Pomniki przyrody w Pomorsku (gm. Sulechów, lubuskie).

(Edytowano 17.08.2022 r.) W województwie lubuskim istnieją cztery przeprawy promowe przez Odrę: w Połęcku, Brodach, Pomorsku i Milsku. O promie w Brodach wspominałem w artykule „Pomnikowa topola czarna przy promie w Brodach„. Prom w Pomorsku znajduje się 4 km na wschód od Brodów, w ciągu drogi wojewódzkiej 281.

Ciekawym obiektem w Pomorsku jest kościół rzymskokatolicki (dawniej ewangelicki) pw. św. Wojciecha – budowla neogotycka z 1858 r.

Starszym zabytkiem jest pałac z XVIII w. przebudowany w 1870 r. i po II wojnie światowej. Obecnie mieści się tu szkoła i biblioteka.

Pałac otacza park o powierzchni 6,9 ha założony w końcu XVIII w., następnie przekształcony w XIX w. W drzewostanie założenia parkowego przeważają gatunki liściaste, do ochrony pomnikowej powołano 3 drzewa. Najokazalszym jest dąb szypułkowy o obwodzie 611 cm i wysokości 29 m.

Park w Pomorsku - pomnikowy dąb

Przy cieku wodnym należy szukać pomnikowej olszy czarnej. Choć jest to popularny, krajowy gatunek drzewa rosnący na wilgotnych stanowiskach, rzadko jest obejmowany ochroną pomnikową.

  Olsza mierzy w obwodzie 371 cm, wysokość drzewa 26 metrów.

Po pomnikowym świerku pozostała tylko niewysoka karpa. Uchwałą nr 0007.304.2021 Rady Miejskiej w Sulechowie z dnia 19 stycznia 2021 r. drzewo zostało wykreślone z listy pomników przyrody.

Na uwagę zasługują również: piękny buk w odmianie czerwonolistnej oraz okazałe kasztanowce.

Grupę 3 pomnikowych dębów (jeden uschnięty) można odnaleźć na terenie leśnym zlokalizowanym na północ od Pomorska (oddz. 313j) , na prawo od drogi Pomorsko – Brzezie.

GPS N 52°03′44″ , E 15°28′44″

Najgrubszy w tej grupie dąb mierzy w obwodzie 620 cm, wysokość drzewa 30 metrów.

Rosnący obok drugi pomnikowy dąb mierzy w obwodzie 481, wysokość okazu 31 metrów.

pomnikowy dąb koło Pomorskalas k. Pomorska - pierwszy z pomnikowych dębówPomorsko - pierwszy z pomnikowych dębów

Rosnący w pewnym oddaleniu od pary opisanych wyżej pomnikowych dębów trzeci egzemplarz jest całkowicie uschnięty i pozbawiony kory. Pień mierzy w obwodzie 478 cm, wysokość 20 metrów.

GPS N 52°03′45.4″ , E 15°28′46.1″

Pomorsko - uschnięty pomnikowy dąbuschnięty pomnikowy dąb w PomorskuPomorsko - pień uschniętego dębuNiedaleko Pomorska rośnie słynna sosna pospolita „Rzepicha”, uważana za najgrubszą w Polsce. Więcej o niej w następnym artykule.

Pomnikowy głaz k. Nowej Wsi (gm. Przemęt, wielkopolskie).

Zlodowacenie północnopolskie (zwane też zlodowaceniem bałtyckim, Wisły) to najmłodsze ze zlodowaceń plejstoceńskich. Trwało od 115 tys. lat temu do 11,7 tys. lat b2k (przed rokiem 2000). Na terenie dzisiejszej Polski swoje maksimum osiągnęło ok. 24 tys. lat temu, obejmując tereny południowego krańca Pojezierza Mazurskiego, dolinę Wisły w rejonie Płocka, Niziny Wielkopolskiej. Na poniższej mapie zasięg zlodowacenia Wisły oznaczony został czerwoną, przerywaną linią. Południowa granica obszaru nasunięcia lądolodu pokrywa się z obrzeżem Pojezierzy: Lubuskiego i Leszczyńskiego.

Wycofujący się lodowiec zostawił po sobie urozmaiconą rzeźbę terenu z licznymi jeziorami rynnowymi i wzgórzami morenowymi. Dla ochrony cennego krajobrazu polodowcowego powołano m.in. Przemęcki Park Krajobrazowy. Pamiątkami po lądolodzie są też duże głazy narzutowe (eratyki, narzutniaki), przywleczone w plejstocenie ze Skandynawii. Sporej wielkości eratyk leży na terenie leśnym (oddz. 206b), niedaleko granicy Przemęckiego Parku Krajobrazowego. Do głazu najłatwiej trafić z miejscowości Nowa Wieś (gm. Przemęt). Z centrum wsi na południe odchodzi ulica Leśna, którą biegnie ścieżka rowerowa. Za ostatnimi zabudowaniami droga wchodzi w zagajnik, następnie przebiega wzdłuż pół uprawnych i za krzyżem znowu w las (ok. 1,1 km). Przy pierwszym skrzyżowaniu leśnych dróg ustawiono drogowskaz.

W rzeczywistości by odnaleźć głaz trzeba pokonać nie 50 ale 400 m do linii oddziałowej z kamiennym słupkiem.

Stąd jeszcze 30 m na południe do widocznego już z daleka głazu.

GPS N 52°00′02.1″ , E 16°12′43.4″

Obwód granitowego eratyku wynosi 900 cm, wysokość 110 cm.

Głaz jest jednym z „Zielonych Punktów Kontrolnych” o numerze 56 na trasie biegów na orientację przygotowanych przez Nadleśnictwo Kościan, Klub Sportowy Azymut Mochy i Akademię Wychowania Fizycznego we Wrocławiu