowych, ale z takim kuriozum jeszcze się nie spotkałem.

Na szczęście okaz rośnie w samym rogu parku i od biedy można mu się przyjrzeć z drogi.

GPS N 50°58’55” , E 19°49’33”

Okaz mierzy 787 cm w obwodzie, wysokość drzewa 29,5 m, szacunkowy wiek 400 lat.

Według rejestru w krzętowskim parku rośnie 11 pomnikowych dębów. Odnalezienia pozostałych egzemplarzy ze względu na tablice zakazu sobie darowałem. Jednak jeden okaz o obwodzie 571 cm rósł dość blisko tego wyżej opisanego.

Najgrubszy w woj. łódzkim pomnikowy cis pospolity rośnie w parku, który otacza wyremontowany w ostatnim czasie dwór w miejscowości Odrowąż.

GPS N 51°00’37.5” , E 19°42’13.2”

Obwód pnia pomnikowego cisa wynosi 190 cm.

Dwa pomnikowe dęby rosną po przeciwnej stronie ulicy, poza ogrodzoną częścią parku.

Oba dęby zbliżone są wiekiem, mierzą w obwodzie niewiele ponad 5 metrów.

„Dąb Wolności” w Wielgomłynach (pow. radomszczański, łódzkie).

11 listopada 1918 r. to dzień który dzisiaj przyjmujemy za symboliczną datę odzyskania niepodległości przez Polaków. Dzięki sprzyjającej sytuacji politycznej Polska, po 123 latach zaborów, mogła ponownie zaistnieć na mapie Europy. Radość związana z narodzeniem II Rzeczpospolitej objawiała się na wiele sposobów, m.in. modne stało się wówczas sadzenie dębów, zwanych „Dębami Wolności” lub „Niepodległości”, jako symbolu siły i długowieczności. Te znamienne drzewa sadzono również w kolejnych latach po 1918 r., a w szczególności w 1928 r. – w 10 rocznicę listopadowych wydarzeń. W Wielgomłynach nie posadzono jednak dębu, przy tutejszym klasztorze rósł od stuleci wspaniały okaz, godny tego by stać się symbolem odrodzonej Polski. 11.XI.1928 r. nazwano go uroczyście „Dębem Wolności”, o czym świadczy wmurowana w ogrodzenie kościoła tablica.

Idąc z rynku do pomnikowego dębu mijamy kościół pw. św. Stanisława oraz zabudowania klasztoru Paulinów.

Rosnący obok klasztoru dąb szypułkowy należy do najgrubszych przedstawicieli tego gatunku w woj. łódzkim.

GPS N 51°00’48.5” , E 19°45’43.1”

wielgomlyny-dab-wolnosci

Przy dębie ustawiono tablicę opisującą historię drzewa oraz jego wymiary.

Oficjalny obwód pomnikowego drzewa wynosi 752 cm (790 cm mierzy na wys. 1.0 m), wysokość 24 metry, szacunkowy wiek 350 – 450 lat. Pomnikiem przyrody jest od grudnia 1987 r.

W Krzętowie – wsi należącej do gminy Wielgomłyny – rośnie najgrubszy w woj. łódzkim pomnikowy dąb. Więcej o nim oraz o innych pomnikowych drzewach gminy Wielgomłyny w następnym artykule.