Pomniki przyrody w Łęgowie (gm. Sulechów, lubuskie).

Łęgowo to jedna z 20 wsi gminy miejsko – wiejskiej Sulechów (pow. zielonogórski, lubuskie), położona w jej północno – wschodniej części. Zabudowania sioła otacza mozaika łąk i pól uprawnych, duży kompleks leśny (z pomnikami przyrody) rozciąga się po obu stronach drogi do Sulechowa. W Łęgowie rośnie najgrubszy w gminie i powiecie dąb szypułkowy o statusie pomnika przyrody zwany Łęgowiakiem. Drzewo mierzy w obwodzie 755 cm, wysokość ok. 25 metrów, szacunkowy wiek 350 – 400 lat. Więcej zdjęć i dokładny opis lokalizacji w artykule „Dąb Łęgowiak z Łęgowa„.

GPS N 52°07′58.4″ , E 15°41′08.3″

dąb Łęgowiak z Łęgowa

Dwa pomnikowe dęby zlokalizowane są przed wejściem do kościoła parafialnego pw. św. Stanisława bp, obok przystanku PKS.

GPS N 52°07′47.5″ , E 15°41′01.1″

Łęgowo - pomnikowe dęby przed kościołem jesieniąŁęgowo - pomnikowe dęby przed kościołemŁęgowo - pomnikowe dęby przed kościołem zimą

Drzewa mierzą w obwodzie 493 i 471 cm, wysokość obydwu to 27 metrów; tylko jedno zostało oznakowane tabliczką.

Łęgowo - pnie pomnikowych dębów przed kościołem

W sąsiedztwie kościoła znajduje się zespół pałacowo – parkowy składający się z ruin pałacu z XIX w., obszernego folwarku (na północ od pałacu) i założenia parkowego w stylu krajobrazowym, przechodzącego od południa w tereny leśne. W drzewostanie parkowym wyróżnia się pomnikowy okaz świerka pospolitego o obwodzie 336 cm i wysokości 32 m.

GPS N 52°07′45.6″ , E 15°41′07.1″

Łęgowo - pomnikowy świerkŁęgowo - pień pomnikowego świerkatabliczka na pomnikowym świerku Na granicy wsi, po prawej stronie drogi do Klępska, znajduje się pomnikowy egzemplarz dębu szypułkowego o obwodzie 465 cm i wysokości 23 metry.

GPS N 52°07′34.6″ , E 15°41′32.3″

Łęgowo - pomnikowy dąb przy drodze do Klępska jesienią

Łęgowo - pomnikowy dąb przy drodze do Klępska

Łęgowo - pomnikowy dąb przy drodze do Klępska zimą

Łęgowo - pień pomnikowego dębutabliczka na pomnikowym dębie

Aby trafić do kolejnych ciekawostek dendrologicznych Łęgowa należy cofnąć się 160 m od pomnikowego dębu do skrzyżowania i skręcić w lewo. Początkowo poruszamy się brukowaną drogą obok krzyża, po chwili droga skręca na południe i po 100 metrach rozwidla się. Skręcamy w prawo i po 200 m znajdujemy się na krawędzi lasu, po kolejnych 100 metrach ujrzymy tablicę opisującą robinię białą i drogowskaz do mocarnego przedstawiciela tego gatunku. Skręcamy w prawo i na granicy lasu i pola uprawnego odszukujemy najgrubszą robinię rosnącą w Lasach Państwowych.

GPS N 52°07′24.8″ , E 15°41′10.2″

tablica i drogowskaz do robinii w Łęgowie

Łęgowo - rekordowa robinia

Łęgowo - rekordowa robinia biała

Rekordowa robinia mierzy w obwodzie pierśnicowym (czyli 130 cm nad ziemią) 557 cm, jednak pomiar zgodny z zasadami dendrometrii powinien zostać wykonany na wysokości 70 cm nad gruntem – tutaj miarka pokazała 538 cm (październik 2022 r.). Drzewo niestety nie posiada statusu pomnika przyrody.

Łęgowo - pień ogromnej robinii

Wracamy na leśną drogę i poruszamy się nią dalej ok. 600 m aż dotrzemy na skraj śródleśnego pola uprawnego. Krawędź lasu po prawej stronie obsadzono szpalerem lip drobnolistnych, trzy okazy o obwodach 368, 487, 499 cm objęto ochroną pomnikową.

GPS N 52°07′06″ , E 15°40′57″

Łęgowo - grupa pomnikowych lipŁęgowo - pomnikowe lipy

tablica przy grupie pomnikowych liptablica przy pomnikowych lipach w Łęgowie

tablica przy pomnikowych lipach w Łęgowie

Łęgowo - pnie pomnikowych lip

Łęgowo - pień pomnikowej lipy

Jeden z dwóch pomników przyrody nieożywionej w gminie – głaz narzutowy o obwodzie 11 metrów – leży w lesie ok. 100 metrów od drogi Sulechów – Łęgowo. Więcej zdjęć i dokładny opis w artykule „Pomnikowe głazy narzutowe w gminie Sulechów„.

GPS N 52°07′06.8″ , E 15°39′59.1″

pomnikowy głaz narzutowy widok ogólny

Spod łęgowskiego eratyku można trafić do dwóch pomnikowych dębów szypułkowych zlokalizowanych w oddz. 75a. Leśnym duktem którym dotarliśmy od asfaltowej drogi do pomnikowego głazu idziemy dalej ok. 300 metrów, na skrzyżowaniu skręcamy w lewo i po 240 metrach w prawo. Po przejściu ok. 260 m trafimy na pierwszy pomnikowy dąb, rosnący na skraju śródleśnej polany położonej w zagłębieniu terenu.

GPS N 52°07′12.3″ , E 15°39′28.5″

las k. Łęgowa - pień pomnikowego dębu o obwodzie 486 cm

las w pobliżu Łęgowa - pomnikowy dąb o obwodzie 486 cmlas k. Łęgowa - pomnikowy dąb o obwodzie 486 cm

Drzewo mierzy w obwodzie 486 cm, wysokość dębu 24 metry; pień został oznakowany stosowną tabliczką, jednak zamontowaną od zakrzaczonej, trudno dostępnej strony.

las w pobliżu Łęgowa - pień pomnikowego dębu o obwodzie 486 cm Drugi pomnikowy okaz rośnie ok. 50 metrów na zachód od pierwszego, jego obwód wynosi 479 cm, a wysokość 23 metry.

Łęgowo - pomnikowy dąb o obwodzie 479 cm

las w pobliżu Łęgowa - pomnikowy dąb o obwodzie 479 cm

las k. Łęgowa - pomnikowy dąb o obwodzie 479 cm

Łęgowo - pień pomnikowego dębu o obwodzie 479 cm

las k. Łęgowa - pień pomnikowego dębu o obwodzie 479 cm

las w pobliżu Łęgowa - pień pomnikowego dębu o obwodzie 479 cm

Dąb Łęgowiak z Łęgowa (gm. Sulechów, lubuskie).

W rejestrze pomników przyrody Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska województwa lubuskiego figuruje ponad 1500 dębów – jeden z nich posiada obwód ponad 10 metrów, trzy to okazy ośmiometrowe, a 16 dębów posiada pień o obwodzie zbliżonym i większym od 700 cm. W świetle tych danych możemy bezapelacyjnie stwierdzić, iż opisywane w dzisiejszym artykule monumentalne drzewo należy do elitarnego grona 1% najgrubszych lubuskich dębów. Ponad siedmioipółmetrowy kolos znajduje się we wsi Łęgowo w gminie Sulechów (pow. zielonogórski), w szpalerze drzew na miedzy rozdzielającej pola uprawne, ok. 400 metrów na północ od kościoła, w pobliżu linii kolejowej.

GPS N 52°07′58.4″ , E 15°41′08.3″

Łęgowiak w szpalerze drzew na miedzy
dąb Łęgowiak jesienią
dąb Łęgowiak w szpalerze drzew na miedzy
dąb Łęgowiak na tle linii kolejowej
dąb Łęgowiak z Łęgowa zimą
Łęgowiak jesienią

Ten przepiękny dąb jest pomnikiem przyrody od stycznia 1996 r. na mocy Rozporządzenia Nr 7 Wojewody Zielonogórskiego z dnia 7 grudnia 1995 r. w sprawie uznania za pomniki przyrody. Zarówno w tym akcie prawnym jak i w kolejnym Rozporządzeniu Nr 35 Wojewody Lubuskiego z dnia 19 maja 2006 r. w sprawie ustanowienia pomników przyrody nie nadano mu oficjalnego imienia, jednak powszechnie używa się nazwy „Łęgowiak„.

pomnikowy dąb Łęgowiak z Łęgowa
dąb Łęgowiak z Łęgowa
Łęgowo - pomnikowy dąb Łęgowiak

Drzewo posiada krótki, masywny pień oznakowany tabliczką oraz szeroką koronę. To sylwetka typowa dla samotnie rosnących, soliterowych dębów.

pień pomnikowego dębu Łęgowiak
pień dębu Łęgowiak
tabliczka na dębie Łęgowiak

Widoczny na tabliczce obwód 700 cm jest już od dawna nieaktualny i pewnie dotyczy daty powołania. W 2006 r. mierzył 725 cm, w 2012 r. – 734 cm, pomiar wykonany na w marcu 2022 r. dał wynik 755 cm. Na podstawie tych danych można wyliczyć średni przyrost  wynoszący ok. 2 cm/rok. Wysokość dębu to ok. 25 metrów, szacunkowy wiek 350 – 400 lat.

pomiar obwodu dębu Łęgowiak
obwód Łęgowiaka

Jak na swój wiek drzewo charakteryzuje się dość dobrą kondycją zdrowotną, niepokojące są jednak dziuple w rozgałęzieniach dolnych konarów (przesłonięte czarną płachtą) świadczące o ubytku kominowym pnia.

zasłonięta dziupla na Łęgowiaku

Łęgowiak nie jest jedynym pomnikiem przyrody w Łęgowie, pozostałe opiszę w kolejnym artykule.