pomnikowe dęby | Pomniki przyrody

Taraska to otoczona lasami wieś położona w pow. piotrkowskim, w gminie Aleksandrów (łódzkie). Nierównomierna zabudowa wymusiła podział miejscowości na dwie części: Taraska Góry i Taraska Niwy; czasami wymieniana jest również Taraska Kolonia i Młyn. Walory przyrodnicze wsi oraz jej okolic zaakcentowano, ujmując je w granice Sulejowskiego Parku Krajobrazowego. W samej wsi, w części Niwy, znajduje się zgrupowanie pomników przyrody. Tworzy je 5 okazałych dębów bezszypułkowych oraz głaz narzutowy. Jadąc do Taraski od strony Dąbrowy nad Czarną, mijamy po lewej stronie 4 dęby, rosnące na skraju lasu (pierwsze drzewo ok. 250 m od zabudowań).

Pierwszy dąb o obwodzie 440 cm sprawia wrażenie całkowice uschniętego.

Drugi dąb bezszypułkowy o statusie pomnika przyrody mierzy w pierśnicy 340 cm. Okaz zamierający, duży posusz w koronie.

Trzeci dąb jest w dobrej kondycji zdrowotnej, obwód pnia wynosi 363 cm.

Czwarty dąb rośnie w narożniku lasu; w koronie średni posusz, obwód w pierśnicy 395 cm. Na pniu wyraźna listwa piorunowa.

Piąty okaz pomnikowego dębu bezszypułkowego rośnie ok. 50 m od drogi, przy zabudowaniach leśniczówki. Drzewo mierzy w obwodzie 420 cm.

Idąc 100 m na południe od ostatniego dębu, dotrzemy do narożnika lasu i początku leśnej drogi biegnącej na wschód, przegrodzonej szlabanem. Ok. 150 m za szlabanem, po prawej stronie drogi, leży największy głaz narzutowy o statusie pomnika przyrody w granicach Sulejowskiego Parku Krajobrazowego. Eratyk prawie w całości porośnięty jest mchem, ponadto zasłonięty krzewami, więc łatwo go przeoczyć.

GPS N 51°18’41.9” , E 19°56’19.3”

Pomnikowy eratyk mierzy w obwodzie ok. 740 cm; wymiary ok. 2,5 x 3 m, wysokość 0,7 m. Zbudowany z szarego gnejsu został przywleczony przez lądolód skandynawski podczas zlodowacenia środkowopolskiego (zlodowacenie Odry).

Dłutów to duża wieś (siedziba gminy) w powiecie pabianickim, w województwie łódzkim. Miejscowość leży przy drodze wojewódzkiej 485 Pabianice – Bełchatów. Charakterystyczną, widoczną z daleka budowlą Dłutowa jest neoromański kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa i Trzech Króli z 1957 r.

Za ogrodzeniem, wzdłuż zachodniej ściany kościoła, można podziwiać grupę 4 pomnikowych lip drobnolistnych.

GPS N 51°33’20” , E 19°23’15”

Te ogromne drzewa o obwodach przekraczających 5 m posiadają status pomników przyrody od 1998 r. Obwód pierśnicowy najgrubszej lipy wynosi 5,7 m, wysokość 23 m. Wszystkie lipy posiadają spore ubytki pnia, jednak zostały one w ostatnim czasie zabezpieczone (taka informacja jest zawarta na tablicach zamontowanych na ogrodzeniu kościoła i cmentarza).

W odległości ok. 200 m od kościoła znajduje się zabytkowy cmentarz. Można na nim odnaleźć mogiły żołnierzy poległych w 1939 r., w tym pomnik lotników – załogi samolotu bombowego „Łoś” z 212 Eskadry Lotniczej – strąconych nad wsią Ślądkowice 4 września 1939 r.

Więcej szczęścia miała załoga innego „Łosia” startującego do tego samego zadania – zestrzelony samolot lądował awaryjnie w pobliskim Dłutówku. Załoga przeżyła, a w miejscu lądowania ustawiono w 2009 r. replikę PZL – P 37 B „Łoś”.

Wróćmy jednak na dłutowski cmentarz – na jego terenie rośnie 7 dębów szypułkowych chronionych jako pomniki przyrody. Niestety nie wszystkie zostały oznakowane stosowną tabliczką.

Najciekawsze egzemplarze pomnikowych drzew w Dłutowie rosną w zarastającym parku, przylegającym do nieistniejącego już pałacu. Ogrodzony teren o powierzchni ponad 5 ha zlokalizowany jest w centrum wsi, w pobliżu szkoły. Wg rejestru w parku znajduje się 5 pomnikowych dębów (433 – 740 cm), jedna lipa drobnolistna (545 cm) i kasztanowiec (315 cm). 3 dęby oraz lipa rosną w szpalerze w centrum założenia parkowego.

GPS N 51°33’21” , E 19°23’50”