Dąb szypułkowy Chrześcijanin z Januszkowic (gm. Brzostek, podkarpackie).

Najgrubszy i najstarszy dąb szypułkowy w województwie podkarpackim rośnie w Januszkowicach – wsi położonej w gminie Brzostek, w powiecie dębickim. Gigantyczne drzewo nazywane „Chrześcijaninem” zlokalizowane jest przy jednej z bocznych dróg nieopodal zachodniego skraju parku podworskiego, obok posesji 194B.

GPS N 49°51’35.2″ , E 21°26’38.9″

Januszkowice - dąb Chrześcijanin

dąb Chrześcijanin z Januszkowic

Januszkowice - najgrubszy dąb Podkarpacia

„Chrześcijanin” od 1987 r. posiada status pomnika przyrody na mocy Zarządzenie Nr 2/87 Wojewody Tarnowskiego z dnia 26.02.1987 roku w sprawie uznania tworów przyrody za pomniki przyrody. Na pniu tego dębu wiszą dwie tabliczki – starego i nowego typu.

tabliczki na dębie Chrześcijanin

Pomnikowe drzewo zostało otoczone płotem, przy którym ustawiono kolorową tablicę z krótkim tekstem opisującym sędziwy okaz.

pień dębu ChrześcijaninJanuszkowice - pień dębu Chrześcijanin

tablica przy Chrześcijaninie

Stan zdrowotny „Chrześcijanina” pozostawia wiele do życzenia. Pień jak i odchodzące od niego konary są puste w środku i razem stanowią rozległy ubytek kominowy. Dziupla w odziomku jest tak ogromna, że pomieści bez trudu kilka dorosłych osób. Wnętrze pnia posiada ślady po dawnym podpaleniu.

ubytek kominowy w pniu Chrześcijaninaotoczony płotem dąb Chrześcijaninogromna dziupla w pniu dębu Chrześcijaninogromny ubytek w dębie Chrześcijanin

wnętrze dębu Chrześcijanin

Korona pomnikowego dębu stabilizowana jest wiązaniami linowymi, ich rolą jest zapobieganie przed rozszczepieniem wypróchniałego w znacznym stopniu masywnego konaru.

wiązania linowe w koronie Chrześcijaninawiązania linowe na dębie Chrześcijanin

Dąb jak każde inne drzewo przyrasta co roku na grubość i w kolejnych latach przybywa mu centymetrów w obwodzie. W przypadku „Chrześcijanina” jest na odwrót – rokroczny przyrost nie kompensuje odpadającej kory oraz fragmentów pnia i obwód tego drzewo zmniejsza się. W 2012 r. dąb mierzył w obwodzie 1003 cm, w 2021 r. – 994 cm, pomiar wykonany (na wys. 130 cm) w kwietniu 2023 r. dał wynik 970 cm.

pomiar obwodu dębu Chrześcijaninpomiar obwodu Chrześcijanina

Wiek drzewa – 647 lat – został w sposób naukowy obliczony przez Cezarego Pacyniaka („Najstarsze drzewa w Polsce”, Warszawa 1992 r.). Nazwa dębu – „Chrześcijanin” – ma sugerować skiełkowanie tego okazu w czasach chrztu Polski, co jest oczywistą nieprawdą – chociaż jak spojrzymy na omszały fragment pnia, jesteśmy skłonni dodać mu brakujące kilkaset lat 😀

dąb Chrześcijanin - omszały fragment pnia

Dodaj komentarz