Węgliny to niewielka wieś położona w województwie lubuskim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Gubin (15 km na południe od Gubina). Otoczona mozaiką pół uprawnych oraz lasów nie posiada znaczniejszych zabytków. Co zatem może przyciągnąć turystę zwiedzającego te okolice? Bogactwo przyrody, a ściślej duża ilość nieprzeciętnych pomników przyrody. Do tych najciekawszych należy ogromny dąb szypułkowy – najstarszy w gminie, rosnący w zagajniku porastającym wzgórze na północ od wsi (na prawo od drogi do Luboszyc, Wielotowa).
GPS N 51°49’34” , E 14°43’21”
Drzewo mierzy w obwodzie aż 764 cm, szacunkowy wiek ok. 400 lat.
W centrum wsi, naprzeciw budynku nr 30, rośnie olbrzymi okaz wiązu szypułkowego o wysokości 16,5 m. Jego obwód wynosi aż 850 cm, więc niewiele ustępuje najstarszemu „Wiedźminowi” (940 cm, 400 lat, Komorów, gm. Gubin). Na mocy Uchwały nr XXII/142/2020 Rady Gminy Gubin z dnia 27 listopada 2020 r. drzewo uzyskało status pomnika przyrody, równocześnie nadano mu nazwę „MISTRZ KRABAT”.
GPS N 51°49’27” , E 14°43’19”
Szacunkowy wiek tego okazu to ok. 350 lat. Mimo sędziwego jak na wiąz wieku, drzewo odznacza się dobrym stanem zdrowotnym.
W lesie (oddz. 219a), na prawo od drogi do Kumiałtowic, rośnie pomnikowy dąb szypułkowy o obwodzie 470 cm.
GPS N 51°49’15” , E 14°43’30”
Ciekawe jest otoczenie tego dębu – to zabagniony teren z wieloma sędziwymi dębami i roślinnością typową dla terenów podmokłych. O wyjątkowości tego miejsca świadczy tablica opisująca ten teren jako powierzchniowy pomnik przyrody (choć nie znalazłem nigdzie podstawy prawnej).
Fragment drogi do rezerwatu „Uroczysko Węglińskie” i dalej do Mielna obsadzony jest dębami w wieku 200 – 300 lat. 400 – metrowa aleja 53 dębów szypułkowych chroniona jest jako pomnik przyrody.
GPS N 51°48’54” , E 14°42’49” (początek)
Obwód dębów w alei 80 – 300 cm, wysokość 20 – 28 m. Część drzew jest uschnięta, na kilku widać ślady żerowania kozioroga dębosza.
Szkoda, że tak cenne okazy nie zostały w żaden sposób oznakowane. Oprócz typowych tabliczek na pniu, warto by na miejscu ustawić tablicę z mapą i opisem pomnikowych obiektów. Takie rozwiązania są już powszechne z wielu miejscowościach woj. lubuskiego.