Pomniki przyrody w gminie Radków.

Tereny gminy miejsko – wiejskiej Radków leżą w północno – zachodniej części Ziemi Kłodzkiej, w województwie dolnośląskim. Niemal połowa powierzchni Parku Narodowego Gór Stołowych (z najwyższym szczytem – Szczeliniec Wielki 919 m) znajduje się w granicach administracyjnych omawianej gminy. Licznie odwiedzane przez turystów Góry Stołowe to obszar o wybitnych walorach przyrodniczych i krajobrazowych, ale z racji ochrony parkowej nie posiadają pomników przyrody. Liczne pomnikowe drzewa w gminie Radków rosną w założeniach parkowych, przylegających do zamku w Ratnie Dolnym oraz w Ścinawce Średniej i Górnej. Dużym problemem w poznawaniu tutejszych pomników przyrody jest brak jakiegokolwiek oznakowania, na żadnym z fotografowanych drzew nie widziałem urzędowej tabliczki.

Przegląd pomników przyrody w gminie zaczniemy od samego Radkowa. Do niedawna radkowski rynek upiększała 300 – letnia lipa, która ze względu na zły stan musiała zostać wycięta. W jej miejsce posadzono dużo młodszą, przeniesioną z okolic zalewu.

Obecnie jedynym pomnikiem przyrody w mieście jest dąb szypułkowy o obwodzie 436 cm i wysokości 24 m, rosnący niedaleko rynku przy ul. Spadzistej.

GPS N 50°30′18.05″ , E 16°24′07.36″

Pobliskie Wambierzyce to obowiązkowy punkt zwiedzania Ziemi Kłodzkiej. Rzesze turystów i wiernych przyciąga wspaniała bazylika Nawiedzenia NMP.

Pomnikowe drzewo w tej miejscowości to klon jawor o obwodzie 361 cm i wysokości 22 m. Rośnie po lewej stronie drogi wylotowej do Polanicy – Zdroju, ok. 300 m od ostatnich zabudowań.

GPS N 50°29′18.35″ , E 16°27′48.83″

Ratno Dolne to długa wieś łańcuchowa z dominującym nad nią dużym renesansowym zamkiem, niestety popadającym w coraz większą ruinę (więcej tutaj).

Do zamku prowadzi pomnikowa aleja lipowa, licząca po obu stronach 38 okazów o obwodzie 215 – 368 cm.

GPS N 50°30′20.23″ , E 16°27′33.93″ (początek)

Do zamku przylega niszczejący park ze stawem. Ochroną pomnikową objęto tu 8 egzemplarzy drzew, jednak ze względu na brak tabliczek są trudne do identyfikacji. Status pomnika przyrody z pewnością posiada jedyna topola biała rosnąca nad brzegiem stawu.

Okaz mierzy 385 cm w pierśnicy, wysokość topoli 26 metrów.

Również nad stawem rośnie jeden z dwóch pomnikowych egzemplarzy jesionu wyniosłego, drugi prawdopodobnie pomiędzy brzegiem stawu a Pośną. Okazy mierzą 360 i 334 cm w obwodzie, przy wysokości 21 i 31 m.

W pobliżu pomnikowej topoli prawdopodobnie zlokalizowana jest grupa 3 pomnikowych świerków pospolitych o obwodach  265, 269, 271 cm i wysokości 29, 32, 30 m.

Ponadto w parku rosną dwa pomnikowe dęby o obwodach 378, 399 cm.

Wiele pomnikowych drzew upiększa park przylegający do Dolnego Dworu (klasztor jezuitów) w Ścinawce Średniej. Dwa okazałe drzewa, w tym pomnikowy klon pospolity rosną na dziedzińcu przed pałacem.

GPS N 50°30′46.93″ , E 16°30′11.59″

W parku, przy brzegu rzeki Ścinawki rosną trzy pomnikowe buki pospolite o obwodach 360, 420, 339 i wysokości 27 m.

Ponadto w parku rosną 4 pomnikowe dęby, drugi pomnikowy klon pospolity, pomnikowy jesion wyniosły i lipa drobnolistna.

Piękny okaz lipy drobnolistnej rośnie na placu przed budynkiem 39 w Ścinawce Górnej.

GPS N 50°32′42.83″ , E 16°27′46.71″

Lipa mierzy 424 cm w obwodzie, wysokość drzewa 20 metrów.

W pobliżu znajdują się częściowo zrujnowane zabudowania pałacu Sarny.

Od wschodu do pałacu przylega założenie parkowe, ograniczone nurtem rzeki Włodzicy. Na stromym zboczu i wewnątrz bardzo zarośniętego parku  rośnie 9 pomnikowych egzemplarzy dębów szypułkowych, niestety trudnych do odnalezienia i sfotografowania nawet przed sezonem wegetacyjnym..

Najgrubsze pomnikowe drzewo w gminie Radków to dąb szypułkowy rosnący przy posesji nr 12 w Tłumaczowie.

GPS N 50°33′06.55″ , E 16°26′27.26″

Okaz mierzy w pierśnicy 623 cm, wysokość dębu 23 metry.

Pomniki przyrody w Brzegu.

Brzeg to duże miasto w województwie opolskim (położone ok. 40 km od centrum Wrocławia), siedziba władz gminnych i powiatowych. To jedno z najstarszych miast Śląska z licznymi, monumentalnymi zabytkami. Perełką wśród nich jest Zamek Piastów Śląskich – zwany też Śląskim Wawelem, ze względu na trójkondygnacyjne krużganki na dziedzińcu budowli.

Bogato rzeźbiona fasada budynku bramnego to renesansowe dzieło z XVI w. ozdobione popiersiami Piastów oraz posągami księcia Jerzego II i jego żony.

Do zamku przylega Park Nadodrzański z wieloma starymi drzewami, ale tylko jednym chronionym jako pomnik przyrody. Jest nim okaz miłorzębu dwuklapowego o obwodzie 286 cm, wysokości 27 m i wieku ok. 110 lat.

Po drugiej stronie Odry, przy moście kratownicowym z 1893 r. rośnie pomnikowy okaz dębu szypułkowego.

Dąb mierzy 600 cm w obwodzie, wysokość drzewa 22 m, wiek ok. 250 lat.

Wracamy w okolice zamku, tam przy ul. Oławskiej, naprzeciw budynku gimnazjum nr 1 rośnie 180-letni dąb szypułkowy o obwodzie 350 cm i wysokości 19 m.

Dalsza wędrówka szlakiem brzeskich pomników przyrody prowadzi ulicą B. Chrobrego. Pomnikowy platan rośnie tuż przy budynku przedszkola nr 4, przy wejściu do amfiteatru.

Drzewo mierzy 480 cm w obwodzie, przy wysokości 35 m. Wiek okazu ok. 170 lat.

Po przeciwnej stronie przedszkola można podziwiać pomnikowy okaz cisa pospolitego o obwodzie 127 cm, wysokości 14 m i wieku ok. 110 lat.

Przy ogrodzeniu przedszkola, już na terenie Parku Nad Fosą, rośnie pomnikowy jesion wyniosły o obwodzie 448 cm, wysokości 34 m i wieku ok. 170 lat.

3 pomnikowe platany rosną nieco dalej, przy budynku opuszczonej willi.

Okazy mierzą w obwodzie 358, 325, 407 cm, wysokość drzew 24 m, wiek ok. 160 lat.

Przy tej samej willi rośnie schowany w chaszczach  tulipanowiec amerykański o pierśnicy 442 cm, wysokości 23 m i wieku ok. 160 lat.

Przecinamy Park Nad Fosą, ulicę Armii Krajowej i znajdujemy się na terenie Parku Centralnego im. Czajkowskiego. Tam w pobliżu placu zabaw, u wylotu ulicy 6 lutego rośnie piękny okaz pomnikowego dębu szypułkowego.

Drzewo mierzy w pierśnicy 40 cm, wysokość dębu 25 m, wiek ok. 210 lat.

Niedaleko fontanny „Chłopczyk z łabędziem” pomnikowy egzemplarz buka pospolitego w odmianie zwisającej Pendula.

Obwód buka 272 cm, wysokość 18 m, wiek ok. 120 lat.

Przy południowo – wschodnim skraju parku, w pobliżu ul. B. Głowackiego rośnie pomnikowy dąb szypułkowy o obwodzie 430 cm, wysokości 27 m i wieku ok. 180 lat.

Nad stawem (dawną fosą) rzadko spotykany pomnikowy okaz cypryśnika błotnego.

Drzewo mierzy 261 cm w obwodzie, wysokość okazu 24 m, wiek ok. 110 lat.

Nieco dalej, przy bramie wjazdowej na boisko Publicznej Szkoły Podstawowej nr 1 (ul. Chrobrego) drugi w Brzegu pomnikowy egzemplarz miłorzębu dwuklapowego.

Okaz mierzy 188 cm w obwodzie, 23 m wysokości, wiek drzewa ok. 110 lat.

Wychodząc z parku znajdziemy się w pobliżu monumentalnego kościoła św. Mikołaja.

Stąd już 2 minuty spaceru dzieli nas od wspaniałego renesansowego ratusza otoczonego zabytkowymi kamienicami.

Po zwiedzeniu centrum warto wybrać się do Parku Wolności – dużego założenia parkowego z 6 pomnikowymi egzemplarzami drzew, opisanymi dokładnie w artykule „Park Wolności w Brzegu„.

Miasto Brzeg może się również pochwalić 3 pomnikowymi alejami drzew (dwie platanowe i jedna dębowa). Zainteresowanych odsyłam do artykułu „Aleje pomnikowe w Brzegu„.