Pomnikowa aleja w Nieborowie (pow. łowicki, łódzkie).

Położona w połowie drogi między Warszawą a Łodzią wieś Nieborów (pow. łowicki) to obowiązkowy punkt zwiedzania północno – wschodniej części woj. łódzkiego. Głównym celem przyciągającym do Nieborowa rzesze turystów jest jedna z zaledwie kilku kompletnie zachowanych rezydencji magnackich w Polsce. W skład kompleksu, obok barokowego pałacu, wchodzą liczne budynki gospodarcze, a całość otoczona jest rozległym parkiem.

Założenie parkowe stanowi jeden z nielicznych w Polsce przykładów ogrodu w stylu francuskim. Zaprojektowany został pod koniec XVII w. prawdopodobnie przez Tylmana z Gameren i rozbudowany w 70. latach XVIII wieku przez Szymona Bogumiła Zuga. Zgodnie z regułami francuskiej szkoły ogród nieborowski posiada piękne partery kwiatowe i labirynty bukszpanowe, szeroką aleję lipową z trawnikiem dywanowym wytyczoną na osi założenia pałacowego, gabinety i boskiety uformowane ze strzyżonych szpalerów grabowo – lipowych.

Można by długo rozpisywać się na temat piękna nieborowskiego ogrodu, gdyby choć jedno drzewo w parku było pomnikiem przyrody. Tego statusu nie posiada nawet ogromny platan, flankujący jedno ze skrzydeł pałacu.

Drzewo mierzy w obwodzie 660 cm, wysokość platana ok. 30 m, wiek ok. 247 lat.

Wbrew temu co napisano na tablicy, ten platan nie jest najstarszym okazem w Polsce. 300 lat liczy sobie platan „Olbrzym” (Chojna, zachodniopomorskie), a 280 lat „Konstytucyjny” z Dobrzycy (pow. pleszewski, wielkopolskie).

Warty uwagi (i ochrony pomnikowej) jest drugi platan rosnący naprzeciw, przy wschodnim boku pałacu.

Pomnikiem przyrody w Nieborowie jest wielogatunkowa aleja z przewagą lip drobnolistnych o długości 5500 m. Aleję tworzy ponad 800 lip, ponadto pojedyncze egzemplarze dębów, wierzb, sosen, wiązów i topoli. Chociaż sędziwe drzewa rosną niemal na całym 5 km dystansie, nie wszystkie okazy objęto ochroną pomnikową. W rejestrze pomników przyrody jest mowa o trzech nierównych odcinkach. Początek jednego z nich znajduje się we wschodniej części Nieborowa, przy skrzyżowaniu dróg do Bolimowa i wsi Piaski.

W tej części alei, po obu stronach drogi, rośnie ok. 500 lip. Koniec odcinka na granicy z gminą Bolimów.

Zabytkowa aleja przebiega między Nieborowem a wsią Piaski. Na jej początku i końcu umieszczone zostały dziś już słabo czytelne tablice.

Środkowy fragment alei zaczyna się przy stacji paliw w Nieborowie i biegnie 400 m wzdłuż drogi do Łowicza. Obsadzony ok. 140 lipami nie prezentuje się zbyt okazale. Po północnej stronie drogi drzewa są mocno przerzedzone, a po drugiej stronie rosną na granicy lasu – w lecie prawie niewidoczne.

Najciekawszy fragment alei zaczyna się przy skrzyżowaniu z drogą nr 70 i biegnie wzdłuż niej w kierunku Łowicza.

Lipy w ilości ok. 190 szt rosną po obydwu stronach drogi. Obwód poszczególnych egzemplarzy mieści się w przedziale 200 – 400 cm.

Aleja kończy się ok. 600 m przed parkiem w Arkadii. To wspaniały przykład ogrodu romantycznego w stylu angielskim, założony przez Helenę z Przeździeckich, żonę Michała Hieronima Radziwiłła, właściciela pobliskiego Nieborowa. Drzewostan parku (bez drzew pomnikowych) stanowi znakomite otoczenie dla wielu zabytkowych budowli. Park jest ogrodzony a wejście biletowane.

Pomniki przyrody w Leśniczówce (gm. Lewin Brzeski, opolskie).

Leśniczówka to niewielka miejscowość w gminie Lewin Brzeski (pow. brzeski, opolskie) położona przy drodze krajowej 94, między Łosiowem a Lewinem Brzeskim. Miejscowość powstała w latach pięćdziesiątych jako zaplecze Państwowego Gospodarstwa Rolnego. Wieś jest bogata w ciekawostki przyrodnicze, pomnikami przyrody są tu dwa potężne dęby szypułkowe oraz aleja dębowo – lipowa.

Pierwszy pomnikowy dąb rośnie 15 m od budynku nr 6. Aby do niego trafić należy skręcić w drogę gruntową, odbijającą od głównej szosy na wysokości stacji paliw (obok krzyża).

GPS N 50°46′38.3″ , E 17°36′04.2″

Okaz mierzy w obwodzie 490 cm, wysokość drzewa 21.5 m, wiek ok. 220 lat.

W pobliżu (na skraju lasu, ok. 100 m od szosy 94) rośnie drugi pomnikowy dąb.

GPS N 50°46′36.3″ , E 17°36′04.6″

Jego obwód pierśnicowy wynosi 540 cm, wysokość okazu 28,5 m, wiek ok. 225 lat.

Skręcamy za drugim pomnikowym dębem w prawo, następnie jedziemy ok. 550 m gruntową drogą do widocznej już z daleka pomnikowej alei.

GPS N 50°46′36.9″ , E 17°35′34.8″ (początek alei)

Aleja została nazwana imieniem lokalnej poetki – Ireny Zajączkiewicz – Dudek. Ochroną pomnikową objęto 30 szt. dębów szypułkowych oraz 10 lip drobnolistnych.

Obwód pni okazów znajdujących się w alei zawiera się w przedziale 250 – 350 cm, średnia wysokość drzew 22 m, wiek powyżej 100 lat.

W końcowej części aleję przecina niewielki potok (Cięcina).

Aleja kończy się tuż obok przejazdu kolejowego na ruchliwej linii Wrocław – Opole.