Dąb Bolek z Leszna (wielkopolskie).

Lista pomników przyrody Leszna – dużego miasta na prawach powiatu w województwie wielkopolskim – jest wyjątkowo krótka i liczy zaledwie 3 pozycje. To tylko pozornie nikła liczba – mając na względzie fakt, że dwa z nich to grupowe pomniki przyrody – w sumie ilość chronionych ustawowo drzew przekracza tu setkę. Oprócz opisanego w poprzednim artykule Parku Miejskiego przy ul. Kościuszki  ochroną pomnikową objęto jeszcze 3 lipy drobnolistne, rosnące przy kościele pw. św. Jana Chrzciciela (więcej o nich na końcu artykułu) oraz pojedynczy okaz dębu szypułkowego. Wspomniany dąb o nazwie „Bolek” rośnie w centrum miasta, przy placu Jana Metziga.

Leszno - pomnikowy dąb Bolekdąb Bolek z Leszna wczesną wiosnądąb Bolek z LesznaLeszno - dąb Bolek wczesną wiosnądąb Bolek na pl. Metziga w Lesznie

Rosnąc samotnie jako soliter, „Bolek” wykształcił piękną, wyjątkowo szeroką koronę o rozpiętości ok. 25 metrów.

Leszno - dąb Bolek

Pomnikowe drzewo otoczono niewysokim, metalowym płotkiem, na którym powieszono tablicę opisującą nazwę drzewa i jego podstawowe parametry. Według niej „Bolek” został posadzony jako „Dąb Pokoju” 19 kwietnia 1871 r. (czyli liczy sobie ponad 150 lat). Co ciekawe na starszej tablicy jego wiek szacowano na 350 – 400 lat. Cezary Pacyniak – autor książki „Najstarsze drzewa Polski” określił wiek tego drzewa na prawie 260 lat.

pień dębu Bolekpomnik przyrody - dąb Bolek z Lesznatablica przy dębie Bolek

Obwód omawianego dębu wynosi 525 cm, wysokość okazu 28 metrów. Ochroną pomnikową zostało objęte już w 1956 r. Drzewo charakteryzuje się dobrą kondycją zdrowotną.

pień pomnikowego dębu Bolek

Wspomniane na początku artykułu 3 pomnikowe lipy drobnolistne rosną w otoczeniu kościoła pw. św. Jana Chrzciciela, przy ul. Bolesława Chrobrego. Obwód pomnikowych okazów wynosi 260, 310, 360 cm, wysokość drzew ok. 21 m. Lipy nie zostały oznakowane stosownymi tabliczkami.

Leszno - pomnikowa lipapomnikowe lipy przy kościele św. Jana w Leszniepomnikowa lipa rosnąca przy kościele w Leszniepień pomnikowej lipy z LesznaLeszno - jedna z pomnikowych lippomnikowa lipa w otoczeniu kościoła św. Jana w LesznieLeszno - pień pomnikowej lipy

Dąb „Zygmunt” w Kumowie Majorackim (gm. Leśniowice, lubelskie).

Różne bywają losy pomników przyrody po ustanowieniu jego prawnej ochrony. Nierzadko pozostają one nieznane, bez pielęgnacji i jakiegokolwiek oznakowania. Cel powołania takiego pomnika przyrody jako podmiotu o wyjątkowym walorze przyrodniczym, naukowym czy dydaktycznym zostaje wtedy zaprzepaszczony. Pozytywnym przeciwieństwem takiej sytuacji jest promowanie pomników przyrody jako lokalnych atrakcji turystycznych. Aby ułatwić zwiedzającym dotarcie do nich, niezbędne jest ustawianie drogowskazów, wytyczanie szlaków lub ścieżek dydaktycznych do chronionych obiektów o trudnych do odnalezienia lokalizacjach, a w uzupełnieniu ustawianie przy nich tablic o treści edukacyjnej. Przykładem takich pożądanych działań jest pomnikowy dąb o nazwie „Zygmunt”, rosnący na skraju lasu w miejscowości Kumów Majoracki (gmina Leśniowice, powiat chełmski, lubelskie). Jadąc drogą od Chełma do Wojsławic na głównym skrzyżowaniu w Kumowie Majorackim zobaczymy taki drogowskaz.

Wprawdzie literki są trochę za małe by jadąc z dozwoloną prędkością w całości odczytać tekst, ale po dokładnym przyjrzeniu się, zostajemy poinformowani o istnieniu w pobliżu pomnika przyrody.

Skręcamy w prawo i po 400 m możemy podziwiać rosnący na skraju lasu (oddz. 154b) pomnik przyrody – dąb szypułkowy o nazwie „Zygmunt”.

GPS N 51°00′45.34″ , E 23°31′38.59″

Pień dębu otoczono drewnianym płotem a obok niego ustawiono dwie kolorowe tablice – pierwsza opisuje pomnikowy dąb, druga legendę związana z jego imieniem.

„Zygmunt” mierzy w obwodzie 409 cm, wysokość drzewa 25 m. Korona tego dębu o rzucie 16 m jest w miarę regularna, ale mało rozłożysta. Dąb objęty ochroną pomnikową od 15 grudnia 1986 r.

Od strony północnej na pniu widoczny jest powierzchniowy ubytek sięgający od ziemi do wysokości ok. 1,5 m.

Dąb „Zygmunt” to znakomity przykład promowania pomnika przyrody jako lokalnej atrakcji gminy Leśniowice. Chociaż opisywany egzemplarz nie wyróżnia się szczególnie pod względem rozmiarów, to ustawiono kierujący do niego drogowskaz, samo drzewo zabezpieczono płotem i prawidłowo oznakowano, a ustawione tablice dostarczają komplet informacji na temat tego pomnikowego okazu. Gratulacje!