Pomnikowe drzewa w Oławie (dolnośląskie).

 Oława to miasto położone we wschodniej części Dolnego Śląska, ok. 27 km na południowy – wschód od Wrocławia. Historyczna część miasta, w której skupia się większość zabytkowych budowli, leży pomiędzy rzekami: Oławą i Odrą. Na terenach sąsiadujących od wschodu z miastem rozciągają się rozległe obszary leśne typu łęgowego o dużych walorach wypoczynkowych i turystycznych. W samej Oławie, głównie przy wałach przeciwpowodziowych, można odnaleźć dziesiątki dorodnych dębów szypułkowych o rozmiarach pomnikowych. Mimo tego lista oławskich pomników przyrody prezentuje się wyjątkowo skromnie. Do 2019 r. ochroną pomnikową były objęte dwa drzewa (pierwotnie cztery) – dęby szypułkowe – rosnące na terenie Parku Miejskiego, tuż przy Termach Jakuba.

pomnikowe dęby przy Termach Jakuba w Oławie

Pierwszy pomnikowy dąb – a właściwie to co z niego zostało – to pozbawiony korony kikut z jednym żywym (jeszcze) konarem. Pień tego drzewa o obwodzie 464 cm posiada potężną listwę martwiczą, odpadającą korę i liczne ślady żerowania kozioroga dębosza.

pomnikowy dąb nr 1 przy Termach Jakuba w Oławie

pomnikowy dąb nr 1 przy basenie w Oławiepark przy Termach Jakuba w Oławie - pień pomnikowego dębu nr 1

Rosnący obok pomnikowy dąb nr 2 charakteryzuje się znacznie lepszą kondycją zdrowotną, lecz niepokojąco pochyloną sylwetką. Obwód pnia na wysokości pierśnicy wynosi 449 cm, wysokość drzewa ok. 20 m. Według rejestru RDOŚ obydwa dęby liczą sobie po 350 lat, uważam jednak, że jest to wiek zawyżony przynajmniej o 100 lat.

pomnikowy dąb nr 2 przy basenie w Oławie

pomnikowy dąb nr 2 przy Termach Jakuba w Oławie

park przy Termach Jakuba w Oławie - pień pomnikowego dębu nr 2

W tej części parku (po prawej stronie Oławy) znajduje się jeszcze kilka innych, wartych uwagi drzew, niebędących pomnikami przyrody. Przy narożniku ogrodzenia basenu, tuż przy wale przeciwpowodziowym, rośnie piękny i zdrowo wyglądający dąb o obwodzie 450 cm.

okazały dąb przy ogrodzeniu basenu w OławieOława - pień okazałego dębu

Kilkadziesiąt metrów na północ od tego okazu rośnie wiekowy dąb o pniu mocno zniszczonym przez kozioroga dębosza.

okazały dąb uszkodzony przez kozioroga w Oławieuszkodzony pień okazałego dębu w Oławie

W pobliżu, przy szpalerze młodych jeszcze dębów w odmianie kolumnowej, rosną dwa wyróżniające się klony srebrzyste, w tym jeden o dość oryginalnym pokroju.

fragment Parku Miejskiego przy basenie w Oławie Na mocy Uchwały nr XIII/90/19 Rady Miejskiej w Oławie z dnia 26 września 2019 r. powołano do ochrony pomnikowej grupę czterech dębów szypułkowych, rosnących przy ulicy Nadbrzeżnej. Dwa najgrubsze okazy rosną poniżej wału przeciwpowodziowego Odry, naprzeciw budynków o numerach 12 i 14.

para pomnikowych dębów nad Odrą w Oławie latem

para pomnikowych dębów nad Odrą w Oławie jesieniąpomnikowe dęby przy wale przeciwpowodziowym w Oławiepomnikowy dąb nr 1 i 2 z ul. Nadbrzeżnej w Oławiepnie pomnikowych dębów nr 1 i 2 z ul. Nadbrzeżnej w Oławieul. Nadbrzeżna w Oławie - pomnikowe dęby w jesiennej szacie

Powyżej dębów ustawiono głaz z tablicą informującą o ustawowej ochronie 4 egzemplarzy Quercus robur wraz z podaniem obwodów poszczególnych okazów.

głaz z tablicą przed pomnikowymi dębami w OławieOława - głaz z tablicą przed pomnikowymi dębami

Oława - tablica przed pomnikowymi dębami

Dąb nr 1 posiada pozbawiony częściowo kory pień o obwodzie 569 cm (w Uchwale i na głazie 598 cm), od strony południowej widoczne są ślady po podpaleniu, od północnej spory ubytek w przyziomku.

ul. Nadbrzeżna w Oławie - nadpalony pień pomnikowego dębu nr 1ul. Nadbrzeżna w Oławie - pomiar obwodu dębu nr 1ul. Nadbrzeżna w Oławie - pień pomnikowego dębu nr 1

W lepszej kondycji zdrowotnej znajduje się dąb nr 2 o obwodzie pnia 518 cm.

ul. Nadbrzeżna w Oławie - pnie pomnikowych dębów nr 1 i 2ul. Nadbrzeżna w Oławie - pień dębu nr 2ul. Nadbrzeżna w Oławie - pień pomnikowego dębu nr 2

Trzeci dąb rośnie na stromej skarpie i jest widoczny po lewej stronie poniższego zdjęcia.

trójka pomnikowych dębów w ul. Nadbrzeżnej w Oławie

Patrząc na niego od strony drogi można odnieść wrażenie, że mamy do czynienia ze zdrowym okazem.

ul. Nadbrzeżna w Oławie - pomnikowy dąb nr 3 latemul. Nadbrzeżna w Oławie - pomnikowy dąb nr 3 w jesiennej szacie

ul. Nadbrzeżna w Oławie - pomnikowy dąb nr 3ul. Nadbrzeżna w Oławie - pień pomnikowego dębu nr 3

Gdy jednak uda nam się przedrzeć przez gęste zarośla otaczające drzewo, ujrzymy mocno uszkodzony egzemplarz dębu z potężnym ubytkiem kominowym i oderwaną połówką pnia.

uszkodzenia w tylnej części pnia dębu nr 3

Ostatni dąb to dwupniowy okaz o obwodach 209 i 240 cm rosnący przy budynku nr 16.

ul. Nadbrzeżna w Oławie - pomnikowy dąb nr 4pomnikowy dąb nr 4 w Oławieul. Nadbrzeżna w Oławie - pomnikowy dąb nr 4

Latem dolne części pni przesłonięte są przez pnący się po drzewie winobluszcz.

ul. Nadbrzeżna w Oławie - porośnięty winobluszczem pień pomnikowego dębu nr 4ul. Nadbrzeżna w Oławie - pnie pomnikowego dębu nr 4ul. Nadbrzeżna w Oławie - pień pomnikowego dębu nr 4

Na wszystkich czterech dębach stwierdzono występowanie chronionych gatunków chrząszczy – kozioroga dębosza i pachnicy dębowej, co było jednym z głównych argumentów do objęcia tych drzew ochroną pomnikową.