Lipa drobnolistna ze Szczebrzeszyna – Szperówki (pow. zamojski, lubelskie).

Większość Polaków kojarzy Szczebrzeszyn jedynie z wierszem J. Brzechwy pt. „Chrząszcz”. A szkoda, bo jest to pod względem turystycznym niezwykle interesujące miasto (pow. zamojski, lubelskie), o długiej i ciekawej historii (prawa miejskie od 1352 r.). Przez wieki współistnieli tu ze sobą przedstawiciele różnych kultur i religii: katolicy, żydzi, kalwini, bracia polscy, prawosławni. Zachowały się po nich zabytkowe budowle: kościół katolicki, cerkiew i synagoga. Obecnie miasto promuje się jako Stolica Języka Polskiego, a o wierszu Brzechwy przypominają ustawione w kilku miejscach pomniki grającego na skrzypcach świerszcza, m.in: w rynku (obok ratusza) oraz przy ul. Klukowskiego, naprzeciw młyna.

Na przedmieściu Szczebrzeszyna (Szperówka) rośnie jedna z najgrubszych w Polsce lip drobnolistnych. Drzewo chronione jako pomnik przyrody zlokalizowane jest po prawej stronie drogi nr 74, prowadzącej ze Szczebrzeszyna do Janowa Lubelskiego, ok. 5,8 km od centrum miasta.

GPS N 50°42’44.6″ , E 22°54’46.3″

Opisywana lipa charakteryzuje się okazałą, szeroką koroną, typową dla tego gatunku.

Drzewo posiada kilka ogromnych pni zrośniętych u podstawy. Utrudnia to wykonanie prawidłowego pomiaru obwodu. W dostępnych publikacjach pojawia się wymiar 880, 884, a nawet 890 cm. Obwód mierzony na wysokości 10 cm nad gruntem dochodzi do 985 cm. Wysokość drzewa wynosi ok. 22,5 m, szacunkowy wiek 350 lat.

Wg rankingu najgrubszych polskich drzew prowadzonym przez stronę Rejestr Polskich Drzew Pomnikowych, szczebrzeszyńska lipa drobnolistna zajmuje drugie w obrębie swego gatunku, ustępując miejsca tylko uszkodzonej lipie z Cielętnik (woj. śląskie).

Pomniki przyrody w Łęczycy (łódzkie).

Łęczyca to średniej wielkości miasto w centralnej Polsce, położone na lewym brzegu rzeki Bzura, w północno – wschodniej części województwa łódzkiego. Jest siedzibą władz miejskich, gminnych i powiatowych. W centrum miejscowości znajduje się prostokątny rynek z klasycystycznym ratuszem, otoczony kolorowymi kamienicami.

Niedaleko rynku stoi ceglany zamek z poł. XIV w. Jego mury stanowiły część systemu fortyfikacji miejskich. Część zamkowych wnętrz zaadaptowano na cele muzealne. Tematyką wystaw jest historia regionu oraz diabeł Boruta, który ponoć zamieszkuje zamkowe podziemia.

200 m na wschód od zamku znajduje się Park Miejski im. Józefa Piłsudskiego. Teren parku jest ogrodzony, wejście m.in. od ulicy 18 Stycznia.

Jedynym drzewem w parku o statusie pomnika przyrody jest dąb szypułkowy o nazwie „Kazimierz”.

Drzewo mierzy w obwodzie 338 cm, wysokość okazu 33,5 m.

Dwa pomnikowe drzewa zlokalizowane są przy kościele pw. św. Andrzeja Apostoła. Od strony ul. Panieńskiej rośnie lipa drobnolistna o obwodzie 296 cm i wysokości 31 m.

Pień posiada znaczny ubytek po obłamanym konarze.

Ciekawostką dendrologiczną jest okaz igliczni (glediczji) trójcierniowej, rosnącej przy ul. Kościelnej.

Drzewo posiada charakterystyczne, długie do 17 cm ciernie, owocem są płaskie czerwonobrązowe strąki o długości nawet 40 cm.

Obwód pomnikowej glediczji wynosi 250 cm, wysokość drzewa 29 m.

Będąc w Łęczycy należy obowiązkowo zajechać do pobliskiego Tumu (gmina Góra Świętej Małgorzaty), gdzie znajduje się jeden z najstarszych kościołów romańskich w Polsce – Archikolegiata NMP i św. Aleksego z poł. XII w. Wejście do świątyni prowadzi przez  bogato rzeźbiony portal z ok. 1160 r. z tympanonem ukazującym Matkę Bożą z Dzieciątkiem i dwoma aniołami.

W następnym artykule opiszę pomnikowe drzewa w gminie wiejskiej Łęczyca.