Pomniki przyrody przy konkatedrze św. Jadwigi w Zielonej Górze (lubuskie).

Ufundowany w II poł. XIII w. przez księcia Konrada I głogowskiego kościół pod wezwaniem św. Jadwigi jest obecnie najstarszym zachowanym zabytkiem w Zielonej Górze. Przez wieki świątynia była wielokrotnie przebudowywana, dlatego można w niej odnaleźć elementy architektoniczne w stylu gotyckim, barokowym i klasycystycznym. 7 czerwca 1992 kościół podniesiono do godności konkatedry diecezji zielonogórsko – gorzowskiej.

wieża konkatedry w Zielonej Górzekonkatedra w Zielonej Górze

W promieniu niecałych 100 m od konkatedry zlokalizowane są dwa pomniki przyrody ożywionej. Łatwo je przeoczyć, bowiem nie są to drzewa. Obydwa są zimozielone, trujące i długowieczne, preferują ocienione stanowiska, są często spotykane na cmentarzach i starych parkach. Jakie zatem osobliwości przyrodnicze możemy tu odnaleźć? Pierwszy pomnik przyrody to bluszcz pospolity przyczepiony elewacji budynku sąsiadującego z kamienicą przy ul. Ciesielskiej 1.Zielona Góra - fragment ul. Ciesielskiej z pomnikowym bluszczem

bluszcz przy ul. Ciesielskiej w Zielonej Górze

pomnikowy bluszcz przy ul. Ciesielskiej w Zielonej Górze

Bluszcz szczelnie zakrywa ścianę przybudówki grubą warstwą pędów i liści, brak widocznego posuszu.

Zielona Góra - pomnikowy bluszczZielona Góra - bluszcz na ścianie budynku przy ul. Ciesielskiej

Przyziemne części pnącza zabezpieczono metalowym płotkiem, obwód odnóg wynosi 42, 30, 30 cm.

Zielona Góra - pień pomnikowego bluszczuul. Ciesielska w Zielonej Górze - pień pomnikowego bluszczu

Odchylając gęstwinę liści na wysokości twarzy można zobaczyć tabliczki przyczepione do pni bluszczu.

tabliczki na pomnikowym bluszczutabliczka na pomnikowym bluszczuDrugim pomnikiem przyrody sąsiadującym z konkatedrą jest cis pospolity o formie krzewiastej rosnący na skwerze przy ul. M. Kopernika, obok budynku nr 12. Status pomnika przyrody uzyskał już w 1966 r.

cis przy ul. Kopernika w Zielonej Górze

pomnikowy cis przy ul. Kopernika w Zielonej Górzeul. Kopernika w Zielonej Górze - pomnikowy cispomnikowy cis przy ul. Kopernika

Cis posiada dwa główne pnie o obwodach 109, 101 cm od których w przyziemiu odrastają mniejsze odnogi; wysokość okazu 8 metrów. Korona zabezpieczona jest dwoma podporami i spięta u góry linami.

podpory pomnikowego cisa w Zielonej Górzepnie pomnikowego cisa w Zielonej Górze

Zielona Góra - pnie pomnikowego cisaNa pniu powieszono dwie tabliczki: jedną z godłem i napisem „Pomnik Przyrody”, na drugiej umieszczono nazwę gatunkową, obwody pni, wysokość cisa i przybliżony wiek 600 – 700 lat.

tabliczki na pomnikowym cisiePrzed pomnikowym krzewem ustawiono tablicę sugerującą 800 – letni wiek cisa, który należy uznać za mało prawdopodobny. Badania naukowe ustaliły roczny przyrost na grubość tego gatunku w przedziale od 0,2 do 2,9 mm – średnio 1,4 mm. W takim układzie uzyskanie obwodu 100 cm (czyli średnicy ok. 32 cm) powinno zająć zielonogórskiemu okazowi ok. 300 – 400 lat.

tablica przed pomnikowym cisie w Zielonej Górze

Niemal bliźniaczy wpis dokonał na swoim blogu Paweł Lenart – zapraszam do lektury tego artykułu: „Pomnikowy bluszcz i cis przy konkatedrze w Zielonej Górze„.

Pomniki przyrody w Nietkowie (gm. Czerwieńsk).

Nietków to duża wieś oddalona o 6 km od miasta Czerwieńsk – siedziby gminy w pow. zielonogórskim (lubuskie). Miejscowość może się pochwalić starą metryką (pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z 1305 r.), niedawno obchodzono 700 – lecie Nietkowa.

Z nielicznych zabytków należy wymienić zlokalizowany w centrum wsi neogotycki kościół z 1867 r.

Teren przykościelny ozdabia pomnikowy dąb szypułkowy zrośnięty z 3 pni.

GPS N 52°01′35″, E 15°20′39″

Poszczególne pnie tego dębu mierzą w obwodzie 390, 330, 300 cm, wysokość drzewa ok. 26 metrów.

Naprzeciw kościoła rozciąga się park o powierzchni ok. 2,4 ha, przylegający do nieistniejącego już pałacu. O dawnej świetności założenia parkowego świadczy zachowana dekoracyjna brama wjazdowa.

W jej filary wmontowano dwie całopostaciowe płyty nagrobne z XVI wieku, z wizerunkami Hansa von Rothenburg i jego żony Benedykty von Breiten Landenburg.

Oś widokową parku w Nietkowie flankują dwa wspaniałe buki w formie zwisającej Pendula. To dekoracyjna odmiana w której gałęzie mogą i często sięgają do samej ziemi.

Wszechobecną zieleń przełamuje buk w odmianie purpurowej.

Z całego drzewostanu parku tylko jedno drzewo wyróżniono statusem pomnika przyrody. Jest nim platan klonolistny o obwodzie 420 cm i wysokości ok. 30 metrów.

GPS N 52°01′39″, E 15°20′38″

Ponadto w parku można podziwiać aleję złożona ze starych lip, sędziwy okaz cisa, dąb czerwony, wiele okazów robinii białej i kasztanowca.

W lesie, ok. 200 m na południe od kościoła, rośnie pomnikowy bluszcz pospolity, opleciony na dębie. Aby do niego trafić, należy przy kościele kierować się na drogę do Leśniowa Wielkiego i na wysokości tablicy oznaczającej koniec Nietkowa skręcić w lewo. Bluszcz rośnie 100 metrów od drogi, na szczycie dość stromej skarpy.

GPS N 52°01′27″, E 15°20′41″

Bluszcz wije się po drzewie do wysokości ok. 14 m, obwód pnącza przy ziemi to 50 cm.

W południowo – wschodnim krańcu wsi, niedaleko leśniczówki przy ul. Naftowej, znajduje się grupa 3 pomnikowych dębów szypułkowych. Nie należą do szczególnie okazałych – ich obwody wynoszą 320, 295, 280 cm, wysokość tych drzew 29, 28, 28 m. Rosną w otoczeniu niskiego, ale bardzo gęstego drzewostanu i w sezonie wegetacyjnym są trudne do sfotografowania.

GPS N 52°00′50″, E 15°22′26″

1.5 km na zachód od tych dębów, w oddziale leśnym 464j, leży pomnikowy głaz narzutowy o obwodzie 8 metrów. Więcej o tym eratyku w następnym artykule.