Pomnikowe dęby w Dukli i Cergowej (pow. krośnieński, podkarpackie).

Dukla jest miastem położonym w Beskidzie Niskim, na lewym brzegu Jasiołki (dopływ Wisłoki). Miejscowość jest siedzibą gminy miejsko – wiejskiej w powiecie krośnieńskim, w województwie podkarpackim. Mimo ogromnych zniszczeń we wrześniu 1944 r. w Dukli zachowało się wiele zabytków: zamek przebudowany na pałac, kościół pw. św. Marii Magdaleny, stare cmentarze, kościół i klasztor pw. św. Jana z Dukli.

kościół pw. św. Jana z Dukli

Do klasztoru ojców bernardynów przylega obszerny ogród, w jego południowo – zachodnim narożniku, nad brzegiem niewielkiego stawu, rośnie dąb szypułkowy posiadający status pomnika przyrody.

GPS N 49°33’33″ , E 21°40’51.7″

Dukla - pomnikowy dąb na terenie klasztoru

pomnikowy dąb z Dukli

Drzewo mierzy w obwodzie 560 cm, wysokość dębu 25 metrów; pień nie został oznakowany typową tabliczką, ale w pobliżu drzewa ustawiono dużą tablicę. Obwód dębu podany na tej tablicy jest mocno nieaktualny – dotyczy czasu w którym powoływano okaz do ochrony pomnikowej, czyli 1983 r.

tablica przy pomnikowym dębie w Dukli

pień pomnikowego dębu z Dukli

Zwiedzając zespół klasztorny warto zwrócić uwagę na rosnący na parkingu Dąb Papieski – potomek słynnego Chrobrego – wyhodowany z żołędzi poświęconych w 2004 r. przez Jana Pawła II.

Dąb Papieski w Dukli

Wzdłuż pobliskiego Traktu Węgierskiego (DK 19) rosną obsadzone alejowo okazałe robinie białe, ponoć to najdłuższa na świecie aleja złożona z tego gatunku.aleja robiniowa w Dukli

Z Duklą, przez rzekę Jasiołkę, sąsiaduje wieś Cergowa i to właśnie nad brzegiem tego cieku rośnie jeden z pomnikowych dębów. Aby do niego trafić należy jadąc z Dukli przejechać przez most na ulicy Cergowskiej i zaraz po tym skręcić w lewo. Pomnikowy egzemplarz znajduje się 230 m dalej, naprzeciw posesji nr 129.

GPS N 49°33’22″ , E 21°41’19.8″

Cergowa - otoczenie pomnikowego dębupomnikowy dąb z Cergowej

pomnikowy dąb nad brzegiem Jasiołki w CergowejCergowa - pomnikowy dąb nad brzegiem Jasiołki

Obwód tego drzewa zmierzony w kwietniu 2023 r. dał wynik 591 cm, wysokość dębu 21 metrów, status pomnika przyrody posiada od 1953 r.

Cergowa - pień pomnikowego dębuCergowa - pomiar obwodu pomnikowego dębu

Pod koroną drzewa, po obu stronach pnia, ustawiono dwie tablice: pierwsza wzorem podobna do tej z Dukli, druga to tablica ścieżki rowerowej.

tablica przy pomnikowym dębie w CergowejCergowa - tablica ścieżki rowerowej

Ogromny dąb o obwodzie ponad 7 metrów znajduje się w parku podworskim, dojście jest możliwe od strony stacji paliw.

GPS N 49°33’09.5″ , E 21°41’14.1″

park podworski w Cergowej - dąb o obwodzie 744 cmpark podworski w Cergowej - pomnikowy dąb o obwodzie 744 cmpomnikowy dąb o obwodzie 744 cm w Cergowej

Pomiar obwodu dębu wykonany w kwietniu 2023 r. dał wynik 744 cm, wysokość drzewa 30 metrów. Podobnie jak poprzedni dąb z Cergowej status pomnika przyrody posiada od 1953 r.

park podworski w Cergowej - pomiar obwodu pomnikowego dębu

Korona pomnikowego okazu została ustabilizowana wiązaniami linowymi.

wiązania linowe w koronie pomnikowego dębu w Cergowej

Obok pnia ustawiono tablicę z parametrami i opisem dębu.

park podworski w Cergowej - tablica przy pomnikowym dębietablica przy pomnikowym dębie w parku podworskim w Cergowej

Drugi pomnikowy dąb o obwodzie 570 cm uległ niestety powaleniu. Resztki tego drzewa ulegają naturalnemu rozkładowi.

park podworski w Cergowej - pomnikowe dęby, w tym jeden powalonypark podworski w Cergowej - pień pomnikowego dębu o obwodzie 744 cm

park podworski w Cergowej - powalony pomnikowy dąb

Pomnikowy platan z Włoszakowic (pow. leszczyński, wielkopolskie).

Platan klonolistny to gatunek drzewa stanowiący ozdobę wielu zabytkowych założeń parkowych w Polsce i w Europie. Masywna sylwetka, unikalna, łuszcząca się dużymi płatami kora, duże liście i oryginalne owoce, to główne walory dekoracyjne tej rośliny. Duże tempo wzrostu powoduje, że niejednokrotnie jest najgrubszym przedstawicielem starodrzewia parkowego. W czołówce najgrubszych platanów klonolistnych Wielkopolski (i w pierwszej dziesiątce w Polsce) lokuje się okaz rosnący w parku we Włoszakowicach – dużej wsi (siedziba gminy) o zabudowie małomiasteczkowej, w powiecie leszczyńskim. Założenie parkowe przylega do pałacu z końca XVIII w., przebudowanego w XIX w. W budynku mieści się obecnie Urząd Gminy i muzeum Karola Kurpińskiego.

Pałac we Włoszakowicach

Zanim podejmiemy próbę odnalezienia ogromnego platana, warto zwrócić uwagę na dwa ciekawe drzewa rosnące na dziedzińcu: miłorząb dwuklapowy i buk w odmianie czerwonolistnej.

buk i miłorząb na tle pałacu we WłoszakowicachPark we Włoszakowicach - piękny buk i miłorząb

Ciekawe są również malowane rzeźby ustawione w różnych częściach parku.

rzeźba w Parku Zamkowym we Włoszakowicach

Przechodzimy przez mostek i po chwili skręcamy w prawo, w alejkę wysadzaną młodymi platanami i ustawionymi obok głazami narzutowymi.

Park Zamkowy we WłoszakowicachPark we Włoszakowicachaleja platanowa w parku włoszakowickimalejka prowadząca do pomnikowego platana we Włoszakowicach

Olbrzymi platan jest najokazalszym drzewem w całym parku. W lipcu 2018 r. utracił główny konar – po tym zdarzeniu wykonano na drzewie prace zabezpieczające oraz otoczono go dla bezpieczeństwa spacerujących płotem.

GPS N 51°55’50″ , E 16°21’56″

platan we Włoszakowicach widziany od południapomnikowy platan we Włoszakowicach od strony wschodniejpomnikowy platan we Włoszakowicach wiosnąpomnikowy platan we Włoszakowicach wczesną wiosnąplatan we Włoszakowicach latempomnikowy platan we Włoszakowicach latembramka w ogrodzeniu włoszakowickiego platana

Obok włoszakowickiego platana ustawiono tablicę opisującą gatunek.

pomnikowy platan we Włoszakowicach widoczny od wschoduPark Zamkowy we Włoszakowicach - pień pomnikowego platanatablica przy pomnikowym platanie we Włoszakowicach

Obwód pomnikowego okazu wynosi 793 cm, wysokość drzewa 21 metrów, wiek obliczony przez C. Pacyniaka to 248 lat.

pień platana z Włoszakowicnapotkana osoba na tle pnia włoszakowickiego platanapień pomnikowego platana z Włoszakowic

Widoczne są prace pielęgnacyjne i konserwatorskie na drzewie – ubytki pnia przesłonięto pomalowaną na zielono blachą, poziomy konar zabezpieczono podporą.

pień włoszakowickiego platana latemprzesłonięty ubytek w pniu włoszakowickiego platanazaślepiony ubytek w pniu platana we Włoszakowicachogromny pień włoszakowickiego platanapodpora stabilizująca konar pomnikowego platana we Włoszakowicach

Ciekawostką włoszakowickiego parku jest posadzony tu Dąb Papieski – potomek najstarszego w Polsce dębu Chrobry, wyhodowany z żołędzi poświęconych przez Jana Pawła II.

Dąb Papieski we Włoszakowicach latemtablica przy Dębie Papieskim we WłoszakowicachDąb Papieski we Włoszakowicach wiosną

Odwiedzając Włoszakowice warto podjechać jeszcze do pobliskiego kościoła pw. Świętej Trójcy. Przy murze otaczającym świątynie rosną dwie okazałe lipy szerokolistne, będące niegdyś pomnikami przyrody.

okazałe lipy przy kościele we Włoszakowicach