Para pomnikowych dębów przy ul. Wiejskiej w Jaśle (podkarpackie).

Na peryferiach Jasła (podkarpackie), przy południowo – zachodniej granicy miasta, na skraju lasu przy ul. Wiejskiej, znajdują się dwa pomnikowe dęby objęte ochroną od 1992 r. Na jednym z wiekowych dębów zamocowano kapliczkę z obrazem „Świętej Trójcy” namalowanym na blasze, dlatego w niektórych materiałach i mapach para pomnikowych drzew nazywana jest „Dębami Św. Trójcy”.

GPS N 49°42’58.7″ , E 21°26’44.9″

para pomnikowych dębów przy ul. Wiejskiej w JaśleJasło - para pomnikowych dębów

ul. Wiejska w Jaśle - para pomnikowych dębów

Dęby mierzą w obwodach 547 i 456 cm, wysokość okazów odpowiednio 24 i 22 metry, szacunkowy wiek to ok. 250 – 300 lat. Drzewa zostały oznakowane typowymi dla pomników przyrody tabliczkami.

pnie pomnikowych dębów od strony lasuJasło - pnie pomnikowych dębów

pomnikowe dęby na skraju lasu w Jaśle

Z kapliczką wiszącą na jednym z pomnikowych dębów związana jest miejscowa legenda, którą przytoczę tu w całości:

Z lasem znajdującym się pomiędzy wioskami Brzyście i Niegłowice związana jest ciekawa legenda „O Dębach Świętej Trójcy”. Na jednym z tych kilkusetletnich drzew już dawno temu zamocowano kapliczkę z obrazem „Świętej Trójcy” namalowanym na blasze. Najstarsi mieszkańcy tych dwóch wiosek do dziś wspominają niesamowite wydarzenie obrosłe legendą już w czasie pierwszej wojny światowej, kiedy miało miejsce. Wówczas w rejonie rosnących do dnia dzisiejszego starych dębów pojawiła się grupa pijanych Kozaków na koniach. Kiedy na jednym z drzew zauważyli kapliczkę, rozpoczęli z niej szydzić i lżyć ją. W pewnym momencie jeden z nich wymierzył z karabinu i strzelił w sam środek obrazu. W tej chwili stała się rzecz niepojęta. Z obrazu pociekła krew, a strzelający żołdak jak rażony gromem spadł martwy z konia na ziemię. Na ten znak kary bożej towarzyszący mu żołnierze uciekli w przerażeniu i popłochu. Jak niektórzy mówią, do dziś na obrazie kapliczki można dostrzec niewielką plamę, rzekomo tej zaschniętej krwi.

ze strony https://samorzad.gov.pl/web/gmina-jaslo/brzyscie

pnie pomnikowych dębów od strony łąki

Nieopodal pary uroczych pomników przyrody, ale już na terenie wsi Brzyście, rośnie potężny dąb szypułkowy o pniu mierzącym w obwodzie prawie 7 metrów. Aby do niego trafić należy przejechać drogą przez las i na skrzyżowaniu skręcić w lewo. Po przejechaniu ok. 380 m drzewo będzie widoczne po lewej stronie drogi, na posesji pod adresem Brzyście 83.

Brzyście - pomnikowy dąb

Dąb mierzy w obwodzie 695 cm, wysokość drzewa 30 metrów, status pomnika przyrody posiada już od 1961 r.

Brzyście - pień pomnikowego dębu

pień pomnikowego dębu w Brzyściu

Na pniu oprócz typowej tabliczki znajduje się druga, znacznie większa tablica z tekstem informującym o przeprowadzeniu na pomnikowym egzemplarzu prac pielęgnacyjnych.  Być może właśnie wtedy założono w koronie drzewa wiązania linowe.tablica na pomnikowym dębie we wsi Brzyście

wiązania w koronie pomnikowego dębu ze wsi Brzyście

Pomnikowe dęby w Nowym Żmigrodzie (pow. jasielski, podkarpackie)

Nowy Żmigród to duża wieś (siedziba gminy) położona w powiecie jasielskim, w województwie podkarpackim. Po granicy miejscowości przepływa rzeka Wisłoka, jej południowa część znajduje się w Obszarze Chronionego Krajobrazu Beskidu Niskiego, istnieją też enklawy Magurskiego Parku Krajobrazowego. Nowy Żmigród uzyskał lokację miejską po 1331 roku, został zdegradowany do roli wsi w 1934 roku. Zabudowa centrum obejmuje podłużny rynek otoczony niewysoką zabudową, w jego północno – zachodnim narożniku stoi dzwonnica z 1883 r. kościoła pw. św. Apostołów Piotra i Pawła.

dzwonnica kościoła w narożniku rynku w Nowym Żmigrodzie

dzwonnica - brama kościoła w Nowym Żmigrodzie

Sam kościół został wzniesiony w XV w., na przestrzeni wieków trawiły go wielokrotnie pożary, po których ulegał przebudowom. Wyposażenie wnętrza reprezentuje styl późnobarokowy, zachowały się również nieliczne elementy gotyckie.

wnętrze kościoła w Nowym Żmigrodzie

Od strony zachodniej, tuż przy murze otaczającym świątynię, można podziwiać dwa wspaniałe dęby szypułkowe, chronione w formie pomników przyrody już od 1978 r. Sylwetka pierwszego z nich wyłania się już spod przejścia pod dzwonnicą, warto oczywiście podejść bliżej, by podziwiać majestat wiekowego egzemplarza Quercus robur.

przejście pod dzwonnicą kościoła w Nowym Żmigrodziepomnikowy dąb nr 1 przy kościele w Nowym Żmigrodzie

sylwetka pomnikowego dębu nr 1 w Nowym Żmigrodzie

Obwód pomnikowego dębu wynosi 497 cm, wysokość drzewa 25 metrów, wiek wg rejestru RDOŚ to 480 lat (raczej przesadzony o przynajmniej 100 lat).

pień pomnikowego dębu nr 1 w Nowym Żmigrodzie

Nowy Żmigród - pień pomnikowego dębu nr 1

W przeciwnym narożniku rośnie drugi dąb, którego rozbudowana korona została ustabilizowana wiązaniami linowymi.

pomnikowy dąb nr 2 przy kościele w Nowym ŻmigrodzieNowy Żmigród - pomnikowy dąb nr 2wiązania linowe w koronie pomnikowego dębu w Nowym Żmigrodzie

Pień tego dębu oznaczonego typową tabliczką mierzy w obwodzie 594 cm, wysokość okazu 26 metrów.

pień pomnikowego dębu nr 2 w Nowym Żmigrodzie