Pomniki przyrody w gminie Udanin (dolnośląskie).

Gmina Udanin położona jest w centralnej części województwa dolnośląskiego, w powiecie średzkim. Północną część gminy przecina autostrada A-4 (węzły Udanin i Jarosław), stwarzając dogodną komunikację ze stolicą Dolnego Śląska oraz innymi dużymi miastami (Wrocław ok. 42 km, Legnica ok. 28 km). Pod względem geograficznym teren gminy leży w obrębie dwóch jednostek morfologicznych: Wzgórz Strzegomskich, będących fragmentem Przedgórza Sudeckiego i Wysoczyzny Średzkiej (część Równiny Wrocławskiej). Udanin jest gminą wiejską o wybitnym charakterze rolniczym. Lasy i grunty leśne zajmują tu zaledwie 4,1% powierzchni gminy, natomiast użytki rolne – aż 86,8%. W takim układzie poszukanie pomnikowych drzew należy zawęzić do obszarów starodrzewia w zachowanych założeniach pałacowo – parkowych.

Na liście pomnikowych drzew gminy Udanin dominują platany klonolistne , niektóre z nich osiągnęły potężne rozmiary. Jeden z najpiękniejszych rośnie przy narożniku pałacu w Udaninie, będącego siedzibą spółki „Polboto – Agri”.

Wysokość pomnikowego drzewa wynosi 24 m, obwód 460 cm (wymiary tego drzewa i pozostałych pochodzą z rejestru RDOŚ).

Na granicy Udanina i wsi Piekary stoi opuszczony budynek dawnej szkoły. Budowlę otacza park, w którym na szczególną uwagę zasługują dwa okazałe klony srebrzyste, rosnące przy samym ogrodzeniu, od strony szosy. Jeden z nich o obwodzie 410 cm objęto ochroną pomnikową.                                                                                                                       

W zaniedbanym parku we wsi Konary rośnie gigantyczny wręcz okaz platana klonolistnego. Drzewo charakteryzuje się krótkim, pniem o obwodzie 630 cm, od którego już na wysokości poniżej 2 m odchodzą potężne konary.

Nieprzeciętny drzewostan możemy podziwiać w zabytkowym parku z pocz. XIX w. w Damianowie. Rośnie tu wiele okazałych drzew rodzimych gatunków (buki, dęby) o walorach pomnikowych, ponadto można odnaleźć egzemplarze rzadkich, egzotycznych taksonów: tulipanowców, cypryśników błotnych oraz grube okazy platanów klonolistnych. Ochroną pomnikową w parku objęto tylko jeden egzemplarz platana klonolistnego  rosnącego w centrum założenia parkowego, obok narożnika boiska.

Obwód tego drzewa wynosi 420 cm, wysokość 32 m.

Dwa inne, nie mniej okazałe platany, rosną w południowej części parku.

Pomnikowy dąb o obwodzie 410 cm rośnie przy drodze Damianowo – Księżyce, ok. 100 m od pierwszych zabudowań wsi Księżyce.

Dwa pomnikowe platany rosną w odległości 40 i 80 m od wschodniego skrzydła zrujnowanego pałacu w Pielaszkowicach. Masywniejszy, o obwodzie 540 cm i wysokości 29 m rośnie bliżej pałacu.

Drugi platan rośnie nad brzegiem niewielkiego cieku wodnego, jego obwód wynosi 320 cm, wysokość 29 m.

W zabytkowym parku w Pielaszkowicach rośnie jeszcze jeden platan, ponadto warto zwrócić uwagę (po sezonie wegetacyjnym, w lecie to istna dżungla) na okazy sosny wejmutki, dębów, modrzewi i resztek założeń alejowych na grobli pałacowej fosy.

Park w Górczynie (gm. Szlichtyngowa, pow. wschowski).

Barokowy pałac w Górczynie (gmina Szlichtyngowa, pow. wschowski, lubuskie) z XVIII w. został opuszczony po 1945 r. i po latach popadania w ruinę, został rozebrany w latach 70 – tych XX w. Po pałacu pozostały zabudowania folwarczne, brama wjazdowa oraz częściowo zarośnięty park krajobrazowy. Obecnie to założenie parkowe posiada kształt wydłużonego prostokąta, o powierzchni prawie 6.5 ha. Południowy kraniec parku oddalony jest tylko 100 m od rynku w Szlichtyngowej, wzdłuż dłuższego boku (ok. 500 m) przebiega droga nr 12 Głogów – Wschowa. Ochroną pomnikową w parku objęto 13 egzemplarzy drzew, te najciekawsze rosną w jego północnej części. Tutaj znajdziemy ogromny okaz platana klonolistnego, o szeroko rozłożonej koronie.

Drzewo mierzy w obwodzie 480 cm, wysokość platana ok. 20 m.

Obok platan rośnie pomnikowy okaz wiązu szypułkowego o obwodzie 365 cm i wysokości 20 m.

Obok, przy alejce parkowej, rośnie potężny dąb szypułkowy, o pniu porośniętym bluszczem. Prawdopodobnie drzewo to zostało posadzone króla Jana III Sobieskiego, jesienią w 1683 r.

Spacerując alejką parkową, prowadzącą na południe równolegle do szosy, mijamy wiele drzew porośniętych gęsto bluszczem.

Po chwili odnajdziemy kolejny pomnik przyrody – wielopniowy okaz lipy drobnolistnej. Drzewo posiada pięć pni o obwodzie od 110 cm do 204 cm.

 Nieco dalej rośnie druga pomnikowa lipa o obwodzie 320 cm.

Przy skrzyżowaniu alejek, obok boiska, rośnie kilka okazałych grabów pospolitych.

Przy alejce prowadzącej od sceny, w sąsiedztwie dwóch okazałych dębów, rośnie pomnikowy klon pospolity. Jego obwód wynosi 320 cm, wysokość ok. 20 m.

Choć rejestr pomnikowych drzew w Górczynie zawiera tylko 4 dęby szypułkowe, to wokół sceny w parku odnajdziemy kilkanaście okazów tego gatunku opatrzonych tabliczkami. Pomnikowe dęby mają mieć w obwodzie 495, 350, 520, 490 cm.

Pomiędzy sceną a polaną parkową rośnie pomnikowy grab o obwodzie 255 cm i wysokości ok. 17 m.

Obok mocno uszkodzony klon pospolity – pomnik przyrody o obwodzie 270 cm.

Idąc w kierunku bloków mieszkaniowych, mijamy rosnący obok boiska drugi pomnikowy okaz platana klonolistnego.

Obwód platana wynosi 330 cm, wysokość drzewa ok. 20 metrów.

Wracamy do północnej części parku, tam pośród samosiejek rośnie jeszcze kilka okazałych drzew gęsto oplecionych bluszczem.

Pomnikowe drzewa rosnące w parku w Górczynie oraz okazy rosnące w Wyszanowie, stanowią komplet pomników przyrody gminy Szlichtyngowa.