Archiwa tagu: głazy narzutowe

Skupiska głazów narzutowych w Mokrzeszowie.

Opublikowany przez
Odpowiedz

Zdecydowaną większość dolnośląskich pomników przyrody nieożywionej stanowią głazy narzutowe. Zostały przywleczone przez lądolód skandynawski, który transportował materiał skalny nierzadko z terenów odległych o kilkaset kilometrów. Dużą przeszkodą dla  posuwającego się lodowca, stanowiły wyżej położone partie przedgórza Sudetów. Kilkakrotnie cofający się lodowiec, każdorazowo zrzucał transportowane eratyki, których nagromadzenia można odnaleźć na przedpolu Sudeckiego Uskoku Brzeżnego.

Rolnicy uprawiający ziemię pomiędzy Świebodzicami a Mokrzeszowem, usuwali zalegające na polach różnej wielkości kamienie i głazy, gromadząc je na skraju lasu.

Trzy skupiska największych eratyków zostały decyzją Wojewody Dolnośląskiego z 2008 r. objęte ochroną pomnikową. Lokalizację pomnikowych głazów w pobliżu Mokrzeszowa ujęto w lakonicznej formie „na skraju lasu”. Więcej informacji na ten temat, wraz z załączoną mapką, można odnaleźć w niewielkiej ale treściwej książce Edmunda Jońcy „Książański Park Krajobrazowy”. Interesujące nas skupiska głazów, znajdują się na skraju lasu, po obu stronach czerwonego szlaku turystycznego biegnącego ze Świebodzic do Mokrzeszowa. Kilka z nich odnajdziemy jeszcze przed granicą lasu, wzdłuż alei lipowo – wiązowo – dębowej.

Największe zagęszczenie dużych eratyków, znajduje przy charakterystycznym skrzyżowaniu leśnych dróg.

GPS N 50°50′48.40″ , E 16°20′37.86″

Wg E. Jońcy w najbliższej okolicy leży ok. 90 dużych głazów narzutowych o obwodach 200 – 500 cm, a największy z nich ma 530 cm obwodu. Reprezentują różne typy skał północnych : szare, różowe i czerwone granity, granitognejsy, gnejsy, porfiryty, kwarce i kwarcyty, dioryty, perydotyty itp.

Szczególnie efektownie wyglądają eratyki świeżo przełamane lub wolne od porostów. Na niektórych głazach widoczne są rysy wleczeniowe.

Posuwając się po granicy lasu odnajdziemy wiele innych skupisk większych lub mniejszych głazów narzutowych. Najlepiej poszukiwania prowadzić poza sezonem wegetacyjnym, gdy bujna roślinność podszytu nie przesłania zalegających eratyków.

Głazy narzutowe w Warcie Bolesławieckiej.

Opublikowany przez
Odpowiedz

Głazy narzutowe ( eratyki, narzutniaki ) to duże fragmenty skał przywleczone przez lądolód skandynawski. Na Przedgórzu Sudeckim oraz na przedpolu uskoku brzeżnego Sudetów, znajduje się znaczna ilość eratyków chronionych jako pomniki przyrody nieożywionej. Lądolód, dla którego wyżej położone partie pogórza stanowiły istotną przeszkodę, kilkakrotnie cofał się i wracał, za każdym razem zostawiając niesiony aż ze Skandynawii materiał skalny. Zgrupowanie 3 pomnikowych narzutniaków można odnaleźć w Warcie Bolesławieckiej.

(Edytowano  27.06.2022 r.)  Na mocy Uchwały nr XXVII/285/21 Rady Gminy Warta Bolesławiecka z dnia 22 czerwca 2021 r. zniesiono ochronę z głazów narzutowych w Warcie Bolesławieckiej. Powodem decyzji była kradzież eratyków. Po czasie okazało się, że głazy leżą w innej lokalizacji, kilkaset metrów od ich dawnego położenia.

Wjeżdżając do Warty Bolesławieckiej drogą 363 od strony Bolesławca, po prawej stronie drogi znajdują się bloki mieszkaniowe. W pobliżu, w zaroślach leżą głazy z ciemnoróżowego granitu.

Jeden z nich nazwano ” Stróż „, mierzy 400 cm w obwodzie, wysokość 80 cm.

Sąsiednie mają podobne rozmiary 400 x 80 i 400 x 90 cm.

Szkoda że miejsce to nie stanowi punktu na trasie Złotego Szlaku Rowerowego, może wtedy teren wokół głazów zostałby posprzątany. Inne zgrupowanie głazów narzutowych odnajdziemy przy ruinach Gwiezdnego Zamku ( nie mylić z renesansowym dworem, również zwanym zamkiem ), ok. 600 metrów w linii prostej na południowy zachód. Prowadzi do nich asfaltowa droga wiodąca od pałacu ( dworu ).

Głazy ze skandynawskiego granitu leżą w zamkowej fosie.