Diabli Kamień k. Wierzbicy Dolnej (gm. Wołczyn, opolskie).

W dawnych czasach, gdy nie znano jeszcze polodowcowego pochodzenia eratyków, obecność dużych, wielotonowych głazów z dala od rejonów górskich przypisywano nadnaturalnym mocom. Według ludowych legend tylko piekielne siły były zdolne do przenoszenia ogromnych kamieni, stąd wiele narzutniaków posiada powtarzające się nazwy będące kombinacją wyrazów głaz lub kamień z przymiotnikami diabelski, czarci, piekielny, szatański i itp. Tak w wielkim skrócie przedstawia się etymologia nazwy „Diabli Kamień”, zlokalizowanego pomiędzy wsiami Włochy i Wierzbica Dolna, tuż przy granicy powiatów: namysłowskiego i kluczborskiego.

GPS N 51°03′56.9″ , E 17°56′55.1″

Diabli Kamień w gminie Wołczyngłaz narzutowy Diabli Kamień k. wsi Włochy

Głaz leży na skraju lasu, po lewej stronie Włoskiego Potoku (pod koniec kwietnia 2020 r. wyschniętego), niedaleko przebiegającej linii wysokiego napięcia (220 kV), administracyjnie na terenie wsi Wierzbica Dolna, gmina Wołczyn (pow. kluczborski, opolskie).

Diabli Kamień nad wyschniętym korytem Włoskiego PotokuDiabli Kamień nad Włoskim Potokiempomnikowy głaz - Diabli Kamień

Z „Diablim Kamieniem” związana jest typowa dla takich obiektów legenda – diabeł chce zniszczyć kościół, wybiera do tego celu olbrzymi głaz i ciska nim z dużej wysokości. Na szczęście gotowe do działania były wysłane przez Pana Boga anioły, które przechwyciły w locie głaz i przeniosły go na obecne miejsce.

pomnik przyrody - Diabli Kamieńpomnikowy eratyk - Diabli Kamień

Z naukowego punktu widzenia opisywany głaz został przywleczony w plejstocenie przez lądolód skandynawski, podczas zlodowaceń południowo – lub środkowopolskich. Obwód pomnikowego eratyku wynosi ok. 10,5 metra, materiałem budującym głaz jest różowy granit.

Diabli Kamień - widok od tyłueratyk skandynawski - Diabli Kamieńzbliżenie pomnikowego głazu

„Diabli Kamień” jest od czerwca 1971 r. chroniony jako pomnik przyrody nieożywionej. Eratyk jest właściwie oznakowany, niestety zawalił się płot który go otaczał.

tabliczka przy pomnikowym głazie k. wsi Włochy

Pomnikowy głaz k. wsi Jezierzyce (gm. Śmigiel, wielkopolskie)

W epoce lodowej (plejstocenie) ponad 90% powierzchni obecnej Polski pokrył lądolód skandynawski. Lodowiec, oprócz wody w stanie stałym, transportował ogromne ilości materiału skalnego różnych frakcji: od drobnego piasku i żwiru, poprzez różnych wielkości kamieni, do ogromnych głazów. Po ustąpieniu (wytopieniu) lodu przywleczony materiał został zdeponowany najczęściej w postaci tzw. gliny zwałowej. Kamienie i większe głazy (eratyki) zbierane przez rolników z pól uprawnych to przeważnie fragmenty skał, których pierwotna lokalizacja to odległa o setki kilometrów Skandynawia. Czasami się zdarza, że zalegający na gruntach ornych głaz narzutowy jest zbyt masywny by usunąć go z pola i zalega na nim, przeszkadzając w pracach rolnych. Taka sytuacja ma miejsce w Jezierzycach, niewielkiej wsi położonej na wschodnim krańcu gminy Śmigiel (powiat kościański, wielkopolskie), nad jeziorem Jezierzyckim. Ogromny eratyk leży na polu, ok. 440 m na południowy – zachód od ostatnich zabudowań wsi.

GPS  N 51°58’30.3″ , E 16°42’04.8″

pomnikowy głaz leżący na polu we wsi JezierzyceJezierzyce - pomnikowy głazautor artykułu przed pomnikowym głazem w Jezierzycachpomnikowy eratyk k. wsi Jezierzyce

Głaz z Jezierzyc nazywany Diabelskim Kamieniem mierzy w obwodzie 13 metrów, wysokość ok.1,5 metra.

Jezierzyce w gminie Śmigiel - pomnikowy eratykJezierzyce - pomnikowy eratykJezierzyce w gminie Śmigiel - pomnikowy głaz
autor artykułu przed pomnikowym eratykiem w Jezierzycach

Opisywany narzutniak jest od 1998 r. chroniony jako pomnik przyrody nieożywionej. Poszukiwanie głazu należy zaplanować na okres poza wegetacją uprawianych roślin.

pomnikowy głaz k. wsi JezierzyceJezierzyce - zbliżenie pomnikowego głazu

Materiał budujący eratyk to gruboziarnisty granit skandynawski.

zbliżenie powierzchni pomnikowego głazu