Płaski Kamień k. Osolina (gm. Oborniki Śląskie, dolnośląskie).

Na mocy Uchwały nr XLII/338/21 Rady Miejskiej w Obornikach Śląskich z dnia 25 listopada 2021 r. do szacownego grona dolnośląskich pomników przyrody nieożywionej dołączył głaz narzutowy leżący w oddz. 228k Nadleśnictwa Oborniki Śląskie (leśnictwo Cieplice). I choć eratyk zlokalizowany jest raptem 200 m od końca ul. Modrzewiowej w Osolinie, to administracyjnie leży na terenie działki ewidencyjnej nr 511/228 wsi Wielka Lipa – Osola (gmina Oborniki Śląskie, pow. trzebnicki, dolnośląskie). Do pomnikowego głazu można również trafić z szosy 342, skręcając w pierwszą drogę leśną odchodzącą w prawo (na zachód) po opuszczeniu Osolina.

GPS N 51°20′10.9″, E 16°50′35″pomnikowy eratyk Płaski Kamień

Cytowana wyżej Uchwała ustanowiła również oficjalną nazwę dla pomnikowego głazu – Płaski Kamień, nawiązuje ona wprost do jego kształtu.pomnikowy głaz koło Osolina

Opisywany eratyk leży kilkanaście metrów od skrzyżowania leśnych dróg, 200 m na południe od czerwonego szlaku turystycznego, na miejscu praktycznie pozbawionym drzew – tym samym jest dobrze widoczny w terenie, mimo niewielkiej wysokości. Jedynie w lecie może być przysłaniany przez krzaki lub wysoką trawę.

otoczenie Płaskiego KamieniaPłaski Kamień k. Osolinagłaz narzutowy Płaski Kamień

Obwód pomnikowego narzutniaka wynosi 12,25 m; wymiary: 4,64 m x 2,90 m x 1,01 m. Jak każdy eratyk został przywleczony w plejstocenie przez lądolód skandynawski.

pomnikowy głaz narzutowy Płaski Kamieńpomnik przyrody nieożywionej Płaski Kamieńpomnikowy eratyk w gminie Oborniki Śląskie

Materiałem budującym głaz jest szary granit skandynawski.

zbliżenie powierzchni Płaskiego Kamieniapowierzchnia Płaskiego Kamienia

Pomnikowy głaz został prawidłowo oznakowany stosowną tabliczką, przymocowaną do drewnianego kołka.

tabliczka przed Płaskim Kamieniem

O pozostałych pomnikach przyrody w gminie można poczytać w artykule „Pomniki przyrody w gminie Oborniki Śląskie„.

Głaz Roemera w Jodłowicach.

(Edytowano 29.06.2025 r.) Największy na Dolnym Śląsku pomnikowy głaz narzutowy leży w kompleksie leśnym administracyjnie należącym do wsi Rościsławice w gminie Oborniki Śląskie (pow.  trzebnicki), przy granicy z gminą Brzeg Dolny w powiecie wołowskim. Nazwę eratyku – Głaz Roemera (niem. Roemerstein, Römerstein) nadano dla uczczenia przyrodnika C. F. Roemera (1818-1891), profesora Uniwersytetu Wrocławskiego, zasłużonego m.in. w badaniu głazów narzutowych.

autor przy Głazie Roemerapomnik przyrody - Głaz Roemera

Do głazu można trafić kierując się charakterystycznymi znakami ścieżki rowerowej, przebiegającej np. obok kościoła w Jodłowicach.

znak ścieżki rowerowej - Pętla Leśna

Szlak początkowo biegnie asfaltową drogą na północ od kościoła, potem skręca w prawo i mijając posesje 22, 22 ab i 22 c wchodzi do lasu. Po kilkuset metrach skręcamy za znakami w prawo i szeroką leśną drogą dotrzemy do wysokiego krzyża pojednania (pokutnego), opisywanego czasem jako „Rzymski Kamień” lub „Kamień-Chłop”.

krzyż pojednania w Jodłowicach

Po ok. 150 m od krzyża skręcamy w lewo (ścieżka rowerowa biegnie prosto), by po ok. 300 m dotrzeć do pomnikowego eratyku, leżącego tuż przy słupku oddziałowym 350/351/357/358.

GPS N 51°17′14.8″, E 16°48′37.9″

Jodłowice - Głaz RoemeraJodłowice - Głaz Romera

Głaz Romera przez kilkadziesiąt lat był uważany za pomnik przyrody, jednak nie istniała żadna podstawa prawna do jego ochrony (choć w pełni na nią zasługiwał). Powodem omyłki były błędy w rejestrach pomników przyrody – eratykowi powołanemu do ochrony pomnikowej w 1964 r. o innych wymiarach i niejasnej lokalizacji przypisano nieprawdziwą nazwę Głaz Romera. Usytuowanie głazu o tej historycznej nazwie było doskonale znane, zaznaczane już na niemieckich mapach z okresu międzywojennego. Z tego tytułu leśnicy dokonali samostanowienia pomnika przyrody i oznakowali go stosowną tablicą. Poniżej zdjęcia z 2015 roku.

autor przed pomnikowym głazem w Jodłowicachtablica przy Głazie Roemera w Jodłowicach

Dopiero Uchwała nr LXIV/517/23 Rady Miejskiej w Obornikach Śląskich z dnia 22 czerwca 2023 r. w sprawie ustanowienia pomnika przyrody wprowadziła pewien ład w sytuacji formalno – prawnej tego eratyku. I tym razem nie odbyło się to bez błędu – w Uchwale pomylono numer działki ewidencyjnej, właściwy numer znalazł się w Uchwale nr LXXVI/595/24 Rady Miejskiej w Obornikach Śląskich z dnia 21 marca 2024 r. zmieniająca uchwałę nr LXIV/517/23 z dnia 22 czerwca 2023 roku w sprawie ustanowienia pomnika przyrody.

Głaz Roemera

Oficjalnie głaz znajduje się na terenie działki ewidencyjnej nr 550, obręb geodezyjny Rościsławice, gmina Oborniki Śląskie, oddział leśny nr 350-j, Leśnictwo Kraniec, Nadleśnictwo Oborniki Śląskie”.

pomnikowy Głaz Roemera o obwodzie 13,65 mpomnikowy Głaz Roemera

Głaz Roemera mierzy prawie 14 metrów w obwodzie (13,65 m), posiada wymiary 5,70 m x 3,90 m x 2,35 m; materiałem budującym eratyk jest granitoid, w kilku miejscach na powierzchni głazu są widoczne duże kryształy skaleni potasowych. Szacunkowa masa opisywanego narzutniaka w części wystającej nad ziemię to 43 tony.

tylna część Głazu Roemera

Właściwym głazem ustanowionym do ochrony pomnikowej w 1964 r. leżącym „przy drodze leśnej z Jodłowic do wsi Bukowice” jest Głaz Bernarda o obwodzie 6,5 metra, został opisany dokładnie w artykule „Głaz Bernarda w Bukowicach„.

3. Pomnik Przyrody - Głaz Bernarda

Głaz Roemera leży na skraju rezerwatu przyrody „Jodłowice”, chroniącego skupisko jodły rosnącej na północnej granicy jej naturalnego zasięgu. Teren rezerwatu ma charakter ścisły, jest w całości ogrodzony i niedostępny do zwiedzania.tablice przy granicy rezerwatu Jodłowice