„Leśne Źródlisko” przy Muzeum Etnograficznym w Zielonej Górze – Ochli.

Muzeum Etnograficzne w Ochli (od 1 stycznia 2015 r. Ochla jest częścią miasta Zielona Góra) powstało w 1982 roku i przez lata swojej działalności zgromadziło niemal 80 zabytkowych obiektów i ponad 10000 eksponatów. Spacerując po terenie skansenu (o powierzchni 13 ha) mamy szansę zapoznać się z budownictwem ludowym charakterystycznym dla zachodniej Wielkopolski, środkowej i południowej części województwa lubuskiego oraz Dolnego Śląska.

Muzeum Etnograficzne w Zielonej Górze - Ochlichałupa w Muzeum Etnograficznym w Zielonej Górze - Ochli

Unikalnym zabytkiem jest wspomniana w poprzednim artykule XVIII w. wieża winiarska przeniesiona z Budachowa. Obok niej znajduje się piwnica na wino, ogromne beczki i niewielka winnica o powierzchni 8 arów, założona w 1994 r.

wieża winiarska przy Muzeum Etnograficznym w Zielonej Górze - Ochliwinnica przy Muzeum Etnograficznym w Zielonej Górze - Ochli

Z pewnością dużo pracy kosztowało Muzeum odtworzenie warunków środowiskowych panujących na wsi. Aby odwiedzający mogli w pełni zapoznać się z otoczeniem przyrodniczym, przygotowano ścieżkę dydaktyczną o nazwie „Szata roślinna Skansenu w Ochli”.

walory przyrodnicze obszaru skansenu w Ochli

Na jednej z tablic informacyjnych dowiadujemy się o istnieniu na terenie Muzeum powierzchniowego pomnika przyrody o nazwie „Leśne Źródlisko”. Ochroną pomnikową objęto staw (mijamy go po prawej stronie idąc do kasy Muzeum) i wpływający do niego niewielki potok zasilany z terenu źródliskowego.

opis pomnika przyrody Leśne Źródliskostaw na terenie pomnika przyrody Leśne Źródliskostaw na terenie skansenu w Ochli

Powierzchnia „Leśnego Źródliska” wynosi 3,40 ha i obejmuje teren należący do Muzeum Etnograficznego i Nadleśnictwa Zielona Góra. Mapa zasięgu powierzchniowego pomnika przyrody na zdjęciu poniżej.

mapa zasięgu powierzchniowego pomnika przyrody

Zainteresowani bliższym poznaniem tego oryginalnego pomnika przyrody mogą skorzystać ze ścieżki edukacyjnej o nazwie „Źródliskowe Uroczysko” – mapa jej przebiegu na zdjęciu poniżej.

tablica leśna ścieżka edukacyjna w Ochlimapa leśnej ścieżki edukacyjnej

Opuszczamy teren skansenu i szukamy furtki w ogrodzeniu ustawionego wzdłuż parkingu. Dalszą drogę wyznaczają ustawione drogowskazy.

furtka na trasie leśnej ścieżki edukacyjnejdrogowskaz ścieżki dydaktycznejleśna ścieżka edukacyjna w Ochli

Na trasie ścieżki edukacyjnej ustawiono kilka tablic opisujących florę i faunę tutejszych lasów. Na jednej z tablic umieszczono regulamin korzystania z pomnika przyrody.

regulamin powierzchniowego pomnika przyrody Leśne Źródlisko

Ścieżka prowadzi przez podmokłe tereny porośnięte na początku lasem łęgowym, później olszowym.

Leśne Źródlisko w Ochli - podmokły teren na trasie ścieżki edukacyjnejLeśne Źródlisko w Ochli - zabagniony teren na trasie ścieżki edukacyjnejżródliska na trasie leśnej ścieżki edukacyjnej

Trasa ścieżki kończy się w okolicy ujścia strumienia do stawu.

końcowy odcinek leśnej ścieżki edukacyjnejLeśne Źródlisko w Ochli - okolice ujścia strumienia do stawu

Dalsza eksploracja grozi pobrudzeniem i zmoczeniem butów, niemniej można zaobserwować wiele nisz źródliskowych z licznymi wysiękami wody o różnej wydajności.

źródliska w Ochliwysięki wód w powierzchniowym pomniku przyrody1. Leśne Źródlisko w Ochli3. Leśne Źródlisko w Ochli2. Leśne Źródlisko w Ochli

Lezący w zagłębieniu granitowy głaz świadczy o obecności na tym terenie lodowca skandynawskiego (więcej o głazach narzutowych w Zielonej Górze w tym artykule).

Leśne Źródlisko w Ochli - głaz narzutowy

Osią tej części „Leśnego Źródliska” jest wijący się przez teren leśny niewielki strumień. W pobliżu znajdują się liczne nisze źródłowe, wypływająca z nich woda łączy się w większe strugi, które po kilku, najwyżej kilkudziesięciu metrach wpadają do głównego potoku.

4. Leśne Źródlisko w Ochli - las olszowyLeśne Źródlisko w Ochli - meandrujący strumieńciek wodny w Leśnym Źródlisku w Ochli5. Leśne Źródlisko w Ochli6. Leśne Źródlisko w Ochli7. Leśne Źródlisko w Ochli

Źródło głównego strumienia znajduje się przy skrzyżowaniu leśnych dróg, jedną z nich poprowadzono zielony szlak turystyczny (Mała Pętla Zielonogórska).

Leśne Źródlisko w Ochli - źródło głównego strumienia

Schodzimy szlakiem prowadzącym wzdłuż strumienia, po ok. 200 m ujrzymy urzędową tablicę z nazwą pomnika przyrody. Warto w tym miejscu zejść schodami, by jeszcze raz przyjrzeć się podmokłemu olsowi.

tablica przy Leśnym Źródliskuzabagniony teren na obszarze Leśnego Źródliska

Będąc w Ochli warto odwiedzić jeszcze jeden pomnik przyrody – dąb szypułkowy o nazwie Nikodem – rosnący przy pałacu zlokalizowanym w południowo – zachodniej części dawnej wsi (ul. Ochla – Górna 4).

dąb Nikodem na tle pałacu w Ochlidąb Nikodem w Ochli

„Nikodem” mierzy w obwodzie 510 cm, wysokość drzewa 31 metrów, szacunkowy wiek 200 – 250 lat.

tablica przy dębie NikodemOchla - pień dębu Nikodem

Pomnikowe głazy narzutowe w Zielonej Górze (lubuskie).

Głazy narzutowe, zwane również eratykami lub narzutniakami, to odłamki skalne pochodzące z odległej Skandynawii, przywleczone w plejstocenie przez lodowiec. Materiałem budującym eratyki są najczęściej granity, granitognejsy, gnejsy, migmatyty, porfiry lub kwarcyty, czyli skały cechujące się dużą wytrzymałością i odpornością na czynniki klimatyczne. Spotykane w Polsce narzutniaki mają różną wielkość – od niewielkich kamieni polnych do ogromnych bloków skalnych o objętości wielu metrów sześciennych. Te największe bardzo często obejmuje się ochroną jako pomniki przyrody nieożywionej. W rejestrze RDOŚ województwa lubuskiego figuruje 41 pojedynczych lub grupowych eratyków o statusie pomników przyrody. Sporo takich głazów znajduje się w Zielonej Górze – największym mieście w województwa lubuskiego. Bogatą kolekcję obejmującą ponad 40 okazów można podziwiać na skwerze w pobliżu budynków Uniwersytetu Zielonogórskiego, pomiędzy ulicami Szafrana i Podgórną.

kolekcja pomnikowych głazów przy ul. Szafrana w Zielonej Górzekolekcja pomnikowych eratyków przy ul. Szafrana w Zielonej Górzeskupisko pomnikowych głazów przy Uniwersytecie Zielonogórskimpomnikowe eratyki przy Uniwersytecie Zielonogórskimpomnikowe głazy przy Uniwersytecie Zielonogórskim

Część głazów leży bezpośrednio na trawie, inne ustawiono na ceglanych cokołach. Eratyki są różnej wielkości (obwód największego przekracza 6 metrów) i prezentują szeroki skład mineralny.

eratyki leżące przy ul. Szafrana w Zielonej Górzekolekcja pomnikowych narzutniaków przy ul. Szafrana w Zielonej Górzeskupisko pomnikowych eratyków przy Uniwersytecie Zielonogórskimpomnikowe głazy leżące przy ul. Szafrana w Zielonej Górzepomnikowe eratyki leżące przy ul. Szafrana w Zielonej Górzeskwer z pomnikowymi eratykami przy Uniwersytecie Zielonogórskimskwer z pomnikowymi głazami przy Uniwersytecie Zielonogórskimzbiór pomnikowych głazów przy Uniwersytecie Zielonogórskim

Duży głaz o obwodzie 780 cm i wysokości 280 cm znajduje się przy ul. Kardynała Stefana Wyszyńskiego 22, na skwerze tuż przy parkingu marketu Aldi.

pomnikowy eratyk znajdujący się przy ul. Wyszyńskiego 22 w Zielonej Górzepomnikowy eratyk przed sklepem Aldi w Zielonej Górzepomnikowy głaz znajdujący się przy ul. Wyszyńskiego 22 w Zielonej Górze

Głaz ten został wykopany pod koniec lat 70 – tych XX w. w czasie budowy „Osiedla Łużyckiego”. Materiałem budującym eratyk jest granit o różowych skaleniach.

pomnikowy eratyk leżący przy ul. Wyszyńskiego 22 w Zielonej Górzegłaz leżący przy ul. Wyszyńskiego 22 w Zielonej Górzepomnikowy głaz leżący przy ul. Wyszyńskiego 22 w Zielonej Górze

Dwa pomnikowe głazy leżą w Parku Piastowskim rozciągającym się między ul. Festiwalową a Kilińskiego. Mniejszy jest pomnikiem poświęconym 70 – tej rocznicy powstania Towarzystwa Polskich Rzemieślników. Znajdziemy go w pobliżu pięknego, pomnikowego buka w odmianie zwisającej.

otoczenie pomnikowego głazu I w Parku Piastowskim w Zielonej GórzePark Piastowski w Zielonej Górze - pomnikowy narzutniak I

Eratyk mierzy w obwodzie 400 cm, wysokość głazu 180 cm, materiał budujący to drobnoziarnisty, szaro – czarny gabroid.

głaz narzutowy - pomnik w Parku Piastowskim w Zielonej GórzePark Piastowski w Zielonej Górze - pomnikowy głaz IPark Piastowski w Zielonej Górze - pomnikowy eratyk I

Drugi głaz leży przy głównej alejce, w zachodniej części parku, niedaleko placu zabaw.

Park Piastowski w Zielonej Górze - otoczenie pomnikowego głazu IIPark Piastowski w Zielonej Górze - pomnikowy eratyk IIPark Piastowski w Zielonej Górze - pomnikowy głaz II

Eratyk mierzy w obwodzie 530 cm, wysokość głazu 170 cm, materiałem budującym jest czerwony, gruboziarnisty granit.

Park Piastowski w Zielonej Górze - pomnikowy narzutniak IIpomnikowy głaz II w Parku Piastowskim w Zielonej Górzezbliżenie głazu w Parku Piastowskim w Zielonej Górze