pomnikowy eratyk | Pomniki przyrody

Bogata w pomnikowe drzewa gmina miejsko – wiejska Szprotawa posiada jeden pomnik przyrody nieożywionej. Jest nim głaz narzutowy o nazwie „Flins” powołany do ochrony ustawowej na mocy Uchwały nr X/69/2019 Rady Miejskiej Szprotawy z dnia 27 czerwca 2019 r. Rzeczony eratyk leży ok.1300 m na północ od zachodniego krańca wsi Długie (pow. żagański, lubuskie), na skraju lasu (oddz. 108Ao Nadleśnictwa Szprotawa), kilkanaście metrów od drogi wojewódzkiej nr 297, po prawej (zachodniej) stronie szosy jadąc od Szprotawy do Kożuchowa.

GPS N 51°40’11.6″ , E 15°35’57.8″

Obok głazu ustawiono tablicę informującą o ochronie pomnikowej obiektu oraz drewnianą ławkę.

Obwód pomnikowego eratyku wynosi 950 cm, długość i szerokość: 400×320 cm, wysokość – 75 cm. Nie wiadomo jaka część głazu skrywa się pod powierzchnią gruntu.

Materiałem budującym narzutniak jest szary granitognejs z gniazdami kwarcowymi.

Flins już przed II wojną światową był znany i chroniony jako pomnik przyrody. Dostrzegł go 100 lat temu znany niemiecki przyrodnik profesor Theodor Schube. Przez lata zapomniany został przywrócony do ochrony pomnikowej.

Na mocy Uchwały nr XLII/338/21 Rady Miejskiej w Obornikach Śląskich z dnia 25 listopada 2021 r. do szacownego grona dolnośląskich pomników przyrody nieożywionej dołączył głaz narzutowy leżący w oddz. 228k Nadleśnictwa Oborniki Śląskie (leśnictwo Cieplice). I choć eratyk zlokalizowany jest raptem 200 m od końca ul. Modrzewiowej w Osolinie, to administracyjnie leży na terenie działki ewidencyjnej nr 511/228 wsi Wielka Lipa – Osola (gmina Oborniki Śląskie, pow. trzebnicki, dolnośląskie). Do pomnikowego głazu można również trafić z szosy 342, skręcając w pierwszą drogę leśną odchodzącą w prawo (na zachód) po opuszczeniu Osolina.

GPS N 51°20′10.9″, E 16°50′35″

Cytowana wyżej Uchwała ustanowiła również oficjalną nazwę dla pomnikowego głazu – Płaski Kamień, nawiązuje ona wprost do jego kształtu.

Opisywany eratyk leży kilkanaście metrów od skrzyżowania leśnych dróg, 200 m na południe od czerwonego szlaku turystycznego, na miejscu praktycznie pozbawionym drzew – tym samym jest dobrze widoczny w terenie, mimo niewielkiej wysokości. Jedynie w lecie może być przysłaniany przez krzaki lub wysoką trawę.

Obwód pomnikowego narzutniaka wynosi 12,25 m; wymiary: 4,64 m x 2,90 m x 1,01 m. Jak każdy eratyk został przywleczony w plejstocenie przez lądolód skandynawski.