Cisy Raciborskiego w Harbutowicach.

Cis pospolity to chroniony gatunek wiecznie zielonego drzewa lub krzewu iglastego. Charakteryzuje się bardzo wolnym przyrostem, a przy tym należy do najbardziej długowiecznych drzew świata. Dwa najstarsze polskie cisy są równocześnie najstarszymi drzewami w Polsce. Mowa tu o pomnikowym egzemplarzu zlokalizowanym w Henrykowie Lubańskim (dolnośląskie) liczącym prawie 1300 lat, oraz cisie rosnącym w Bystrzycy (gm. Wleń, dolnośląskie) w wieku 814 lat. 754 lata liczy kolejny dolnośląski cis, rosnący na terenie pocysterskiego opactwa w Henrykowie (gm. Ziębice). Czwarty w tym zestawieniu cis znajduje się już w Małopolsce, we wsi Harbutowice (gm. Sułkowice, pow. myślenicki). Razem z drugim, rosnącym kilka metrów obok cisem, tworzy parę znaną pod nazwą „Cisy Raciborskiego”.

GPS N 49°47’39.40″ , E 19°46’20.50″

Choć para pomnikowych cisów rośnie na uboczu wioski, z dala od głównej drogi 956 prowadzącej przez wieś, to nie jest kłopotem do nich trafić. Piesi mogą się kierować czarno znakowanym szlakiem turystycznym, a zmotoryzowani drogowskazami ustawionymi przy każdym ważniejszym skręcie.

Dopisek na drogowskazie +400 m jest rzeczowy. 200 m to odległość do niewielkiej zatoki przy drodze, gdzie można zostawić auto i ze względu na bardzo stromy podjazd dalej iść piechotą.

„Cisy Raciborskiego” rosną w przysiółku Chodnikówka, otoczone zabudowaniami gospodarczymi (posesja nr 273).

Obok cisów ustawiono tablicę, a same drzewa otoczono płotkiem.

„Cisy Raciborskiego” od 1953 r. posiadają formalnie status pomników przyrody. O ich ochronę zabiegał jeszcze w latach przedwojennych prof. Marian Raciborski (1863-1917).

Obwód pomnikowych okazów wynosi 305 i 143 cm, wysokość 11 metrów. Wg C. Pacyniaka starszy (grubszy) egzemplarz liczy sobie 700 lat.

W innych przysiółkach Harbutowic rosną jeszcze ze 4 pomnikowe okazy cisów, jednak znacznie mniejszych rozmiarów.