Pomnikowy cis we wsi Łubniany (opolskie).

Najstarsze drzewo iglaste Opolszczyzny rośnie w Łubnianach (siedziba gminy), wsi oddalonej o 14 km w kierunku północno – wschodnim od Opola. Drzewem tym jest wspaniały okaz cisa pospolitego zlokalizowanego przy głównej ulicy miejscowości, w ogrodzie przylegającym do posesji Opolska 55.

GPS N 50°47′00″ , E 18°00′01″

Cis jest dobrze widoczny z ulicy, dodatkowo jego odnalezienie ułatwia ustawiona na chodniku tablica „Cis pospolity z XIV w”. Obliczony przez C. Pacyniaka („Najstarsze drzewa w Polsce”, 1992 r.) wiek tego drzewa wynosi 570 lat. Nawet przyjmując taką dziwną formę opisu dla żywego organizmu, na tablicy powinno być napisane „Cis pospolity z XV w”.

Wiekowego cisa można również podziwiać od strony pola uprawnego (ale raczej poza sezonem wegetacyjnym).

Pień tego drzewa o obwodzie 295 cm rozdziela się na wysokości 1,7 m na dwa główne przewodniki o obwodach 210 i 207 cm. Wysokość okazu to 13.5 m. Opisywany cis charakteryzuje się bardzo szeroką koroną i dobrą kondycją zdrowotną. Ochroną pomnikową jest objęty od października 1953 r.

W niektórych publikacjach łubniański cis opisywany jest jako najstarsze drzewo w woj. opolskim.Prawdopodobnie kilka lat więcej ma jednak Dąb Pücklera rosnący w Szydłowcu Śląskim.

Pomniki przyrody w Henrykowie (gm. Ziębice).

Historia wsi Henryków (gm. Ziębice, pow. ząbkowicki, dolnośląskie) niemal od początku istnienia związana była z zakonem cystersów. Bracia zakonni przybyli tu w 1227 r. i kilka lat później przystąpili do budowy kościoła i klasztoru. Wieś jak i zabudowania klasztorne zostały zniszczone podczas najazdu Mongołów w 1241 r. Ok. 1270 r. powstał murowany romański klasztor. W tym samym czasie powstała pierwsza część tzw. Księgi Henrykowskiej, znajduje się w niej słynny zapis: „Day, ut ia pobrusa, a ti poziwai”, uznawany za najstarsze zapisane zdanie w języku polskim. Na przestrzeni wieków zespół klasztorny był wielokrotnie niszczony i odbudowywany, zachowując elementy poprzednich stylów architektonicznych. Obecnie stanowi jedno z najokazalszych i najpiękniejszych założeń barokowych na Śląsku, w skład którego wchodzi kilkadziesiąt zabytkowych budowli.

Do zespołu klasztornego przylega rozległy park z licznymi okazami drzew pomnikowych. Część przestrzeni parkowej stanowią regularne założenia – ogród włoski, ogród opacki.

W ogrodzie opackim, obok pawilonu, rośnie jeden z najstarszych cisów pospolitych w Polsce (starsze znajdują się w Henrykowie Lubańskim i Bystrzycy k. Wlenia). Wiek tego drzewa obliczony przez C. Pacyniaka wynosi 754 lata, obwód pomnikowego okazu 340 cm, wysokość 8 metrów.

pomnikowy cis w zespole klasztornym w Henrykowiepień pomnikowego cisa w zespole klasztornym w Henrykowie

Olbrzymi dąb szypułkowy o statusie pomnika przyrody rośnie tuż za południową bramą do zespołu klasztornego. Obwód tego dębu wynosi 570 cm, wysokość 23 m.

Idąc od tego dębu w kierunku klasztoru, mijamy pień pozostały po pomnikowym wiązie szypułkowym (obwód 510 cm).

W pobliżu rośnie pomnikowy dąb szypułkowy o obwodzie 413 cm i wysokości 26 m.

Przy drugiej bramie wjazdowej na teren opactwa rośnie wiąz szypułkowy – pomnik przyrody o obwodzie 435 cm i wysokości 28 m.

pomnikowy wiąz przy bramie zespołu klasztornego w Henrykowie

Furtą znajdującą się na tyłach kościoła klasztornego można wyjść na teren rozległego parku o formie krajobrazowej. Przez park prowadzi niebieski szlak turystyczny oraz ścieżka dydaktyczna z licznymi tablicami.

Spacerując wyznaczoną trasą, mijamy po drodze 6 pomnikowych dębów szypułkowych o obwodach 410 – 480 cm.

pomnikowy dąb przy ścieżce dydaktycznej w Henrykowie