Pomniki przyrody w Kargowej (pow. zielonogórski, lubuskie).

Kargowa to miasto w powiecie zielonogórskim położone przy granicy z województwem wielkopolskim. Miejscowość leży przy skrzyżowaniu drogi krajowej nr 32 (odcinek Sulechów – Wolsztyn) z drogami wojewódzkimi nr 313 i nr 314. Przejeżdżając przez Kargową możemy podziwiać 2 piękne murale, w tym jeden z wizerunkiem aktora Macieja Kozłowskiego, urodzonego i mieszkającego w tym mieście do 12 roku życia.

Kargowa - mural na bloku mieszkalnymKargowa - mural z wizerunkiem M. Kozłowskiego

Niemal naprzeciw bloków z muralami znajduje się zabytkowy park o powierzchni 6.5 ha, przylegający do barokowego pałacu z XVIII w. Pałac stanowi własność prywatną i nie można go zwiedzać, park zaś należy do gminy i należy się po nim obowiązkowo przespacerować.

pałac w Kargowejmostek w parku przypałacowym w Kargowej

Perełką dendrologiczną parku w Kargowej jest buk pospolity w odmianie czerwonolistnej – jest jednym z najgrubszych jednopniowych przedstawicieli tego gatunku, rosnących na terenie Polski.

pomnikowy buk rosnący w parku w KargowejKargowa - pomnikowy buk

Drzewo ustanowiono pomnikiem przyrody całkiem niedawno, bo 25 czerwca 2018 roku.

pień pomnikowego buka z Kargowej

Istnieją pewne rozbieżności dotyczące oficjalnego obwodu tego ogromnego buka, wynikające z różnego sposobu pomiaru nieregularnego i guzowatego pnia. Obwód zmierzony na wysokości pierśnicy (czyli 130 cm) wynosi 730 cm (przy ziemi przekracza 9 m), co czyni go najgrubszym okazem buka w kraju. Jednak autorzy książki „Drzewa Polski” stosując się do ścisłych zasad dendrometrii uznali, że prawidłowego pomiaru obwodu należy dokonać na wysokości 0,4 m i w tym miejscu liczy on 685 cm.

Kargowa - pień pomnikowego bukaogromny pień pomnikowego buka z Kargowej

Wysokość buka to 30 metrów, szacunkowy wiek 250 lat (wg danych gminy nawet 300 – 400 lat.

park w Kargowej - pień pomnikowego buka

Mimo nadpalonego i częściowo wypróchniałego pnia od strony północnej drzewo charakteryzuje się dobrym stanem zdrowotnym.

uszkodzona część pnia pomnikowego buka z Kargowej

W starodrzewiu parku w Kargowej można odnaleźć kilka innych okazałych buków, jednak nie dorównują wielkością temu pomnikowemu.

park w Kargowej - okazały bukKargowa - okazały buk

Bardzo cenne i niezwykle malownicze są aleje złożone z sędziwych grabów pospolitych. Wspominał o nich Cezary Pacyniak w książce „Najstarsze drzewa Polski” z 1992 r. Bez wątpienia powinny dołączyć do kargowskich pomników przyrody.

Kargowa - aleja grabowaKargowa - aleja złożona ze starych grabów

Na terenie miasta znajduje się jeszcze jedno pomnikowe drzewo, jest nim dąb szypułkowy rosnący na polu w północnej części Kargowej, niedaleko fermy trzody chlewnej.

GPS  N 52°04’43.0″ , E 15°52’08.4″

Kargowa - niemal całkowicie uschnięty pomnikowy dąbKargowa - pomnikowy dąbKargowa - usychający pomnikowy dąb

Drzewo mierzy w obwodzie 625 cm, wysokość okazu ok. 22 metry. Jak widać na załączonych zdjęciach koronę charakteryzuje niemal całkowity posusz, bez wątpienia pomnikowy dąb umiera.

pomnikowy dąb w KargowejKargowa - pień pomnikowego dębu

Buk Sobieskiego w Świerklanach Górnych (pow. rybnicki, śląskie).

Buk zwyczajny to pospolite w południowej i zachodniej Polsce drzewo, o masywnej sylwetce, szerokiej koronie i potężnych konarach. To ważny rodzimy gatunek lasotwórczy, tworzy piękne lasy zwane buczynami. Chętnie jest sadzony w ogrodach i parkach, również ze względu na istnienie licznych odmian ozdobnych. W świetle tych informacji może nieco dziwić fakt, że najgrubszy (jednopniowy) i jeden z najstarszych w Polsce buków, o nazwie „Buk Sobieskiego”, rośnie na terenie zurbanizowanym, we wsi Świerklany Górne (pow. rybnicki, śląskie), przy ruchliwej trasie 932 do Wodzisławia Śląskiego.

Dokładna lokalizacja drzewa to ogród przylegający do posesji przy ul. Kościelna 32 w Świerklanach Górnych. „Buk Sobieskiego” rośnie na terenie prywatnym, o zgodę na wejście należy prosić właściciela obiektu.

GPS  N 50°01’19.6″ , E 18°35’00.2″

Według legendy pod koroną tego buka miał odpoczywać król Jan III Sobieski, podczas marszu pod oblężony Wiedeń w 1683 r. Inna głosi, że wspomniany król miał posadzić to drzewo wracając z Wiednia. Dane historyczne przeczą jednak tym przekazom, polski władca prowadził wojska inną drogą.

Obwód pomnikowego drzewa wynosi 718 cm, wysokość 22 metry, szacunkowy wiek ok. 300 lat. Status pomnika przyrody posiada od 25.08.1962 r.

W latach 80 – tych XX w. od głównego pnia oderwał się potężny konar, po którym została sporej wielkości blizna.

Widoczne w odziomku owocniki grzybów świadczą o zaawansowanych procesach rozkładu substancji drzewnej wewnątrz pnia

Duże prace zabezpieczające na pomnikowym buku wykonano w 1992 r. Polegały one na czyszczeniu ubytków pnia oraz redukcji korony. Podobne zabiegi miały miejsce w 1997 r. oraz w 2001 r. – wtedy założono cztery wiązania elastyczne stabilizujące koronę drzewa.