Głazy narzutowe w gminie Międzybórz.

Gmina miejsko-wiejska Międzybórz położona jest w północno – wschodniej części województwa dolnośląskiego, w powiecie oleśnickim. Rzeźba w obrębie gminy została ukształtowana głównie w wyniku działalności glacjalnej (lodowcowej), spora część gminy leży w obrębie morenowych Wzgórz Twardogórskich, z najwyższym wzniesieniem Zbójnik 272 m n.p.m. A tam gdzie dotarł skandynawski lądolód, pozostawił po sobie grube warstwy piasków, żwirów i różnej wielkości głazów (eratyków). Największe eratyki zwykle obejmuje się ochroną pomnikową – w gminie Międzybórz status pomników przyrody posiadają dwa narzutniaki, leżące w kompleksach leśnych w pobliżu wsi Bukowina Sycowska i Dziesławice.

Bukowina Sycowska – pomnikowy głaz leży na szczycie wzniesienia, ok. 800 m na południe od szosy biegnącej przez wieś (oddział leśny 68 a).

GPS N 51°22′16.73″ , E 17°35′19.22″

Obwód granitowego głazu przekracza 7 m, wysokość ponad 2 metry.

Drugi pomnikowy głaz leży ok. 800 m na północny – wschód od leśniczówki w Dziesławicach, w oddziale leśnym 129 h.

GPS N 51°21′58.17″ , E 17°37′43.02″

Eratyk jest dość mocno pogrążony w ziemi, jego wysokość ledwie przekracza 0,5 m.

Z głazem w Dziesławicach jest pewne zamieszanie. W rejestrze dolnośląskich pomników przyrody eratyk ten ma przyporządkowane współrzędne GPS, dotyczące innego głazu leżącego rzeczywiście w tym punkcie (zaznaczonego na mapie Bolina Baryczy wyd. „Plan”), ale znajdującego się w innym oddziale leśnym. Narzutniak znajduje się na ogrodzonym terenie i niedługo przestanie być widoczny z leśnego duktu, gdyż przewyższy go roślinność.

GPS N 51°21′53″ , E 17°37′11″

W pobliżu znajduje się kilka innych, mniejszych głazów.

Olbrzymi eratyk zwany „Diabelskim Kamieniem”, znacznie przewyższający wielkością wyżej opisane, leży na terenie leśnym na południe od wsi Niwki Kraszowskie.

GPS N 51°23′30.76″ , E 17°41′49.49″

Obwód 18 metrów, średnica 5,50 m, o przeciętnej wysokości 1,50 m. Wystaje ponad powierzchnię gruntu od 1,10 – 2,60 m (pomiar: E. Bachliński i F. Fąka). Jak duża część głazu znajduje się w ziemi nie sprawdzono. Mimo tak pokaźnych rozmiarów nie posiada statusu pomnika przyrody!

Granitowy głaz o intensywnym zabarwieniu próbowano już rozłupać na mniejsze kawałki, czego śladem są rzędy otworów na powierzchni narzutniaka. Wg legendy to ślady po szponach czarta.

Pomniki przyrody ożywionej w gminie reprezentuje grupa lip drobnolistnych rosnących przy kościele ewangelickim w Międzyborzu, więcej w następnym artykule.

Dodaj komentarz