Pomnikowe drzewa w Moczydlnicy Klasztornej (gm. Wińsko, dolnośląskie).

W wyniku zwycięskiej kampanii Napoleona w latach 1806-1807 Królestwo Prus zostało pokonane i zmuszone do przyjęcia niekorzystnych dla siebie warunków pokoju. Traktat z Tylży podpisany 1807 r. narzucał utratę znacznej części terytorium Prus oraz wypłatę olbrzymich sum kontrybucji wojennych. Jedną z metod uzyskania pieniędzy przez władze pruskie było zlikwidowanie (sekularyzacja) śląskich klasztorów w 1810 r. i przejęcia ich majątków. Taki los spotkał Moczydlnicę Klasztorną, która do 1810 r. była w posiadaniu cystersów z pobliskiego Lubiąża. Po kasacie  zakonu w ręce prywatne przeszedł znajdujący się we wsi pałac, będący letnią rezydencją opatów lubiąskich z poł. XVII wieku. Nowy właściciel przebudował obiekt, który w dobrym stanie przetrwał działania wojenne. Po 1945 r. w pałacu ulokowano PGR, nieremontowany budynek niszczał, po przemianach gospodarczych w latach 90 – tych XX w. został rozszabrowany i popadł w totalną ruinę.

fragment pałacu z Moczydlnicy Klasztornej

Do pałacu przylega zabytkowy park (obecnie zdewastowany), niegdyś ozdobiony stawami, kanałem i osiami widokowymi. Można w nim odnaleźć kaplicę grobową z II poł. XIX w. oraz budynek określany jako „willa”.

Moczydlnica Klasztorna - kaplica grobowa w parku

Już w 1964 r. statusem pomnika przyrody uhonorowano grupę 3 dębów szypułkowych rosnących w parku, w 2004 r. do grupy chronionych ustawowo drzew parkowych dołączyły 2 buki pospolite. Ochronę pomnikową wymienionych okazów potwierdziła Uchwała nr XXXVII/280/2021 Rady Gminy Wińsko z dnia 27 maja 2021 r., przy okazji nadając istniejącym już pomnikom przyrody nazwy własne. W akcie prawnym podano bardzo dokładne współrzędne geograficzne pomnikowych egzemplarzy, w przypadku dębów to ok. 60 m na zachód od południowego skrzydła pałacu. Przykrą niespodziankę zaliczy ten, kto spróbuje odnaleźć pomnikowe okazy w lokalizacjach podanych w Uchwale. Owszem, jakieś drzewa tam rosną, jednak nie tych gatunków i znacznie szczuplejsze.

Moczydlnica Klasztorna - ruina pałacu widziana od strony parkuMoczydlnica Klasztorna - fragment parku przy pałacu

Długo głowiłem się wraz z Pawłem Lenartem gdzie podziały się pomnikowe drzewa. Pomogła dopiero korespondencja mailowa z Urzędem Gminy – poniżej przesłanych zdjęć podane były namiary GPS, dzięki którym można było odnaleźć drzewa w rozległym założeniu parkowym, w trudnym i zakrzaczonym terenie. Okazało się, że zlokalizowane są skrajnie daleko od pałacu, w północno – zachodniej części parku. Łatwiejsza w odnalezieniu jest grupa pomnikowych dębów o nazwie „Mnisi” – rosną w rzędzie na skraju zadrzewienia.

GPS N 51°24′36″, E 16°34′36″Moczydlnica Klasztorna - grupa pomnikowych dębów Mnisi

Najgrubszy okaz (widoczny na pierwszym planie zdjęcia powyżej) mierzy w obwodzie 670 cm, wysokość drzewa podobnie jak pozostałych 33 metry.

Moczydlnica Klasztorna - pomnikowy dąb o obwodzie 670 cmMoczydlnica Klasztorna - najgrubszy z dębów Mnisi

Moczydlnica Klasztorna - pień dębu o obwodzie 670 cmMoczydlnica Klasztorna - pomiar dębu o obwodzie 670 cm

Środkowy dąb mierzy w obwodzie 482 cm, charakteryzuje się dość mocno pochyloną sylwetką i pniem częściowo pokrytym bluszczem.

Moczydlnica Klasztorna - pomnikowy dąb o obwodzie 482 cmMoczydlnica Klasztorna - pień dębu o obwodzie 482 cm

Moczydlnica Klasztorna - pomiar dębu o obwodzie 482 cm

Ostatni „Mnich” posiada pień o obwodzie pierśnicowym wynoszącym 543 cm.

Moczydlnica Klasztorna - pomnikowy dąb o obwodzie 534 cmMoczydlnica Klasztorna - pomiar dębu o obwodzie 534 cm

Kilkadziesiąt metrów dalej, na linii rosnących „Mnichów”, znajdują się jeszcze dwa interesujące dęby. Pierwszy z nich posiada pień o obwodzie 573 cm oznakowany tabliczką „pomnik przyrody”, chociaż formalnie nim nie jest (?!).

Moczydlnica Klasztorna - dąb o obwodzie 573 cmMoczydlnica Klasztorna - pień dębu o obwodzie 573 cmMoczydlnica Klasztorna - pomiar dębu o obwodzie 573 cmDrugie drzewo to martwy dąb o imponującym obwodzie 655 cm opleciony bluszczem o grubej łodydze.

Moczydlnica Klasztorna - martwy dąb z bluszczem

martwy dąb o obwodzie 655 cm w Moczydlnicy Klasztornej

Moczydlnica Klasztorna - martwy dąb o obwodzie 655 cm

Pomnikowy buk pospolity o nazwie „Jacek Soplica” (drugi leży powalony) znajduje się ok.150 m na północ od najgrubszego „Mnicha”, obok dawnej alei parkowej.

GPS N 51°24′41.1″, E 16°34′33.3″

Moczydlnica Klasztorna - pomnikowy buk o obwodzie 347 cmMoczydlnica Klasztorna - pomnikowy buk Jacek Soplica

Buk mierzy w obwodzie 347 cm, wysokość drzewa 32 metry.

Moczydlnica Klasztorna - pomiar obwodu pomnikowego buka

Leżący obok powalony buk znajduje się już w znacznym stopniu rozkładu.

Moczydlnica Klasztorna - pomnikowe buki (jeden powalony)Moczydlnica Klasztorna - powalony buk przy Jacku Soplicy

Udało się odnaleźć jeszcze jeden dąb o obwodzie 412 cm oznakowany tabliczką, ale nie będący pomnikiem przyrody. Rośnie 100 m na północ od posesji nr 49, po lewej stronie drogi prowadzącej od gospodarstwa na pola.

GPS N 51°24′38″, E 16°34′55″

Moczydlnica Klasztorna - dąb o obwodzie 412 cm

Jeden komentarz do “Pomnikowe drzewa w Moczydlnicy Klasztornej (gm. Wińsko, dolnośląskie).

  1. Witaj Marku. 😉
    Wszystkie drzewa zgadzają się. 😉
    To była niezła zagwozdka, aby ustalić, gdzie rosną (rosły) pomnikowe drzewa. Artykuł bardzo dobry i dokładnie wskazujący, gdzie szukać pomnikowych drzew w Moczydlinicy Klasztornej.
    Pozdrawiam. 😉

Dodaj komentarz