Gmina Czarny Bór (pow. wałbrzyski) należy do jednej z najmniejszych gmin w woj. dolnośląskim. Oś gminy stanowi przepływający potok Lesk oraz jego dopływ – Grzędzki Potok; wzdłuż obu strumieni ciągnie się prawie nieprzerwany łańcuch osadniczy, skupiający niemal wszystkie wsie opisywanej gminy. Niegdyś prowadził tędy ważny trakt do Mieroszowa, którego strzegły dwie warownie, obecnie w dość zaawansowanej ruinie. Lepiej zachował się zamek w Czarnym Borze, zlokalizowany w pobliżu przebiegającego obok niebieskiego szlaku.
![Zamek Czarny Bór](https://www.pomniki-przyrody.pl/wp-content/uploads/2016/01/Zamek-Czarny-Bór.jpg)
![resztki wieży zamkowej w Czarnym Borze](https://www.pomniki-przyrody.pl/wp-content/uploads/2016/01/resztki-wieży-zamkowej-w-Czarnym-Borze.jpg)
![Zamek w Czarnym Borze](https://www.pomniki-przyrody.pl/wp-content/uploads/2016/01/Zamek-w-Czarnym-Borze.jpg)
Po zamku w Grzędach (opisywanym jako Konradów lub Wojaczów) pozostały marne resztki.
![pozostałości zamku w Grzędach](https://www.pomniki-przyrody.pl/wp-content/uploads/2016/01/pozostałości-zamku-w-Grzędach.jpg)
Dużym bogactwem gminy są potężne złoża melafirów eksploatowanych w kilku kopalniach. To ważny surowiec używany w budownictwie drogowym i kolejowym oraz w produkcji betonów i asfaltów, jednak jego wydobycie wiąże się ze znacznym obciążeniem dla mieszkańców i otaczającym ich krajobrazem. Niemniej południowa część gminy znajduje się w granicach Parku Krajobrazowego Sudetów Wałbrzyskich – obszarze o znaczących walorach przyrodniczych.
Na terenie gminy Czarny Bór znajduje się obecnie tylko jeden pomnik przyrody, jest nim okazała lipa drobnolistna. Zlokalizowana jest przy bramie wjazdowej do pałacu w Czarnym Borze (ul. Parkowa 8), pełniącego funkcję Zakładu Lecznictwa Odwykowego dla Osób Uzależnionych od Alkoholu.
![pomnikowa lipa przy bramie szpitala w Czarnym Borze](https://www.pomniki-przyrody.pl/wp-content/uploads/2016/01/pomnikowa-lipa-przy-bramie-szpitala-w-Czarnym-Borze.jpg)
![pomnikowa lipa przy bramie szpitala w Czarnym Borze latem](https://www.pomniki-przyrody.pl/wp-content/uploads/2016/01/pomnikowa-lipa-przy-bramie-szpitala-w-Czarnym-Borze-latem.jpg)
![pomnikowa lipa przy bramie szpitala w Czarnym Borze zimą](https://www.pomniki-przyrody.pl/wp-content/uploads/2016/01/pomnikowa-lipa-przy-bramie-szpitala-w-Czarnym-Borze-zimą.jpg)
Lipa mierzy w obwodzie 680 cm, wysokość drzewa 30 metrów.
![pień pomnikowej lipy zimą - Parkowa 8 w Czarnym Borze](https://www.pomniki-przyrody.pl/wp-content/uploads/2016/01/pień-pomnikowej-lipy-zimą-Parkowa-8-w-Czarnym-Borze.jpg)
![pień pomnikowej lipy latem - Parkowa 8 w Czarnym Borze](https://www.pomniki-przyrody.pl/wp-content/uploads/2016/01/pień-pomnikowej-lipy-latem-Parkowa-8-w-Czarnym-Borze.jpg)
Park przylegający do pałacu odznacza się dużymi walorami dendrologicznymi, jednak ze względu na przebywających w placówce pacjentów fotografowanie jest zakazane. Do niedawna w Czarnym Borze status pomnika przyrody posiadała druga lipa drobnolistna, rosnąca przy ul. Wesołej 3. Ochronę pomnikową zdjęto uchwałą Rady Gminy ze względu na utratę (!?) wartości przyrodniczych.
![lipa przy ul. Wesołej 3 w Czarnym Borze latem](https://www.pomniki-przyrody.pl/wp-content/uploads/2016/01/lipa-przy-ul.-Wesołej-3-w-Czarnym-Borze-latem.jpg)
![lipa przy ul. Wesołej 3 w Czarnym Borze zimą](https://www.pomniki-przyrody.pl/wp-content/uploads/2016/01/lipa-przy-ul.-Wesołej-3-w-Czarnym-Borze-zimą.jpg)
Lipa mierzy 415 cm w obwodzie, wysokość drzewa 28 metrów.
![pień okazałej lipy w Czarnym Borze](https://www.pomniki-przyrody.pl/wp-content/uploads/2016/01/pień-okazałej-lipy-w-Czarnym-Borze.jpg)
Wiekowy drzewostan (lipy, kasztanowce) można podziwiać na cmentarzu przykościelnym w Grzędach.
![zieleń cmentarna w Grzędach](https://www.pomniki-przyrody.pl/wp-content/uploads/2016/01/zieleń-cmentarna-w-Grzędach.jpg)
Osobliwością tutejszej zieleni cmentarnej jest „tujoklon” (tak go nazywają mieszkańcy), zrośnięty w szyi korzeniowej żywotnik i klon pospolity.
![tujoklon na cmentarzu w Grzędach](https://www.pomniki-przyrody.pl/wp-content/uploads/2016/01/tujoklon-na-cmentarzu-w-Grzędach.jpg)
![cmentarz w Grzędach - zrośnięta tuja i klon zwyczajny](https://www.pomniki-przyrody.pl/wp-content/uploads/2016/01/cmentarz-w-Grzędach-zrośnięta-tuja-i-klon-zwyczajny.jpg)
![pień żywotnika i klonu - cmentarz w Grzędach](https://www.pomniki-przyrody.pl/wp-content/uploads/2016/01/pień-żywotnika-i-klonu-cmentarz-w-Grzędach.jpg)