Wg danych GUS z 2016 r. w Polsce istnieje 30063 pojedynczych drzew o statusie pomnika przyrody, 3734 pomnikowych grup drzew i 770 chronionych ustawowo alej. Zdecydowaną większość, bo ponad 60% pomnikowych okazów rosnących na terenie kraju, stanowią dęby i lipy. W gronie pomników przyrody bardzo nieliczne są egzemplarze drzew owocowych, przeciętnie to kilka (czasem kilkanaście) okazów w województwie. W województwie opolskim ochroną pomnikową objęte są 3 egzemplarze czereśni ptasiej i 2 okazy gruszy. W dzisiejszym artykule opiszę gruszę domową rosnącą w Hajdukach Nyskich (gm. Nysa, opolskie), będącą jedną z najstarszych i najgrubszych przedstawicielek tego gatunku w Polsce.

Sędziwa grusza rośnie w ogrodzie posesji nr 38 i jest doskonale widoczna z drogi.

GPS  N 50°25′42.18″ , E 17°21′37.60″

Drzewo jest pomnikiem przyrody od 2008 r. Jej obwód wynosi 323 cm, wysokość 10 m.

Grusza została opisana przez C. Pacyniaka w książce „Najstarsze drzewa w Polsce”, Warszawa 1992 r., zmierzony wówczas obwód wynosił 287 cm, wysokość 12 m. Obliczony wtedy przez autora publikacji wiek to 157 lat (1984 r.), więc obecnie grusza liczy sobie 190 lat.

Pień tego drzewa charakteryzuje się silnym skrętem włókien, wewnątrz znajduje się rozległy ubytek kominowy sięgający ziemi, odsłaniający się w miejscu rozgałęzienia.

Mimo sędziwego wieku grusza nadal obficie owocuje, dając smaczne owoce (autor tego artykułu osobiście próbował smaku).

Obecność pomnikowej gruszy zainspirowała mieszkańców Hajduk Nyskich do organizowania „Święta Gruszy” – imprezy promującej wieś i lokalne potrawy z gruszek.