Pomnikowa aleja dębowa w Czernej (gm. Żukowice).

Renesansowy dwór (potocznie nazywany zamkiem) w Czernej został wzniesiony dla Wolfganga von Glaubitza w latach 1558-1559. Mimo upływu kilkuset lat zamek zachował podstawowy trzon renesansowy. Obecnie jest w rękach prywatnych, a że pełni funkcje hotelowe nie ma specjalnych przeszkód by obejrzeć go choćby z zewnątrz.

Wejście do pałacu ozdobione jest piaskowcowym portalem z 8 kartuszami herbowymi.

Goście hotelowi mają również możliwość podziwiania wspaniałych wnętrz pałacowych, mi jednak bliżej do lasu niż do salonów, więc skupiłem się na pięciohektarowym parku otaczającym dwór. Można w nim znaleźć sędziwe dęby, okazałe sosny czarne, buki w odmianie czerwonolistnej oraz znajdujący się na tyłach zamku malowniczy szpaler złożony z kilku egzemplarzy platana klonolistnego.

Tuż za szpalerem platanowym ma początek pomnikowa aleja złożona z 241 egzemplarzy dębu szypułkowego.

Długość alei biegnącej wzdłuż wału przeciwpowodziowego na Odrze to ok. 1,5 km. Dęby w pomnikowej alei mierzą w obwodzie od 120 do 660 cm.

Nie wszystkie okazy cieszą się dobrą kondycją zdrowotną. Część z nich jest całkowicie uschnięta, na wielu można dojrzeć charakterystyczne ślady żerowania ściśle chronionego chrząszcza – kozioroga dębosza (wspominałem o nim w artykule „Pomnikowe drzewa w Sułowie„). Larwy kozioroga żerują wyłącznie na starych egzemplarzach drzew i m. in. dla ochrony jego siedliska aleja uzyskała status pomnika przyrody.

Koniec pomnikowej alei znajduje się na uskoku wału zakręcającego w tym miejscu na zachód, przy zabudowaniach należących w przeszłości do strażnika wałowego.

Pomnikowe drzewa w Sułowie (gm. Milicz).

Sułów to urocza wieś o zabudowie małomiasteczkowej (przed II wojną światową Sułów posiadał prawa miejskie), położona 8 km od Milicza, przy drodze 439 Milicz – Żmigród. W miejscowości znajdują się liczne zabytki : barokowy pałac, dawny ratusz (obecnie Izba Regionalna), niewielkie pozostałości średniowiecznego zamku oraz dwa kościoły o konstrukcji szkieletowej. Choć obydwa otacza wiekowy drzewostan, status pomników przyrody posiadają 3 dęby szypułkowe o obwodach 574, 606, 608 cm, rosnące przy kościele śś. Piotra i Pawła (ul. Kościelna).

Na prawo od wejścia, przy dzwonnicy, rośnie potężny dąb o pniu porośniętym bluszczem.

Wewnątrz pnia znajduje się kapliczka z figurą Matki Boskiej.

Drugi pomnikowy dąb stoi pomiędzy kościołem a cmentarzem (widoczny jest na pierwszym zdjęciu).

Obok rośnie trzeci, najbardziej okazały z grupy 400 – letnich dębów.

Na pniu widoczne są wyraźne ślady żerowania larw chronionego chrząszcza – kozioroga dębosza. Gatunek preferuje dobrze nasłonecznione ponad 100 – letnie dęby; niestety zaatakowane drzewa są bardziej narażone na choroby. Występuje tu nietypowy konflikt – czy ważniejsza jest ochrona pomnika przyrody czy też siedliska chronionego owada.

Udało mi się zaobserwować i sfotografować kilka martwych osobników tego gatunku oraz jeden żywy okaz.

Pomnikami przyrody w Sułowie są również 4 sosny pospolite rosnące na Szwedzkiej Górce, opisane w poprzednim artykule.