Miesięczne archiwum: Marzec 2015

Pomniki przyrody w gminie Brzeg Dolny.

Opublikowany przez
1

Gmina miejsko – wiejska Brzeg Dolny leży w centralnej części Dolnego Śląska (powiat wołowski), na prawym (północnym) brzegu rzeki Odry, oddalona o 31 km od Wrocławia. Choć miasto ma charakter przemysłowy (działają tu duże zakłady chemiczne „Rokita”) to nie brakuje w nim terenów zielonych; w części wiejskiej połowę obszaru zajmują użytki rolne, znaczny jest też udział gruntów leśnych (ok. 34%). Dużą wartość w gminie posiadają zabytkowe parki podworskie, największy – obecnie Park Miejski o powierzchni 67 ha – przylega do zespołu pałacowego w Brzegu Dolnym (siedziba UMiG).

Tuż przy budynku pałacu rośnie olbrzymi platan – pomnik przyrody o dość niejasnej sytuacji formalnej.

GPS N 51°15′37″, E 16°43′25″

Obwód okazu – 835 cm stawia go w gronie najgrubszych platanów na Dolnym Śląsku, wysokość drzewa 25 metrów.

Pomnikiem przyrody w Parku Miejskim był dąb szypułkowy o obwodzie 510 cm, jednak ze względu na zły stan zdrowotny został pozbawiony tego statusu. Kilka innych dębów w parku, ze względu na znaczne rozmiary, kwalifikuje się do objęcia ochroną pomnikową.

Stare dęby rosną również nad brzegiem Odry, w okolicach ulicy Młyńskiej, Podwale. Jeden z nich o obwodzie aż 731 cm uznano w 2013 r. za pomnik przyrody. Niestety jego stan obecny jest zły, wichury obłamały mu główne konary, pień również stracił na obwodzie.

GPS N 51°15′39″, E 16°43′54″

W zabytkowym parku w Godzięcinie tylko jedno drzewo objęto ochroną pomnikową. Jest nim lipa drobnolistna o obwodzie 555 cm i wysokości ok. 20 m, wiek 300 lat. Rośnie ona w pobliżu pałacu o zatartych cechach stylowych, pełniącego funkcję Domu Dziecka.

GPS N 51°19′35″, E 16°46′26″

Kilka innych drzew w tym parku zasługuje na ochronę pomnikową, z egzotycznych to tulipanowiec amerykański, iglicznia trójcierniowa, cypryśnik błotny. Walory pomnikowe posiadają również rodzime dęby, rosnące w części parku zaadaptowanej na boisko.

Dwa 400 – letnie dęby szypułkowe rosną na cmentarzu poniemieckim w Bukowicach, ale tylko jeden posiada status pomnika przyrody.

GPS N 51°18′25″, E 16°46′45″

Dąb mierzy 628 cm w obwodzie, wysokość drzewa 28 metrów.

W Bukowicach zlokalizowany jest również drugi pomnikowy dąb, niestety drzewo jest już martwe. Znajduje się w niewielkim, silnie zarośniętym zagajniku przy fabryce „Linpac Plastics”. Okaz mierzy 613 m w obwodzie.

N 51°18′23″, E 16°46′00″

Pomnikiem przyrody nieożywionej w gminie Brzeg Dolny jest Głaz Roemera w Jodłowicach, opisany dokładnie w poprzednim artykule.

DSC_1506

Głaz Roemera w Jodłowicach.

Opublikowany przez
Odpowiedz

Największy na Dolnym Śląsku pomnikowy głaz narzutowy leży na terenie leśnym, w pobliżu wsi Jodłowice, w gminie Brzeg Dolny (pow. wołowski). Nazwę eratyku – Głaz Roemera (niem. Roemerstein, Römerstein) nadano dla uczczenia przyrodnika C. F. Roemera (1818-1891), profesora Uniwersytetu Wrocławskiego, zasłużonego m.in. w badaniu głazów narzutowych.

Do głazu można trafić kierując się charakterystycznymi znakami ścieżki rowerowej, przebiegającej np. obok kościoła w Jodłowicach.

Szlak początkowo biegnie asfaltową drogą na północ od kościoła, potem skręca w prawo i mijając posesje 22, 22 ab i 22 c wchodzi do lasu. Po kilkuset metrach skręcamy za znakami w prawo i szeroką leśną drogą dotrzemy do wysokiego krzyża pojednania (pokutnego), opisywanego czasem jako „Rzymski Kamień” lub „Kamień-Chłop”.

Po ok. 150 m od krzyża skręcamy w lewo (ścieżka rowerowa biegnie prosto), kierowani teraz nieco tajemniczo znakowanym szlakiem.

Po ok. 300 m dotrzemy do pomnikowego eratyku, leżącego tuż przy słupku oddziałowym 350/351/357/358.

GPS N 51°17′14.78″, E 16°48′37.83″

Głaz Roemera mierzy prawie 14 metrów w obwodzie (13,4 m), wysokość eratyku w części wystającej nad ziemię to 2 metry; materiał – granit.

W pobliżu głazu ciekawostka przyrodnicza – młody dąb opleciony na rosłym modrzewiu.

Głaz Roemera leży na skraju rezerwatu przyrody „Jodłowice”, chroniącego skupisko jodły rosnącej na północnej granicy jej naturalnego zasięgu. Teren rezerwatu ma charakter ścisły, jest w całości ogrodzony i niedostępny do zwiedzania.

W rejestrze dolnośląskich pomników przyrody figuruje głaz o obwodzie 632 cm, leżący „przy drodze leśnej z Jodłowic do wsi Bukowice” (GPS N 51°17′58″, E 16°46′50″), jednak w podanej lokalizacji nie udało mi się go odnaleźć. Głaz o przybliżonym obwodzie leży przy parkingu leśnym, po prawej stronie drogi z Bukowic do Rościsławic.