Pomnikowe drzewa w Kole (wielkopolskie).

Koło to miasto położone w centralnej części Polski, na wschodnim krańcu województwa wielkopolskiego; siedziba władz miejskich, gminnych oraz powiatowych. Przez Koło przepływa rzeka Warta, dzieląc miasto na część lewobrzeżną: ze Starym Miastem i Kaliskim Przedmieściem oraz prawobrzeżną z osiedlami: Płaszczyzna i Warszawskie Przedmieście. Najcenniejsze zabytki skupione są na Starym Mieście.

Ratusz w Kole

Dwa kilometry od centrum, na lewym brzegu Warty, znajdują się malownicze ruiny zamku.

ruiny zamku w Kolezamek w Kole

Lista kolskich pomników przyrody obejmuje 7 pozycji – 4 dęby szypułkowe, platan klonolistny, wiąz syberyjski, klon polny – wszystkie zostały powołane do ochrony na mocy Uchwały nr XXXVIII/265/2001 Rady Miejskiej w Kole z dnia 27 grudnia 2001 r. Dwa najokazalsze pomnikowe dęby zlokalizowane są przy ul. Harcerskiej, kilkanaście metrów od skrzyżowania z ul. Dąbrowskiego i Akacjową.

ul. Harcerska w Kole - para pomnikowych dębówul. Harcerska w Kole - pnie pomnikowych dębów

Grubszy, ale niestety zamierający dąb rośnie bliżej skrzyżowania. Górna część jego korony jest mocno zredukowana, pełna uschniętych gałęzi. Obwód drzewa wynosi 421 cm, wysokość okazu  21 metrów.

ul. Harcerska w Kole - pomnikowy dąb nr 1ul. Harcerska w Kole - pień pomnikowego dębu nr 1

Drugi dąb mierzy w obwodzie 371 cm, wysokość drzewa 25 metrów.

ul. Harcerska w Kole - pomnikowy dąb nr 2ul. Harcerska w Kole - pień pomnikowego dębu nr 2

Pomnikowy platan klonolistny rośnie na Starym Mieście, na końcu ul. Kajki, obok budynku  Muzeum Technik Ceramicznych.

Koło - pomnikowy platan klonolistnyPlatan, a raczej platanek, nie należy do szczególnie wyrośniętych okazów. Jego obwód – 229 cm – nie spełnia nawet obecnie obowiązującemu kryterium dla tego gatunku wynoszącym min. 300 cm.

pień pomnikowego platana z Koła

Koło - pień pomnikowego platana

Po drugiej stronie Warty, za ogrodzeniem posesji przy ul. Freudenreicha 7, zlokalizowany jest rzadko spotykany wiąz syberyjski (Ulmus pumila) o statusie pomnika przyrody.

pomnikowy wiąz syberyjski z KołaKoło - pomnikowy wiąz syberyjski

Wiąz syberyjski to gatunek drzewa dorastający do 30 m, odporny na mróz i suszę i zanieczyszczenia. Kolski egzemplarz mierzy w obwodzie 346 cm, wysokość okazu 22 m.

liście wiązu syberyjskiego

Koło - pień pomnikowego wiązu z Kołapień pomnikowego wiązu z Koła

Dwa pomnikowe dęby rosną na skraju Parku Moniuszki, są dobrze widoczne z ul. 3 Maja. Mierzą w obwodach 349 i 302 cm, wysokość okazów to odpowiednio 27 i 25 metrów.

ul. 3 Maja w Kole - pomnikowy dąb nr 1.ul. 3 Maja w Kole - pień pomnikowego dębu nr 1.ul. 3 Maja w Kole - pomnikowy dąb nr 2.pień pomnikowego dębu nr 2.pień pomnikowego dębu nr 2 w Kole

Ostatnie pomnikowe drzewo – klon polny – znajduje się na terenie Szkoły Podstawowej nr 3 przy ul. Toruńskiej 68. To okaz o 3 współprzewodnikach mierzących o wspólnym obwodzie 119 cm.

Koło - pomnikowy klon polnyul. Toruńska w Kole - pomnikowy klon polnypomnikowy klon polny z Kołapnie pomnikowego klonu z KołaKoło - pnie pomnikowego klonu

„Dęby na Mogile” w Ruszkowie Pierwszym (gm. Kościelec, wielkopolskie).

6 km na południe od centrum Koła położona jest miejscowość o nazwie Ruszków Pierwszy (pow. kolski, wielkopolskie). We wsi, niedaleko skrzyżowania ulic Dębowej i Leśnej, znajduje się niewielki pagórek z parą niezwykle malowniczych dębów o nazwie „Dęby na Mogile”.

GPS  N 52°09′06.2″, E 18°38′54.8″

Ruszków Pierwszy - skrzyżowanie ulic Dębowej i LeśnejDęby na Mogile - widok od południaDęby na Mogile - widok od północyDęby na Mogile - widok od wschodu

Pierwotnie na górce rosły dwa okazałe dęby szypułkowe ustanowione pomnikami przyrody już w 1957 r. Niestety jeden okaz usechł i został wycięty, ale jego rolę dzielnie przejął dąb o obwodzie prawie 400 cm.

Ruszków Pierwszy - Dęby na Mogile

Grubszy egzemplarz – o statusie pomnika przyrody – mierzy w obwodzie 676 cm, wysokość drzewa 17 metrów.

pomnikowy dąb z Ruszkowa PierwszegoRuszków Pierwszy - pomiar obwodu pomnikowego dębu

Charakterystyczne dla tego dębu są masywne napływy korzeniowe, typowe dla drzew rosnących na zboczu, a nie na w miarę płaskiej powierzchni.

Ruszków Pierwszy - pień pomnikowego dębu o obwodzie 676 cmRuszków Pierwszy - Paweł Lenart przed pomnikowym dębem

Sporej wielkości konar odłamał się od korony i wisi na resztkach włókien, dlatego przy bliższym podziwianiu okazu należy zachować ostrożność – przypomną nam o tym tablice umieszczone u podstawy pagórka.

Ruszków Pierwszy - pień pomnikowego dębuRuszków Pierwszy - tablica ostrzegawcza przed pomnikowym dębem

Kilka słów należy się również drugiemu, mniejszemu okazowi dębu, który powinien także zostać objęty ochroną pomnikową. Jego obwód – ok. 390 cm spełnia kryteria ujęte w ministerialnym rozporządzeniu.

Ruszków Pierwszy - dąb o obwodzie 390 cmRuszków Pierwszy - pień dębu o obwodzie 390 cm

„Dęby na Mogile” opisał szerzej na swoim blogu Paweł Lenart – zapraszam do lektury tego artykułu.