Małpia Skałka na zboczu Kostrzyny (Góry Suche).

Góry Suche to jedno z nielicznych miejsc w Sudetach, gdzie ruchy osuwiskowe odegrały znaczącą rolę w kształtowaniu krajobrazu górskiego. Ruchom masowym sprzyja tutaj specyficzna budowa geologiczna i bardzo strome nachylenia stoków.  Występuje tu ok. 20 osuwisk o różnej wielkości i wyglądzie, powstałych w czasach przedhistorycznych. Z racji tematyki tego bloga, omówione zostaną formacje chronione jako pomniki przyrody. Najbardziej spektakularnym przykładem są Czerwone Skałki – urwiste ostańce poosuwiskowe na stoku Suchawy, opisane w poprzednim artykule. Podobne formy, choć zdecydowanie mniej efektowne możemy odnaleźć na sąsiedniej Kostrzynie, z pomnikowym ostańcem zwanym Małpią Skałką. Na szczyt Kostrzyny prowadzi niebieski szlak turystyczny z Sokołowska do schroniska „Andrzejówka”.

 Podczas męczącej drogi można zaobserwować nieliczne, malownicze ryolitowe skałki. Uciążliwe podejście wynagrodzą wspaniałe widoki.

Po krótkim odpoczynku wracamy w kierunku Włostowej, by po kilkudziesięciu metrach skręcić w prawo w kierunku ukrytych w lesie skałek.

Najbardziej charakterystyczna jest Małpia Skałka – pomnik przyrody nieożywionej. Patrząc na skałę z boku można od biedy dopatrzeć się zarysu małpiej głowy.

Zbudowana jest ze skał pochodzenia wulkanicznego – latytów zalbityzowanych, wyrastając z usypiska tufów na wysokości ok. 850 m.

Otaczający Małpią Skałkę drzewostan odbiera wiele z atrakcyjności tego miejsca. Przesłonięte lasem formacje skalne są znacznie trudniejsze do sfotografowania i chyba dlatego mało znane i rzadko opisywane.

Poniżej Małpiej Skały znajduje się usypisko głazów oderwanych z baszt skalnych stojących wyżej. Osuwisko to również chronione jest jako pomnik przyrody nieożywionej. Badania prowadzone na sąsiedniej Suchawie (Przyroda Sudetów tom 15, 2012 r.), dowiodły współczesną aktywność osuwiska, objawiającą się charakterystycznie wygiętym pniem drzewa poddanemu naciskowi. Dobitny przykład takiego zachowania odnalazłem właśnie na stoku Kostrzyny.

Czerwone Skałki w Górach Suchych.

Baz wątpienia najbardziej niedostępnym pomnikiem przyrody nieożywionej na Dolnym Śląsku są Czerwone Skałki w Górach Suchych. Znajdują się na północnym zboczu Suchawy (928 m) – drugiego po Waligórze najwyższego szczytu Gór Suchych, tym samym Gór Kamiennych. Czerwone Skałki to efektowne urwisko wulkanicznych skał o wysokości do 25 m, powstałych prawdopodobnie w wyniku osuwiska.

GPS N 50°40′52.54″ , E 16°15′52.26″

 Na wierzchołek Suchawy prowadzi niebieski szlak turystyczny ze schroniska „Andrzejówka” na Przełęczy Trzech Dolin biegnący w kierunku Sokołowska.

Schodząc ze szczytu można skręcić w prawo, w zarastającą drogę prowadzącą na krawędź urwiska.

Widok na Czerwone Skałki z tego miejsca jest mocno ograniczony, jednak dalsze schodzenie w dół urwiska jest bardzo niebezpieczne. Znacznie lepsze widoki dostępne są z czerwono znakowanej ścieżki rowerowej wiodącej z „Andrzejówki”, łagodnie trawersującej zbocza Suchawy. Na wysokości Zamku Radosno, wspinamy się w kierunku widocznych poprzez rzadki las wychodni skalnych, z efektownym gołoborzem na bardzo stromym stoku.

Skały wulkaniczne budujące Czerwone Skałki to latyty – należą do skał wylewnych obojętnych (pośrednich) pod względem chemicznym, o zawartości krzemionki 55 – 60%.

Dalsze podchodzenie po stromym zboczu polecam wyłącznie doświadczonym turystom (bokiem osuwiska porośniętego młodym lasem). Widok spękanych, urwistych skał o intensywnie czerwonym zabarwieniu zapiera dech w piersiach.

Czerwone Skałki są chronione decyzją Wojewody Dolnośląskiego z 19.08.2008 r. jako pomnik przyrody nieożywionej, granicach administracyjnych gminy Mieroszów. Tym samym aktem prawnym ogłoszono pomnikiem przyrody Małpią Skałę na zboczu sąsiedniej Kostrzyny, ale o tym w następnym artykule.