listopad | 2014 | Pomniki przyrody

Tereny gminy miejsko – wiejskiej Prusice leżą w środkowej części powiatu trzebnickiego, w województwie dolnośląskim. Praktycznie cały obszar gminy leży w Kotlinie Żmigrodzkiej, będącej częścią pradoliny żmigrodzko – głogowskiej związanej ze strefą zaniku lądolodu zlodowacenia środkowopolskiego. Wycofujący się lodowiec pozostawił wiele pamiątek w postaci głazów narzutowych, ale tylko jeden z nich w gminie Prusice posiada status pomnika przyrody nieożywionej. Leży na terenie prywatnym we wsi Wilkowa Wielka, w pobliżu skrzyżowania szosy do Obornik Śląskich z lokalną drogą do Wilkowej Małej.

GPS N 51°20′45.05″, E 16°54′38.09″

Eratyk jest nieco schowany pod koroną młodego modrzewia, jednak nie utrudnia to specjalnie jego odnalezienia. Jest jednym z większych narzutniaków na opisywanym terenie, jego przybliżone wymiary to szerokość i długość ok. 3 m, wysokość ok. 1 m.

Eratyk z Wilkowej Wielkiej zbudowany jest ze skandynawskiego granitognejsu, warte uwagi są różne tekstury gnejsu.

Kilka sporej wielkości głazów narzutowych leży w Łęgowie (część Jagoszyc), są dobrze widoczne z drogi prowadzącej przez wieś.

GPS N 51°22′35.85″, E 16°53′50.81″

Znacznej wielkości głaz narzutowy (granitognejs, wymiary ok. 7x4x1.5 m) o ciekawej petrografii, leży na polu uprawnym, ok. 400 na północ od rogu parku w Jagoszycach. Niestety, dobrze widoczny i dostępny jest tylko po okresie wegetacyjnym.

GPS N 51°22′49.85″, E 16°54′40.41″

Raczej niewielkich rozmiarów jest Kamień św. Jadwigi, leżący przy drodze gruntowej ze Świerzowa do Piekar. Wgłębienie w górnej części głazu uznawane jest za odcisk stopy św. Jadwigi.

GPS N 51°20′09.92″, E 16°57′10.91″

Większy eratyk leży obok tablicy z historią Świerzowa, przy głównej drodze prowadzącej przez wieś.

Budzicz to wieś o starym rodowodzie w gminie Prusice (pow. trzebnicki), położona ok. 800 m na południe od opisanych w poprzednim artykule Jagoszyc. O historii wsi i walorach przyrodniczych parku możemy się dużo dowiedzieć z ustawionych w kilku miejscach tablic.

Cennym zabytkiem w Budziczu był barokowy pałac, przebudowany i powiększony w 1908 r. Został on rozebrany ok. 1950 r., obecnie widoczne są jedynie zarysy fundamentów.

Do pałacu od strony wschodniej przylegało założenie parkowe powstałe na pocz. XIX w. Obecnie park (2,3 ha) jest zaniedbany i porośnięty samosiejkami, niemniej istniejące ścieżki parkowe ułatwiają jego poznawanie. Park w Budziczu jest wpisany do rejestru zabytków.

Najcenniejszym drzewem tego parku jest gigantyczny platan klonolistny, rosnący przy drodze, tuż przy wejściu do parku. Prawdopodobnie zrośnięty z 5 pni mierzy w obwodzie 920 cm (w rejestrze 820 cm, ale drzewo przecież rośnie). Jest najgrubszym pomnikowym platanem na Dolnym Śląsku i jednym z najgrubszych w Polsce.