gmina Gubin | Pomniki przyrody

Węgliny to niewielka wieś położona w województwie lubuskim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Gubin (15 km na południe od Gubina). Otoczona mozaiką pół uprawnych oraz lasów nie posiada znaczniejszych zabytków. Co zatem może przyciągnąć turystę zwiedzającego te okolice? Bogactwo przyrody, a ściślej duża ilość nieprzeciętnych pomników przyrody. Do tych najciekawszych należy ogromny dąb szypułkowy – najstarszy w gminie, rosnący w zagajniku porastającym wzgórze na północ od wsi (na prawo od drogi do Luboszyc, Wielotowa).

GPS N 51°49’34” , E 14°43’21”

Drzewo mierzy w obwodzie aż 764 cm, szacunkowy wiek ok. 400 lat.

W centrum wsi, naprzeciw budynku nr 30, rośnie olbrzymi okaz wiązu szypułkowego o wysokości 16,5 m. Jego obwód wynosi aż 850 cm, więc niewiele ustępuje najstarszemu „Wiedźminowi” (940 cm, 400 lat, Komorów, gm. Gubin). Na mocy Uchwały nr XXII/142/2020 Rady Gminy Gubin z dnia 27 listopada 2020 r. drzewo uzyskało status pomnika przyrody, równocześnie nadano mu nazwę „MISTRZ KRABAT”.

GPS N 51°49’27” , E 14°43’19”

Szacunkowy wiek tego okazu to ok. 350 lat. Mimo sędziwego jak na wiąz wieku, drzewo odznacza się dobrym stanem zdrowotnym.

W lesie (oddz. 219a), na prawo od drogi do Kumiałtowic, rośnie pomnikowy dąb szypułkowy o obwodzie 470 cm.

GPS N 51°49’15” , E 14°43’30”

Ciekawe jest otoczenie tego dębu – to zabagniony teren z wieloma sędziwymi dębami i roślinnością typową dla terenów podmokłych. O wyjątkowości tego miejsca świadczy tablica opisująca ten teren jako powierzchniowy pomnik przyrody (choć nie znalazłem nigdzie podstawy prawnej).

Fragment drogi do rezerwatu „Uroczysko Węglińskie” i dalej do Mielna obsadzony jest dębami w wieku 200 – 300 lat. 400 – metrowa aleja 53 dębów szypułkowych chroniona jest jako pomnik przyrody.

GPS N 51°48’54” , E 14°42’49” (początek)

Obwód dębów w alei 80 – 300 cm, wysokość 20 – 28 m. Część drzew jest uschnięta, na kilku widać ślady żerowania kozioroga dębosza.

Szkoda, że tak cenne okazy nie zostały w żaden sposób oznakowane. Oprócz typowych tabliczek na pniu, warto by na miejscu ustawić tablicę z mapą i opisem pomnikowych obiektów. Takie rozwiązania są już powszechne z wielu miejscowościach woj. lubuskiego.

Jednym z priorytetowych zadań Lasów Państwowych jest leśna edukacja społeczeństwa. W celu realizacji tej misji leśnicy ustawiają tablice edukacyjne, tworzą wiaty edukacyjne, izby edukacji leśnej oraz wytyczają ścieżki dydaktyczne. Największą popularnością cieszą się leśne ścieżki dydaktyczne – spacer po terenach leśnych oraz uważna obserwacja zagadnień opisanych na tablicach, sprzyjają łatwemu przyswojeniu wiedzy.

W dzisiejszym artykule przedstawię wycinek oferty edukacyjnej przygotowanej przez Nadleśnictwo Gubin. W położonym 9 km od centrum Gubina Dzikowie znajduje się Budynek Edukacji Ekologicznej „Sosna Gubińska”. Obiekt jest dobrze widoczny z drogi nr 32 z Gubina w kierunku Krosna Odrzańskiego.

W pobliżu znajduje się niewielki parking oraz początek ścieżki przyrodniczo – leśnej. Z tego miejsca widoczne są również pomnikowe dęby, ale formalnie znajdują się na końcu ścieżki, więc o nich później.

Na tablicy ustawionej tuż za bramą znajduje się plan z przebiegiem ścieżki.

Kolejne tablice na ścieżce to „Leśne przedszkole” i „Mrowisko”.

Wędrując dalej leśnym traktem dotrzemy do tablic opisujących owady, zarówno te pożyteczne jak i szkodliwe dla upraw leśnych.

Tytuły mijanych dalej tablic to: „Pułapki feromonowe”, „Ptasi budzik”, „Gospodarka zbędnymi materiałami”, „Piętrowa budowa lasu – runo leśne”.

Po pokonaniu niewysokiego zbocza dojdziemy do wysokiej wieży – dostrzegalni przeciwpożarowej.

To dobre miejsce na krótki odpoczynek – pod wiatą są ławki oraz stół. Tytuły tablic obok to „Ptaki”, „Ochrona przeciwpożarowa w Nadleśnictwie” oraz „Ogień w lesie”.

Przy wieży trasa zmienia kierunek, idziemy dalej wzdłuż linii oddziałowej, mijając tablice: „Chrust”, „Zwierzęta zmiennocieplne” i „Dlaczego są tu wzgórza ?”.

Zanim dotrzemy do kolejnego skrętu ścieżki dydaktycznej, zapoznamy się z tablicami: „Zwierzęta naszych lasów”, „Dokarmianie zwierzyny leśnej”, dalej po skręcie w lewo; „Czy rębnia oznacza śmierć lasu”, „Podszyt i dolne (tzw. II) piętro w lesie”, „Wędrówka drzew”. Przy końcu ścieżki, obok pomnikowego dębu, ustawiono tablice: „Formy ochrony przyrody” oraz „Leśne zagadki”.

W zasadzie dębów oznaczonych tabliczką jest 6 – 4 pojedyncze egzemplarze i grupa dwóch drzew. W rejestrze RDOŚ pomników przyrody jest 4 – jeden z nich to grupa dwóch pomnikowych drzew (w sumie 5). Poszczególne okazy mierzą w pierśnicy: 310, 315, 416, 366 i 450 cm (dane z rejestru). Nie są to może zbyt imponujące obwody, ale należy pamiętać, że dęby bezszypułkowe nie osiągają tak imponujących rozmiarów jak dęby szypułkowe.