Pomnikowy wiąz górski z Jeleniej Góry.

(Edytowano 17.06.2022 r.) Na mocy Uchwały nr 392.XLII.2021 Rady Miejskiej Jeleniej Góry z dnia 29 października 2021 r. stolica Karkonoszy wzbogaciła się o nowy pomnik przyrody ożywionej. Ochroną ustawową objęto okaz wiązu górskiego (w Uchwale błędnie podano gatunek – wiąz pospolity) rosnącego po prawej stronie ścieżki rowerowej łączącej ul. Wolności w Jeleniej Górze z dolną częścią Staniszowa. Na początku tej ścieżki znajduje się darmowy parking (przy samoobsługowej myjni samochodowej), obok przystanek autobusowy komunikacji miejskiej o nazwie „Ludowa”. 

drogowskazy ścieżki rowerowejpoczątek ścieżki rowerowej do Staniszowa

Pomnikowe drzewo rośnie ok. 750 m od skrzyżowania z ul. Wolności, na działce nr 17/1 AM-1 obręb Cieplice IX.

GPS N 50°52′19.57″, E 15°42′44.37″

Jelenia Góra - pomnikowy wiąz od strony północnejpomnikowy wiąz od strony północnejpomnikowy wiąz od strony południowejJelenia Góra - pomnikowy wiąz od strony wschodniejJelenia Góra - pomnikowy wiąz od strony zachodniejJelenia Góra - pomnikowy wiąz pospolity

Jelenia Góra - pomnikowy wiąz górski latem

Kształt oraz wielkość liści oraz owoców nie pozostawiają wątpliwości, że mamy do czynienia wiązem górskim, a nie jak zapisano w Uchwale wiązem pospolitym!

liście wiązu górskiegoowoce wiązu górskiego

Obwód pnia mierzony na wysokości pierśnicy (130 cm) wynosi aż 550 cm, co stawia go w czołówce najgrubszych wiązów górskich w Polsce! Wysokość okazu to ok. 22 metrów. 

Jelenia Góra - pień pomnikowego wiązupień pomnikowego wiązu od strony drogipień pomnikowego wiązu od strony łąkipień pomnikowego wiązu

Wracając (lub idąc w kierunku pomnikowego drzewa) warto zboczyć nieco z trasy, by zobaczyć ciekawe rumowisko skalne ze skałkami Mnich i Mniszka. To charakterystyczne granitowe bloki skalne, z którymi związane są miejscowe legendy. 

głazowisko powyżej ul. Wolności w Jeleniej Górze

Mnich i Mniszka - widok od strony północnej

Mnich i Mniszka - widok od strony południowej

Pomniki przyrody w Jeleniej Górze.

Pierwszy artykuł (mocno spóźniony) w 2015 r. poświęcę mojemu rodzinnemu miastu, czyli Jeleniej Górze. To duże miasto o powierzchni aż 109 km² (drugie co do wielkości pow. w woj. dolnośląskim); tak duży obszar zawdzięcza przyłączaniu w różnych okresach sąsiednich miejscowości, m.in. Cieplic, Sobieszowa, Maciejowej, Goduszyna, Czarnego, Jagniątkowa. Ze znacznym obszarem miasta powiązane jest duże zróżnicowanie krajobrazu. Przeważająca część miasta leży w Kotlinie Jeleniogórskiej urozmaiconej niewysokimi Wzgórzami Łomnickimi, nad Sobieszowem góruje znany Zamek Chojnik (627 m n.p.m) – to fragment Przedgórza Karkonoszy, najwyższy punkt Jeleniej Góry to szczyt Śmielec (1424 m n.p.m.), leżący na Głównym Grzbiecie Karkonoszy.

Na terenie miasta Jelenia Góra ustanowiono 19 pomników przyrody. Większość z nich opisałem już w różnych okresach działalności tego bloga, niniejszy artykuł ma na celu podsumowanie informacji oraz ukazanie aktualnych zdjęć pomnikowych okazów w zimowej szacie.

Przegląd jeleniogórskich pomników przyrody rozpocznę od wschodnich krańców miasta. W zarastającym parku w Maciejowej, blisko posesji przy Wrocławskiej 70, rośnie pomnikowy okaz dębu szypułkowego o obwodzie 447 cm i wysokości 20. Więcej informacji w artykule „Park przypałacowy w Jeleniej Górze – Maciejowej„.

Grupa pomnikowych drzew zlokalizowana jest przy dawnym folwarku Paulinum, niedaleko obwodnicy do Karpacza. Dwa dęby szypułkowe (obwód 434 i 421 cm) rosną nad niewielkim stawem.

Bliżej budynków gospodarczych rośnie kolejny dąb o obwodzie 520 cm.

Przy budynkach mieszkalnych rośnie jeszcze pomnikowa lipa drobnolistna (obwód 428 cm), widoczna z łącznika obwodnicy i ul. Nowowiejskiej. Szczegółowe informacje w artykule „Pomnikowe drzewa przy Paulinum w Jeleniej Górze„.

Piękny okaz dębu o obwodzie 435 cm rośnie przed gmachem Uniwersytetu Ekonomicznego (Nowowiejska 3).

Na tyłach Urzędu Skarbowego i nieczynnej cegielni „Sofal” (ul. Wolności) zlokalizowany jest jedyny jeleniogórski pomnik przyrody nieożywionej. Jest to grupa granitowych głazów – graniaków wiatrowych, które szczegółowo opisałem w artykule „Zeolizowane głazy narzutowe w Jeleniej Górze„.

W Cieplicach, przy ul. Łabskiej 23, rośnie pomnikowy okaz buka pospolitego (obwód 270 cm) w odmianie płaczącej Pendula.

Pomnikiem przyrody jest 400 – metrowa aleja dębowo – klonowa biegnąca wzdłuż ogrodzenia Domu Dziecka „Dąbrówka”. Więcej informacji w artykule „Pomnikowa aleja w Jeleniej Górze – Cieplicach„.

Największa ilość pomnikowych drzew w Jeleniej Górze znajduje się w Sobieszowie. Najcenniejszy egzemplarz to najstarsza w Polsce wierzba biała o obwodzie 462 cm, rosnąca na prywatnej posesji przy ulicy Żabia 7. Okaz opisałem dokładnie w artykule „Najstarsza wierzba biała w Polsce„.

Na pobliskiej ulicy Reymonta, przy domu nr 2, rośnie okazały klon zwyczajny o obwodzie 435 cm.

Przy moście na Wrzosówce, obok kościoła przy ul. Cieplickiej, zlokalizowany jest rozłożysty kasztanowiec biały o obwodzie 355 cm.

Do egzotycznych gatunków należy pomnikowy okaz miłorzębu dwuklapowego, rosnący na terenie siedziby Dolnośląskiego Zespołu Parków Krajobrazowych (ul. Kamiennogórska 2). Drzewo mierzy 80 cm w obwodzie, przy wysokości 17 metrów.

Na tej samej ulicy, przy budynku nr 11b, rośnie dąb „Bronek” o obwodzie 440 cm.

dąb Bronek w Jeleniej Górze - Sobieszowie

Przy ogrodzeniu posesji przy ul Chałubińskiego 11 rośnie buk pospolity (270 cm w obwodzie) w odmianie purpurowej.

Ciekawy, bo prawie w całości porośnięty bluszczem, jest pomnikowy dąb o obwodzie 279 cm, rosnący przy posesji Chałubińskiego 15.

Nieco wyżej, przy przy Willi Róża Wiatrów (Zamkowa 5) rosną dwa buki w odmianie purpurowej, o obwodach 312, 305 cm.

Uchwałą nr 15.IV.2015 Rady Miejskiej Jeleniej Góry z dnia 27 stycznia 2015 r. pozbawiono te drzewa statusu pomników przyrody.

W głębi posesji znajduje się kolejny pomnikowy buk o obwodzie 378 cm.

Ostatnim pomnikowym drzewem w tym zestawieniu jest lipa drobnolistna o obwodzie 430 cm zlokalizowana przy budynku Młyńska 7.

pomnikowa lipa - ul. Młyńska w Jeleniej GórzeWięcej informacji na temat pomnikowych drzew rosnących w Sobieszowie zawarłem w artykule „Pomnikowe drzewa w Jeleniej Górze – Sobieszowie„.