Wapienne skałki „Piekiełko” na wzgórzu Kamień (gm. Józefów, lubelskie).

Góra Kamień to jedno z wielu charakterystycznych dla Roztocza wzgórz ostańcowych, zbudowanych w partiach kulminacyjnych z mioceńskich wapieni. W części szczytowej wzgórza znajduje się zgrupowanie skałek o nazwie „Piekiełko”, chronione od 1961 r. jako pomnik przyrody nieożywionej. Najlepszym punktem wyjścia do odwiedzenia „Piekiełka” jest Stanisławów w gminie Józefów. Zanim jednak wejdziemy na właściwy szlak warto zobaczyć rosnące na zachodnim krańcu wsi dwa pomnikowe drzewa – lipę drobnolistną o obwodzie 548 cm i grab pospolity o obwodzie 290 cm. Chronione okazy rosną przy głównej drodze, w odległości 25 m od siebie, obok posesji nr 130 i 132.

GPS N 50°30’56.6″ , E 23°07’15.3″

Na górę Kamień prowadzi niebiesko znakowany szlak turystyczny oraz ścieżka dydaktyczna, dojazd/dojście ze Stanisławowa jest dobrze oznakowane drogowskazami.

W zasadzie do granicy lasu można dojechać samochodem, dalszą drogę (ok. 250 m) trzeba pokonać pieszo. Przy drodze na szczyt ustawiono tablice ścieżki dydaktycznej.

Na szczycie wzgórza, obok skałek, przygotowano miejsce do odpoczynku.

Przedmiotem ochrony jest duże nagromadzenie form skalnych: baszt, ambon, stołów skalnych utworzonych w skrzemionkowanych, mioceńskich wapieniach organodetrytycznych. Porowate wapienie na wskutek zamrozu uległy rozfragmentowaniu i przesuwały się na stromym stoku. Najwyższe skałki mają 4,5 – 5 m wysokości i 3 – 4 m długości.

Dzisiejszy wygląd „Piekiełka” jest po części wynikiem działalności kamieniołomu. W czasie okupacji Niemcy rozsadzali skały, próbując używać ich do budowy dróg.

Zamróz, mechaniczna i chemiczna (krasowa) działalność wody urzeźbiła powierzchnię niektórych skałek w nieregularne nabrzmienia i zagłębienia.

Wędrując dalej niebieskim szlakiem w kierunku Bełżca, po ok. 4 km dojdziemy do przysiółka Husiny, gdzie znajduje się źródło rzeki Sopot. Więcej na ten temat w następnym artykule.

Kamieniołom marmurów na Wapniarce.

Położona w centralnej części Ziemi Kłodzkiej Wapniarka (d. Bielica) to wzgórze (532 m n.p.m.) w paśmie Krowiarek, w północno – zachodniej części Masywu Śnieżnika. Większość turystów wspina się na jej szczyt by podziwiać krajobraz z odbudowanej w 2008 r. wieży widokowej.

Mniej znaną atrakcją Wapniarki są nieczynne kamieniołomy, pozostałe po eksploatacji przeobrażonych skał wapiennych. W założonych na wschodnim zboczu góry wyrobiskach pozyskiwano marmury kalcytowe i dolomitowe, barwy głównie białej i różowej.

Wydobywany surowiec wypalany był na miejscu, a otrzymane wapno przerabiano na cenny (ze względu na zawartość magnezu) nawóz. Trzy wapienniki stoją jeszcze w pobliskim Żelaźnie, dwa (ale jeden w miarę dobrym stanie) kryją się w lesie. Prowadzi do nich, jak i do samych kamieniołomów, dobrze utwardzona droga odchodząca od głównej szosy nr 33 Kłodzko – Międzylesie.

Z tyłu za wapiennikami znajduje się duże i najmniej zarośnięte wyrobisko. Można tu obserwować wykształcenie soczewy różnych odmian wapieni krystalicznych i dolomitycznych w obrębie innych skał metamorficznych, głownie różnego rodzaju łupków.

Na końcowej ścianie dobrze widoczny zapad warstw.

W sąsiednim mocno zarośniętym już łomie, opisywana jest dostępna tylko speleologom jaskinia o dł. 11 m (wysoko na zachodniej ścianie, gdzieś po prawej stronie zdjęcia).

Otwór wlotowy innej jaskini dostępny jest przy ścieżce schodzącej po lewej stronie wyrobiska. Nie wchodziłem do niej i nie znam jej długości.

Z dna wyrobiska można obserwować bardzo strome ściany kamieniołomu.

Starsze wyrobiska, niemal całkowicie już porośnięte lasem, znajdują się pod szczytem.

Kamieniołomy na Wapniarce są drogą Rozporządzenia Nr 11 Wojewody Dolnośląskiego z dnia 8 sierpnia 2008 r. (Dz. Urz. Woj. Dol. Nr 221 z dnia 19 sierpnia 2008 r. poz. 2494) chronione jako pomnik przyrody nieożywionej.